Phòng, chống dịch bệnh mùa nắng nóng

Bác sĩ Chuyên khoa 2 Nguyễn Văn Thêm - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Sóc Trăng. Ảnh: HOÀNG PHÚC

Phóng viên: Xin bác sĩ cho biết về những nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe mà người dân có thể gặp phải trong mùa nắng nóng này?

Bác sĩ Nguyễn Văn Thêm: Chúng ta đang bước vào giai đoạn nắng nóng, nền nhiệt của môi trường rất cao, với kiểu thời tiết này rất thuận lợi cho sự gia tăng của các bệnh truyền nhiễm lây truyền qua đường tiêu hóa và những bệnh về da. Nắng nóng kéo dài thường kéo theo hiện tượng thiếu nước sinh hoạt, chính điều này ảnh hưởng đến việc vệ sinh của người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của bệnh tật. Ngoài ra, thời tiết nắng nóng cộng với độ ẩm môi trường cao cũng tạo điều kiện cho vi sinh vật dễ dàng phát triển trong thực phẩm, gây ôi thiu. Ta có thể kể đến một số căn bệnh như tay - chân - miệng, tiêu chảy cấp, rôm sảy, viêm da, thậm chí bỏng da do ánh nắng mặt trời. Ngoài ra, thời tiết nắng nóng kéo dài, môi trường ô nhiễm khói bụi, điều kiện vệ sinh kém, sử dụng nguồn nước ô nhiễm cũng làm tăng nguy cơ xuất hiện bệnh đau mắt đỏ.

Thời tiết nóng bức có thể khiến chó, mèo dễ bị kích động, hung dữ hơn bình thường. Khi bị kích thích, chúng có xu hướng cắn người, cào xước, làm tăng nguy cơ lây truyền virus dại.

Hiện tại, tỉnh Sóc Trăng đang kiểm soát tương đối hiệu quả những căn bệnh nêu trên. Tính đến hết tuần 9 năm 2025 có 137 ca mắc tay - chân - miệng, giảm 110 trường hợp so với cùng kỳ năm 2024, chưa ghi nhận ca độ nặng. Số ca tiêu chảy cấp ghi nhận đến hiện tại giảm khoảng 30% so với cùng kỳ. Các bệnh về da và viêm kết mạc cũng chưa ghi nhận sự bùng phát bất thường. Riêng đối với bệnh dại, mặc dù chưa ghi nhận ca mắc trên người, tuy nhiên tỉnh Sóc Trăng cũng đã ghi nhận một ổ dịch trên chó tại huyện Cù Lao Dung và đến hiện tại số trường hợp tiêm ngừa do động vật cào, cắn trong năm 2025 gia tăng hơn 40% so với cùng kỳ 2024, đây là một yếu tố cần cảnh giác và theo dõi trong thời gian tới.

Công tác phòng, chống dịch bệnh trong mùa nắng nóng tại tỉnh Sóc Trăng hiện nay đang được triển khai theo hướng tổng thể, bao quát tất cả các bệnh có nguy cơ. Ảnh: HOÀNG PHÚC

Phóng viên: Vậy công tác phòng, chống dịch bệnh trong mùa nắng nóng tại tỉnh Sóc Trăng hiện nay đang được triển khai như thế nào, thưa bác sĩ?

Bác sĩ Nguyễn Văn Thêm: Ngay từ cuối năm 2024, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Sóc Trăng đã bắt tay vào dự thảo kế hoạch phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2025. Theo đó, đã đề ra các phương án đối phó với các bệnh truyền nhiễm có nguy cơ bùng phát trong năm nay dựa trên khuyến cáo và kế hoạch của Trung ương, cũng như đặc điểm tình hình thực tế tại địa phương. Theo đó, hoạt động phòng, chống bệnh truyền nhiễm được xây dựng theo hướng tổng thể, bao quát tất cả các bệnh có nguy cơ, trong đó ưu tiên những bệnh lưu hành đặc hữu tại địa phương như sốt xuất huyết, tay - chân - miệng, cũng như bệnh có số mắc đang gia tăng trong thời điểm hiện tại như sởi và các bệnh qua đường hô hấp. Ngoài ra, những căn bệnh tái nổi như đậu mùa khỉ và các bệnh có vắc xin phòng ngừa khác cũng được dành sự quan tâm đặc biệt. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật cũng tiếp tục đặt mục tiêu duy trì thành quả loại trừ sốt rét mà tỉnh Sóc Trăng đã đạt được từ năm 2020. Tính đặc trưng theo mùa của các bệnh truyền nhiễm cũng được lưu ý, theo đó tùy thuộc vào đặc điểm tình hình của thời tiết, khí hậu, hoạt động xã hội… mà Trung tâm Kiểm soát bệnh tật có những hướng dẫn và chỉ đạo chuyên môn cụ thể về tăng cường phòng, chống các bệnh ưu thế theo mùa.

