Phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy: Trách nhiệm của toàn xã hội

Chương trình Đối thoại do Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh - Mai Văn Nhiều chủ trì. Tham gia trả lời các nội dung tại Chương trình Đối thoại có đại diện lãnh đạo UBND tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Tư Pháp, Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh, Tỉnh đoàn và Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh.

Ma túy - Hiểm họa khôn lường

Theo báo cáo của Công an tỉnh, tuyến biên giới vẫn là tuyến trọng điểm để các đối tượng hoạt động đưa ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam. Lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ 5 vụ vận chuyển trái phép chất ma túy, vũ khí với số lượng lớn từ Campuchia vào Việt Nam, thu giữ 70kg ma túy. Trong nội địa, tình hình sử dụng, chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy diễn biến hết sức phức tạp, nhất là việc sử dụng ma túy tổng hợp tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự như quán bar, karaoke hoặc thuê căn hộ, căn biệt thự biệt lập để tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy. Các cấp, các ngành đã xử phạt vi phạm hành chính 1.190 vụ, 2.231 đối tượng vi phạm pháp luật về ma túy, số tiền gần 1,9 tỉ đồng; áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn 671 trường hợp; đưa đi cai nghiện bắt buộc 833 trường hợp;...

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh - Mai Văn Nhiều kêu gọi tất cả mọi người hưởng ứng thông điệp “Chung tay hành động vì một cộng đồng không có ma túy”

Đại tá Phạm Thanh Tâm - Phó Giám đốc Công an tỉnh, cho biết: Ban Giám đốc Công an tỉnh đã lãnh, chỉ đạo công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy thường xuyên, liên tục và đến tận cơ sở. Lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy (PCMT) mở nhiều đợt cao điểm tấn công tội phạm ma túy; đã phát hiện, bắt giữ 513 vụ, 636 đối tượng mua bán, tàng trữ, tổ chức sử dụng, vận chuyển trái phép chất ma túy, tăng 203,5% so với giai đoạn trước (513/168 vụ); thu giữ hơn 11kg heroin, 63kg ma túy tổng hợp, 26,3kg cần sa;...

Thường trực HĐND tỉnh nhận định, thời gian qua, các sở, ngành liên quan có nhiều nỗ lực, chủ động, tập trung cho công tác PCMT. Đặc biệt là tấn công, triệt xóa nhiều đường dây, tụ điểm ma túy phức tạp; nhiều vụ án liên quan đến tội phạm ma túy được đấu tranh làm rõ, xử lý nghiêm minh trước pháp luật; công tác tuyên truyền, giáo dục, cảm hóa, tổ chức cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy được quan tâm thực hiện; có nhiều mô hình về PCMT tại cơ sở mang lại hiệu quả thiết thực,...

Mặc dù vậy, công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy vẫn còn một số khó khăn, hạn chế. Đáng lưu ý là tình hình tội phạm, tệ nạn ma túy có xu hướng gia tăng; chưa ngăn chặn triệt để tình trạng ma túy thẩm lậu qua biên giới. Người nghiện ma túy và sử dụng ma túy vẫn còn cao (đến nay, số đối tượng có hồ sơ quản lý là 2.991 người). Đối tượng nghiện ma túy ngày càng trẻ hóa, sử dụng chủ yếu là ma túy tổng hợp (trên 80%), rất nguy hiểm, là nguồc gốc làm phát sinh nhiều loại tội phạm và vi phạm pháp luật trong xã hội.

Bên cạnh đó, việc xác định tình trạng nghiện ma túy còn nhiều hạn chế, nhất là ở cấp xã. Vấn đề quản lý, điều trị cho người sử dụng ma túy tổng hợp bị loạn thần hiện nay rất khó khăn, vượt quá năng lực của y tế cơ sở. Việc tổ chức cai nghiện ma túy tại cộng đồng, gia đình chưa hiệu quả; tỷ lệ tái nghiện còn ở mức cao. Vẫn còn một số lượng đáng kể đối tượng nghiện ma túy chưa bị phát hiện và chưa có hồ sơ quản lý. Cơ sở vật chất, trang thiết bị để thực hiện nhiệm vụ PCMT có mặt chưa đáp ứng yêu cầu,...

Chung tay đẩy lùi tệ nạn ma túy

Tại Chương trình Đối thoại, với tinh thần thẳng thắn, trách nhiệm, các đại biểu HĐND tỉnh và đại diện lãnh đạo UBND tỉnh, các sở, ngành liên quan đã làm rõ trách nhiệm, đề ra nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh.

Theo đại biểu Hồ Văn Xuân - Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh, Ủy viên Ban Pháp chế HĐND tỉnh, việc điều tra, truy tố, đưa ra xét xử nghiêm minh các vụ án về ma túy sẽ tạo hiệu quả răn đe, cảnh tỉnh, phòng ngừa chung cho xã hội. Đại biểu đề nghị TAND tỉnh cho biết, kết quả xét xử các vụ án về ma túy thời gian qua và kiến nghị, giải pháp để thực hiện hiệu quả công tác PCMT thời gian tới.

