Phó Giám đốc BHXH TP.HCM: Luật BHXH 2024 tăng quyền lợi thụ hưởng cho người lao động từ 1-7

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1-7-2025, được xem là một bước ngoặt lớn trong hành trình mở rộng an sinh xã hội tại Việt Nam. Với tinh thần "Gia tăng quyền lợi – Tăng tốc tiếp cận an sinh", luật mới không chỉ đơn thuần là điều chỉnh về mặt kỹ thuật, mà là sự chuyển mình toàn diện, đặt người lao động vào vị trí trung tâm của hệ thống an sinh.

Những thay đổi mang tính đột phá như mở rộng đối tượng tham gia, bổ sung chế độ thai sản cho người tham gia BHXH tự nguyện, giảm thời gian đóng để hưởng lương hưu... đang mở ra cơ hội thụ hưởng rộng rãi, công bằng và bền vững hơn.

Cùng với đó, sự vào cuộc mạnh mẽ của chuyển đổi số trong ngành BHXH đang giúp rút ngắn khoảng cách giữa chính sách và người dân, tạo ra một hệ sinh thái an sinh hiện đại, minh bạch và thân thiện hơn bao giờ hết.

Luật BHXH 2024 không chỉ mở rộng diện bao phủ mà còn gia tăng quyền lợi, hướng đến một hệ thống an sinh bền vững và thân thiện với người dân. Ảnh: NGUYỆT NHI

Gia tăng quyền lợi – Tăng tốc tiếp cận an sinh

Trao đổi với PV, ông Trần Dũng Hà, Phó giám đốc BHXH TP.HCM, cho biết Luật BHXH 2024 có rất nhiều điểm mới, tiến bộ, ba trong số đó là: mở rộng đối tượng tham gia, tăng quyền lợi thụ hưởng và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người lao động tiếp cận lương hưu.

Mở rộng đối tượng tham gia là một trong những điểm sáng. Theo đó, chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh, người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố, hay những trường hợp có thỏa thuận dưới các tên gọi khác (dù không ký hợp đồng lao động nhưng có việc làm, có lương và có quản lý, điều hành, giám sát của một bên), tất cả đều sẽ được đưa vào diện tham gia BHXH bắt buộc. Quy định này hướng tới mục tiêu mọi người lao động đều được bảo vệ và có cơ hội tiếp cận chính sách an sinh xã hội.

Giữ liên tục quá trình đóng BHXH cũng được luật mới chú trọng. Người lao động đang trong thời gian tạm hoãn hợp đồng lao động sẽ được phép tham gia BHXH tự nguyện, giúp tránh đứt gãy quá trình đóng, còn là điều kiện then chốt để sau này đủ điều kiện nhận lương hưu.

“Một điểm tiến bộ vượt bậc là việc bổ sung chế độ thai sản cho người tham gia BHXH tự nguyện. Cụ thể, nếu người tham gia BHXH tự nguyện đóng đủ 6 tháng trong 12 tháng trước sinh, sẽ được hưởng trợ cấp thai sản từ ngân sách Nhà nước. Đây là sự thay đổi hoàn toàn mới so với Luật BHXH 2014 khi người tham gia BHXH tự nguyện không có chế độ thai sản. Đây cũng là chính sách nhân văn, khuyến khích nhóm lao động tự do, đặc biệt là phụ nữ, tự chủ động tham gia BHXH” - ông Hà nói.

Phó giám đốc BHXH TP.HCM cũng cho biết thêm, một nội dung thay đổi lớn của Luật BHXH 2024 lần này là giảm thời gian đóng BHXH để đủ điều kiện hưởng lương hưu từ 20 năm còn 15 năm, mở ra cơ hội hưởng lương hưu cho hàng triệu lao động phi chính thức, lớn tuổi hoặc tham gia BHXH muộn. Chỉ cần người lao động đủ tuổi và đóng BHXH đủ 15 năm là đã có thể nhận lương hưu định kỳ.

Không chỉ vậy, người đã đạt tỷ lệ lương hưu tối đa 75% (như nam đóng BHXH 35 năm, nữ 30 năm) nếu tiếp tục đóng thêm sẽ được tăng mức trợ cấp một lần. Đây là cách khuyến khích người lao động gắn bó lâu dài hơn với hệ thống an sinh.

“Tất cả những thay đổi trên đều hướng đến mục tiêu lớn nhất, một xã hội mà ai cũng có thể tiếp cận và thụ hưởng hưu trí, đảm bảo an sinh khi không còn khả năng lao động” – ông Hà nhấn mạnh.

Ông Trần Dũng Hà, Phó giám đốc BHXH TP.HCM. Ảnh: NGUYỆT NHI

Chính sách là gốc rễ, công nghệ là cánh tay nối dài

Cũng theo ông Trần Dũng Hà, nếu chính sách là gốc rễ thì công nghệ là cánh tay nối dài để đưa BHXH đến gần hơn với người dân. Chuyển đổi số là xu thế tất yếu, đặc biệt với ngành BHXH, nơi đang quản lý dữ liệu khổng lồ và phục vụ hàng chục triệu người dân.

Một trong những giải pháp chuyển đổi số nổi bật là ứng dụng VssID, BHXH số. Với ứng dụng này, người tham gia BHXH, BHYT có thể theo dõi quá trình đóng, hưởng BHXH, BHYT, thực hiện các thủ tục trực tuyến và phản ánh nếu có sai sót.

“Điều quan trọng là người lao động sẽ biết nếu chủ sử dụng lao động chậm hoặc không đóng BHXH cho họ. Điều này góp phần làm minh bạch hóa và dân chủ hóa chính sách an sinh” – ông Hà nói.

Không chỉ dừng lại ở đó, ông Hà cho biết cổng dịch vụ công ngành BHXH đang phát huy vai trò then chốt trong việc số hóa quy trình giao dịch. Người dân chỉ cần có điện thoại thông minh hoặc máy tính kết nối mạng là có thể thực hiện các thủ tục: từ cấp lại sổ, in thẻ, xác nhận quá trình đóng, đến đề nghị hưởng chế độ.

“Không cần đến cơ quan BHXH, không chờ đợi xếp hàng, đó là mục tiêu mà chúng tôi đang hướng đến”, ông Hà chia sẻ.

Tại TP.HCM, Phòng Công nghệ thông tin của BHXH TP.HCM được giao phụ trách xử lý các vấn đề kỹ thuật, hỗ trợ người dân cài đặt, sử dụng VssID và các dịch vụ công. Trong khi đó, các phòng nghiệp vụ sẽ phối hợp để tuyên truyền, hướng dẫn người dân tiếp cận công nghệ và hiểu được quyền lợi của mình.

Cùng với đó, hệ thống tổng đài chăm sóc khách hàng của BHXH Việt Nam hoạt động 24/7, sẵn sàng hỗ trợ người dân khi gặp vướng mắc. Sự đồng bộ này tạo nên một mạng lưới hỗ trợ khép kín, giúp người dân tiếp cận BHXH dễ dàng hơn bao giờ hết

HUỲNH THƠ

TRẦN MINH