Phó Thủ tướng: Quỹ Nhà ở Quốc gia hoạt động phi lợi nhuận, thúc đẩy nhà giá rẻ cho người trẻ

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc. Ảnh: Phạm Thắng

Chiều 21/5, thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phạm Thúy Chinh lo lắng việc hình thành nhiều quỹ tài chính ngoài ngân sách cùng lúc sẽ phá vỡ cơ cấu ngân sách, tài khóa do yêu cầu nguồn lực vốn lớn.

Dự thảo nghị quyết nêu, Quỹ Nhà ở Quốc gia sẽ được lập ở Trung ương và địa phương nhưng theo bà Chinh, thực tế ở một số địa phương như TPHCM, Đồng Nai đã có quỹ tương tự phát triển nhà ở xã hội nhưng kết quả không như mong muốn, do thiếu vốn điều lệ.

"Nếu vốn Quỹ Nhà ở Quốc gia phụ thuộc vào ngân sách thì có đảm bảo hoạt động của quỹ không? Quỹ này cũng được hình thành từ các nguồn khác, như thu từ sử dụng đất, nhưng nguồn thu này giữa các địa phương khác nhau", bà Chinh nêu vấn đề.

Nữ đại biểu dẫn chứng ở Hà Nội và TPHCM, khoản thu từ sử dụng đất khá lớn, việc đóng góp vào quỹ Nhà ở Quốc gia không phải vấn đề lớn nhưng với các địa phương khác, đây lại là khó khăn.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phạm Thúy Chinh

Thảo luận tại tổ về vấn đề này, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc khẳng định, Quỹ Nhà ở Quốc gia được lập, hoạt động phi lợi nhuận với nguồn lực chủ yếu từ ngân sách để hỗ trợ xây nhà ở xã hội, nhà giá rẻ cho người có nhu cầu. Đây là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách.

Về câu hỏi quỹ có ảnh hưởng đến điều hành chính sách tài khóa không, Phó Thủ tướng khẳng định "không ảnh hưởng". Nguồn vốn của quỹ này từ ngân sách và một số nguồn khác như đóng góp tự nguyện của nhà đầu tư, các tổ chức, cá nhân; thu từ quỹ đất 20% xây nhà xã hội trong các dự án nhà thương mại...

"Quỹ này làm nhiệm vụ kiến tạo nhà xã hội, giá rẻ cho người trẻ chưa có nhà. Tức là, nhà ở xã hội là một phần đầu tư của quỹ. Quỹ hoạt động trên nguyên tắc bảo tồn, phi lợi nhuận, bởi còn nhiệm vụ đầu tư và như vậy có thể phát triển nhà giá rẻ cho người dân", Phó Thủ tướng nói.

Cũng theo dự thảo nghị quyết, Quỹ Nhà ở Quốc gia được lập tại Trung ương và địa phương. Ở Trung ương, quỹ sẽ do Bộ Xây dựng quản lý, để xây dựng một số dự án, điều hòa cho những địa phương không cân đối được ngân sách. Còn tại địa phương, Chủ tịch UBND có quyền thành lập quỹ, rồi giao Sở Xây dựng quản lý.

Phó Thủ tướng lấy dẫn chứng, trước đây, quỹ vaccine huy động khoảng 11.000 tỉ đồng, sau khi chuyển gần 7.700 tỉ đồng cho Bộ Y tế mua vaccine tiêm cho người dân, vẫn còn hơn 3.200 tỉ đồng gửi ở các ngân hàng thương mại, sau này có thể dùng tiền này tiêm chủng mở rộng cho trẻ em hoặc các nhiệm vụ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Theo Phó Thủ tướng, quỹ tại Trung ương do Bộ Xây dựng quản lý, xây dựng một số dự án và điều tiết tại các tỉnh. Ví dụ, tỉnh nghèo không có nguồn lực thì xây một loạt nhà. Tại Trung ương, các tài sản công của các cơ quan khi đấu giá điều tiết vào ngân sách Trung ương 100% thì có thể điều tiết vào quỹ này để điều hòa cho các tỉnh.

"Quỹ này đầu tư xây nhà giá rẻ, rồi bán để thu tiền. Số tiền này sau đó lại quay vòng đầu tư, nên nó hết nhiệm vụ khi hết đối tượng để phục vụ. Khi đó Thủ tướng, Chủ tịch UBND tỉnh là người có thẩm quyền chấm dứt hoạt động", Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nói và kỳ vọng quỹ này sẽ hỗ trợ một phần cho thúc đẩy nhà ở xã hội, nhà giá rẻ cho người thu nhập thấp, người trẻ.

Hải Yến