Các sở, ngành liên quan tham gia trả lời tại Chương trình Đối thoại

Liên quan nội dung này, Phó Chánh án TAND tỉnh - Trần Văn Nhậm thông tin: TAND 2 cấp trong tỉnh đã thụ lý 505 vụ án về ma túy, với 654 bị cáo; đã xét xử 479 vụ, với 618 bị cáo. Tòa án đã tuyên phạt tù đến 3 năm: 380 bị cáo; phạt tù từ trên 3 năm đến dưới 7 năm: 126 bị cáo; phạt tù từ 7 năm đến dưới 15 năm: 88 bị cáo; phạt tù từ 15 năm đến dưới 20 năm: 13 bị cáo; chung thân 3 bị cáo và tử hình 5 bị cáo.

Cũng theo ông Trần Văn Nhậm, đối với các tội phạm ma túy, hầu hết các vụ án ma túy là án phạm tội quả tang, chủ yếu những bị cáo bị bắt quả tang là người có vai trò vận chuyển hoặc mua bán nhỏ cho các đối tượng nghiện nên chỉ xử lý được các bị cáo có vai trò là người thực hành mà chưa xử lý được các đối tượng có vai trò chủ mưu, cầm đầu.

Từ thực trạng trên, Phó Chánh án TAND tỉnh kiến nghị, cần tăng cường hơn nữa công tác giáo dục, tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là đến từng gia đình. Các ngành Tư pháp, Công an ngoài thực hiện công tác điều tra, truy tố và xét xử nghiêm khắc, bảo đảm tính răn đe, giáo dục phòng ngừa, còn phải phối hợp, thường xuyên trao đổi nghiệp vụ, tổng kết kinh nghiệm trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy, đề ra biện pháp xử lý triệt để, tận gốc loại tội phạm này.

Đối với công tác điều trị cai nghiện ma túy, đại biểu Trương Văn Nam - Trưởng ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh đặt vấn đề: Việc cai nghiện ma túy tại cộng đồng, gia đình hiệu quả chưa cao, chưa đạt như kỳ vọng. Đại biểu đề nghị Sở Y tế cho biết nguyên nhân cũng như giải pháp để khắc phục những khó khăn trong công tác này.

Trả lời nội dung trên, Giám đốc Sở Y tế - Huỳnh Minh Phúc cho hay: Cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng là việc người nghiện ma túy thực hiện cai nghiện với sự hỗ trợ chuyên môn của tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy, sự phối hợp, trợ giúp của gia đình, cộng đồng và chịu sự quản lý của UBND cấp xã. Thời gian qua, riêng đối với ngành Y tế chưa triển khai việc cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng trên địa bàn tỉnh. Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu nguồn nhân lực bác sĩ tuyến cơ sở, nhất là bác sĩ được đào tạo chuyên môn về tâm thần.

Về giải pháp, Giám đốc Sở Y tế đề xuất: Lựa chọn một vài địa phương có đủ điều kiện để xây dựng mô hình điểm chương trình cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng, trong đó có sự vào cuộc của chính quyền địa phương, các ban, ngành, đoàn thể và có phân công nhiệm vụ cụ thể. Thực hiện phân loại các đối tượng nghiện ma túy, trường hợp nào đủ điều kiện thì đưa vào chương trình cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng. Trường hợp nào không đủ điều kiện sẽ cai nghiện bắt buộc tại cơ sở cai nghiện. “Việc quản lý, giáo dục các đối tượng cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng rất khó, đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương (cấp xã), đặc biệt vai trò của ngành Công an là rất quan trọng” - ông Huỳnh Minh Phúc đề nghị.

Đại diện UBND tỉnh, Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội - Nguyễn Hồng Mai cho biết, UBND tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Luật PCMT và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan; tiếp tục thực hiện hiệu quả các chỉ đạo của Trung ương và tỉnh, trong đó có Chỉ thị số 36/CT-TW, ngày 16/8/2019 của Bộ Chính trị, Chương trình số 29-Ctr/TU, ngày 28/11/2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy. Trọng tâm là tổ chức quán triệt cho cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức sâu sắc, đầy đủ ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy; chỉ đạo các ngành, đoàn thể và địa phương triển khai, thực hiện hiệu quả Tháng hành động PCMT, Ngày Toàn dân PCMT, xây dựng và nhân rộng các mô hình điển hình trong phong trào PCMT.

Song song đó, UBND tỉnh chỉ đạo tập trung đấu tranh, xử lý có hiệu quả các đường dây buôn bán ma túy, triệt xóa các tụ điểm sản xuất, tàng trữ và tổ chức sử dụng trái phép ma túy; chỉ đạo tập trung làm tốt công tác điều trị cai nghiện ma túy gắn với công tác dạy nghề, vay vốn, tạo việc làm cho người sau cai nghiện ma túy, giúp họ sớm hòa nhập cộng đồng, hạn chế tình trạng tái nghiện.

Phát biểu kết luận Chương trình Đối thoại, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh - Mai Văn Nhiều đề nghị, các lực lượng chức năng của tỉnh, các địa phương phải có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, nhịp nhàng, ăn khớp với nhau trong công tác PCMT; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương cấp huyện, cấp xã trong quản lý toàn diện địa bàn, không để xảy ra tình trạng ma túy diễn biến phức tạp, nguy hiểm, mất kiểm soát.

Ông Mai Văn Nhiều nhấn mạnh công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên của tất cả các cấp, các ngành và toàn xã hội. Ông kêu gọi tất cả mọi người hãy cộng đồng trách nhiệm trong cuộc chiến chống lại ma túy, cùng hưởng ứng mạnh mẽ thông điệp “Chung tay hành động vì một cộng đồng không có ma túy”./.

An Kỳ