Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh: Cần phải đa dạng hóa nguồn lực tài chính để đáp ứng yêu cầu chuyển đổi xanh

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Ngọc Cảnh tại Hội thảo “Đa dạng vốn cho phát triển bền vững” do Báo Tài chính – Đầu tư tổ chức.

Tại Hội thảo “Đa dạng vốn cho phát triển bền vững” do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức ngày 15/12, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Ngọc Cảnh đặt vấn đề chuyển đổi xanh như một xu hướng tất yếu trong bối cảnh thế giới biến động sâu rộng về khí hậu, môi trường và phát triển kinh tế - xã hội. Các quốc gia, trong đó có Việt Nam, đang điều chỉnh chiến lược phát triển theo hướng bền vững, tìm điểm cân bằng giữa mục tiêu tăng trưởng và các cam kết khí hậu toàn cầu, hướng tới nền kinh tế carbon thấp và khả năng thích ứng linh hoạt.

Trong phần định lượng thách thức nguồn lực, Phó Thống đốc dẫn báo cáo của Bộ Tài chính về nhu cầu tài chính để thực hiện các mục tiêu tăng trưởng xanh quốc gia và mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo cam kết COP26.

Theo kịch bản trung hòa carbon, tổng nhu cầu đầu tư dài hạn đến năm 2050 ở mức 670-700 tỷ USD, trong đó nhu cầu cho thích ứng với biến đổi khí hậu khoảng 368 tỷ USD, tương ứng khoảng 6,8% GDP mỗi năm.

Do đó, yêu cầu đặt ra là phải “tăng cường, vận động mọi nguồn lực” cho mục tiêu tăng trưởng xanh quốc gia, đặc biệt là từ thị trường vốn trái phiếu xanh, tín dụng xanh, thị trường các-bon và các nguồn huy động quốc tế bên cạnh nguồn vốn từ ngân sách nhà nước.

Ở góc độ chính sách trong nước, Phó Thống đốc khẳng định ngành ngân hàng xác định rõ vai trò là một kênh huy động vốn quan trọng phục vụ phát triển bền vững. Ngân hàng Nhà nước đã “không ngừng hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế chính sách” và triển khai giải pháp nhằm thúc đẩy tín dụng xanh, đồng thời “nhận diện, đánh giá và quản lý rủi ro về môi trường và xã hội” trong hoạt động cấp tín dụng để nâng cao trách nhiệm của hệ thống ngân hàng đối với mục tiêu tăng trưởng xanh.

Về triển khai trên thị trường, các tổ chức tín dụng đã chủ động phát triển sản phẩm huy động vốn xanh và tín dụng xanh, hướng vào các dự án mang lại lợi ích môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, mô hình sản xuất tuần hoàn và liên kết bền vững.

Tính đến 30/11/2025, tín dụng xanh đạt khoảng 750 nghìn tỷ đồng; mức tăng trưởng bình quân giai đoạn 2017 đến tháng 9/2025 đạt hơn 21%/năm, cao hơn tăng trưởng dư nợ tín dụng chung của nền kinh tế.

Bên cạnh những nỗ lực đáng ghi nhận của ngành ngân hàng, thực tế cho thấy cần phải đa dạng hóa nguồn lực tài chính, đòi hỏi sự tham gia của các kênh vốn trong và ngoài nước, đặc biệt từ khu vực tư nhân và thị trường vốn, hợp lực cùng hệ thống ngân hàng để đáp ứng yêu cầu chuyển đổi xanh và phát triển bền vững của đất nước.

"Việc mở rộng các kênh vốn đầu tư tài chính xanh từ nhiều khu vực, thị trường không chỉ góp phần giảm áp lực lên hệ thống ngân hàng, mà còn tạo điều kiện huy động nguồn lực linh hoạt, an toàn và hiệu quả hơn cho mục tiêu chung của quốc gia, phù hợp với xu hướng tài chính xanh toàn cầu", ông Nguyễn Ngọc Cảnh nhấn mạnh.

Do đó, diễn đàn cần tập trung trao đổi vai trò của thị trường vốn, thị trường chứng khoán trong huy động nguồn lực trung và dài hạn cho phát triển bền vững; làm rõ điều kiện để thị trường vốn trở thành kênh dẫn vốn hiệu quả và bổ trợ cho tín dụng ngân hàng trong tài trợ dự án xanh, chuyển đổi năng lượng và phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, đưa ra hướng thúc đẩy thị trường vốn xanh thông qua khuyến khích phát hành các công cụ tài chính bền vững như trái phiếu xanh, trái phiếu bền vững và cổ phiếu của doanh nghiệp thực hành ESG; yêu cầu nâng cao năng lực của doanh nghiệp và nhà đầu tư trong tiếp cận, sử dụng và giám sát hiệu quả các sản phẩm này.

Nhấn mạnh thêm về chính sách, Phó Thống đốc đặt trọng tâm vào các cơ chế ưu tiên nhằm thu hút mạnh mẽ hơn dòng vốn tư nhân vào dự án xanh, đặc biệt là vai trò điều tiết của Nhà nước trong hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, nâng cao tính minh bạch và bảo đảm an toàn, ổn định của hệ thống tài chính.

Song song đó, yêu cầu tăng cường phối hợp và kết nối giữa cơ quan quản lý, tổ chức tài chính, doanh nghiệp, thị trường vốn và các đối tác quốc tế để huy động, phân bổ và sử dụng hiệu quả nguồn lực cho mục tiêu tăng trưởng xanh.

Khép lại bài phát biểu khai mạc, Phó Thống đốc đánh giá cao việc Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức hội thảo để kết nối ngân hàng, doanh nghiệp, chuyên gia và cơ quan quản lý, nhằm chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và thông tin phục vụ mục tiêu đa dạng nguồn vốn cho phát triển bền vững. Ông bày tỏ tin tưởng rằng, với sự tham gia tích cực và tinh thần hợp tác của các bên, hội thảo sẽ đạt kết quả thiết thực và định hướng được các bước đi tiếp theo phù hợp với bối cảnh phát triển và cam kết của đất nước.

Qui Ánh