Hoạt động truyền thông góp phần không nhỏ trong việc phát huy hiệu quả công tác phòng, chống dịch bệnh, với những bài truyền thông đăng trên mạng xã hội, các cơ quan báo, đài, hoạt động truyền thông trực tiếp tại cộng đồng… đã giúp nhiều người dân tiếp cận với thông tin chính thống, tăng cường sự đồng thuận, tạo thuận lợi rất lớn khi triển khai hoạt động phòng, chống dịch tại cộng đồng.

Bên cạnh đó, sự cung ứng vắc xin, vật tư tiêm chủng, hóa chất phòng, chống dịch đang từng bước được đảm bảo và củng cố. Toàn bộ các trạm y tế trên địa bàn tỉnh đều được trang bị tủ lạnh chuyên dụng bảo quản vắc xin kèm với thiết bị theo dõi liên tục nhiệt độ bảo quản nhằm đảm bảo an toàn và chất lượng tiêm chủng.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật cũng tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát đối với các đơn vị chuyên môn tuyến xã, phường, thị trấn và các huyện, thị xã, thành phố. Qua đó, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những yếu kém và khuyết điểm trong hoạt động chuyên môn, củng cố, nhân rộng những mô hình hay, cách làm hiệu quả.

Phóng viên: Bác sĩ có thể chia sẻ một số dấu hiệu nhận biết các bệnh phổ biến trong mùa nắng nóng mà người dân cần lưu ý? Làm gì để bảo vệ sức khỏe nhân dân trong mùa nắng nóng này?

Bác sĩ Nguyễn Văn Thêm: Đối với sốt xuất huyết, người dân cần chú ý khi có các triệu chứng như sốt cao, đau đầu, đau cơ, đau khớp và có thể xuất hiện các vết phát ban trên da. Với các bệnh tiêu chảy, các triệu chứng phổ biến bao gồm tiêu chảy nhiều lần trong ngày, đau bụng, buồn nôn và sốt nhẹ. Đặc biệt, nếu người dân có dấu hiệu mất nước như khô miệng, chóng mặt, tiểu ít, cần phải đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Để bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng, người dân nên giữ vệ sinh cá nhân thật tốt, uống đủ nước và tránh để cơ thể bị mất nước. Giữ gìn vệ sinh thực phẩm, bảo quản thực phẩm kỹ càng, tránh bị ôi thiu tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh phát triển. Thực hiện ăn chín, uống chín, không sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc để tránh các bệnh về đường tiêu hóa, nhất là bệnh tiêu chảy. Giữ gìn vệ sinh cá nhân bằng các biện pháp như rửa tay sạch trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch có thể phòng bệnh tay - chân - miệng. Tắm rửa sạch sẽ, lau khô người sau khi ra nhiều mồ hôi, mặc quần áo thấm hút mồ hôi tốt, thay quần áo ngay khi bị ướt để tránh rôm sảy, viêm da. Sử dụng nguồn nước sạch để sinh hoạt, tắm rửa để hạn chế nguy cơ bị đau mắt đỏ. Khi vận động và làm việc ngoài trời, cần tránh tiếp xúc gần với động vật xung quanh, đặc biệt là chó, mèo để giảm nguy cơ phơi nhiễm với virus dại. Khi bị chó mèo cào cắn, cần đến ngay cơ sở y tế để được tiêm vắc xin phòng bệnh.

Phóng viên: Chân thành cảm ơn bác sĩ!

HOÀNG PHÚC (Thực hiện)