Phó Tổng thống Mỹ bảo vệ quyết định nối lại thử nghiệm vũ khí hạt nhân

(Ảnh: Reuters)

"Việc đảm bảo kho vũ khí hạt nhân của chúng ta thực sự hoạt động hiệu quả là một phần quan trọng trong an ninh quốc gia Mỹ", ông Vance nói với các phóng viên bên ngoài Nhà Trắng. "Nói rõ hơn, chúng ta biết rằng nó hoạt động hiệu quả, nhưng chúng ta phải tiếp tục duy trì nó theo thời gian, và tổng thống chỉ muốn đảm bảo rằng chúng ta làm được điều đó”.

Tuyên bố được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ra lệnh cho quân đội Mỹ nối lại thử nghiệm vũ khí hạt nhân sau 33 năm gián đoạn.

Hiện chưa rõ ông Trump đang ám chỉ việc tiến hành thử nghiệm nổ hạt nhân, hay phóng thử các tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.

Tổng thống Trump cho rằng việc thử nghiệm là cần thiết để đảm bảo Mỹ theo kịp các cường quốc hạt nhân đối thủ. "Với việc các nước khác đang thử nghiệm, tôi nghĩ chúng ta cũng nên làm như vậy", ông Trump nói, đồng thời cho biết các địa điểm thử hạt nhân sẽ được xác định sau.

Khi được hỏi liệu thế giới có đang bước vào giai đoạn rủi ro hơn xung quanh vũ khí hạt nhân hay không, Tổng thống Trump bác bỏ mối đe dọa này, nói thêm rằng ông hoan nghênh phi hạt nhân hóa.

Ngoài Triều Tiên, không cường quốc hạt nhân nào tiến hành thử nghiệm nổ hạt nhân trong hơn 25 năm qua. Vụ thử của Triều Tiên diễn ra vào năm 2017.

Liên Xô thử nghiệm hạt nhân lần cuối cùng vào năm 1990, và Trung Quốc vào năm 1996. Từ sau khi Liên Xô tan rã, Nga chưa từng tiến hành thử hạt nhân.

Vụ thử hạt nhân gần đây nhất của Mỹ, mang mật danh "Divider", được thực hiện vào ngày 23/9/1992 tại Khu An ninh Quốc gia Nevada. Sau đó, Tổng thống Mỹ George H.W. Bush áp đặt lệnh tạm dừng thử nghiệm đơn phương.

Năm 1996, Hiệp ước Cấm Thử Hạt nhân Toàn diện đã được ký kết bởi Tổng thống khi đó là ông Bill Clinton.

Bình luận về động thái mới của Mỹ, Phó phát ngôn viên Liên Hợp Quốc Farhan Haq cho biết, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã nhiều lần nói rằng các rủi ro hạt nhân hiện nay đang ở mức báo động cao, và kêu gọi các nước tránh mọi hành động có thể dẫn đến tính toán sai lầm hoặc leo thang căng thẳng với hậu quả "thảm khốc".

Daryl Kimball, giám đốc Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí, cho biết Mỹ sẽ mất ít nhất 36 tháng để tái khởi động các vụ thử hạt nhân được kiểm soát dưới lòng đất tại địa điểm thử nghiệm cũ ở Nevada.

"Tuy nhiên, Mỹ không có lý do kỹ thuật, quân sự hay chính trị nào để tái khởi động các vụ thử hạt nhân nổ", ông nói, đồng thời cảnh báo rằng tuyên bố của Tổng thống Trump có thể "kích hoạt một phản ứng dây chuyền thử hạt nhân từ các đối thủ của Mỹ, và phá vỡ Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân."

Vào tháng 8, Tổng thống Mỹ Trump cho biết ông đã thảo luận về vấn đề kiểm soát vũ khí hạt nhân với Tổng thống Nga Vladimir Putin và muốn Trung Quốc tham gia. Bắc Kinh đáp trả bằng cách nói rằng việc yêu cầu Trung Quốc tham gia các cuộc đàm phán giải trừ vũ khí hạt nhân là "vô lý và phi thực tế", vì kho vũ khí hạt nhân của họ nhỏ hơn nhiều.

Minh Hạnh