Phong trào tìm hiểu chuyển đổi số và mô hình tiêu biểu ở Hà Giang
Là một trong những tỉnh thành tiên phong và đạt được nhiều thành tựu trong chuyển đổi số trên cả nước, mô hình của Hà Giang có sự khác biệt bởi lẽ, công tác vận động, tuyên truyền, thúc đẩy chuyển đổi không chỉ đặt lên vai các cơ quan, tổ chức mà đã trở thành một phong trào sôi nổi trong quần chúng nhân dân.
Với hàng loạt cuộc thi tìm hiểu về chuyển đổi số được triển khai trong thời gian qua, Hà Giang đang chứng minh được sự lựa chọn, phương pháp của mình là đúng đắn và hiệu quả.
Những con số tích cực từ quá trình chuyển đổi số
Nếu như trước đây, nói đến chuyển đổi số, nhiều người dân vẫn còn cảm thấy xa lạ thì hiện nay, đến với Hà Giang, không khó để có thể nhìn thấy những biểu tượng của chuyển đổi số hiện diện ở nhiều nơi trong đời sống hàng ngày của người dân. Từ những tấm pano, áp phích, các biểu ngữ trên đường phố, cổng các cơ quan chính quyền, các thôn xóm cho đến cả các trung tâm thương mại, siêu thị, các khu chợ…
Chuyển đổi số được người dân dễ dàng tiếp nhận từ chính những lợi ích thiết thực, gần gũi nhất: Đi chợ quét mã QR, kiểm tra nguồn gốc sản phẩm; thanh toán tiền điện, tiền nước, tiền học phí của con qua tài khoản ngân hàng; làm các thủ tục thuế, giấy tờ hành chính qua cổng dịch vụ công… Hà Giang là một minh chứng cụ thể cho việc “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”, đặc biệt trong lĩnh vực chuyển đổi số kinh tế, xã hội…
Ngay từ đầu những năm 2020, các cấp chính quyền Hà Giang đã xác định chuyển đổi số là một xu hướng tất yếu và là một trong những chỉ tiêu quan trọng góp phần chuyển dịch mô hình phát triển kinh tế của địa phương. Ngày 29/10/2021, BCH Đảng bộ Tỉnh đã ban hành nghị quyết số 18 về chuyển đổi số giai đoạn 2021 – 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó, Tỉnh đặc biệt chú trọng công tác đầu tư cơ sở vật chất, chuẩn hóa các thủ tục hành chính, đồng thời khuyến khích người dân, doanh nghiệp đẩy mạnh, đẩy nhanh ứng dụng công nghệ số trong sản xuất, kinh doanh. Với sự chỉ đạo đi sâu, đi sát vào thực tiễn của chính quyền các cấp, chuyển đổi số của Hà Giang đã đạt được nhiều kết quả thiết thực, nổi bật trên 3 trụ cột gồm chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.
Về mặt chính quyền số, tính đến quý 3/2024, Tỉnh đang xếp thứ 17/63 tỉnh, thành phố về chỉ số phục vụ người dân, doanh nghiệp. Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến của các cơ quan trong tỉnh đã đạt mức 82%, tỷ lệ hồ so có giao dịch thanh toán trực tuyến đạt trên 90%. Tỉnh cũng đã hoàn thành, đưa vào hoạt động hiệu quả hệ thống thông tin báo cáo tích hợp, kết nối, chia sẻ với hệ thống báo cáo quốc gia; hệ thống họp không giấy tờ, phê duyệt và triển khai kiến trúc chính quyền điện tử hướng đến chính quyền số tỉnh Hà Giang phiên bản 3.0. Chính quyền không giấy tờ giúp người dân lẫn cơ quan công quyền giảm thiểu được thời gian, chi phí và nhân sự vận hành.
Về mặt kinh tế số, đến nay Hà Giang đã có 100% hộ sản xuất nông nghiệp có tài khoản tham gia sàn TMĐT; 100% sản phẩm OCOP đăng tải trên các sàn TMĐT trong cả nước. Tỉnh cũng đã triển khai được mô hình chợ 4.0 về các dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại hầu hết các khu vực chợ trung tâm huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh. Tỷ lệ dân số trên 15 tuổi trở lên có tài khoản giao dịch điện tử đạt tỷ lệ hơn 80%.
Nhờ đẩy mạnh chuyển đổi số và đầu tư cho công tác truyền thông, quảng bá hình ảnh Hà Giang trên các nền tảng số đã đem lại những hiệu quả kinh tế rõ rệt cho tỉnh nhà, nhất là trong lĩnh vực du lịch (riêng Trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Hà Giang đón trên 141.000 lượt du khách, tăng 64% so với cùng kỳ năm trước) Quý I/2024 đón gần 1 triệu lượt khách.
Du lịch Hà Giang từng bước lan tỏa trên bản đồ du lịch thế giới, được Tờ New York Times (Mỹ) xếp vào top 25/52 điểm đến hấp dẫn nhất thế giới; Google Year In Search công bố Hà Giang đứng top 4/10 điểm du lịch nổi bật nhất; Hệ thống Booking.com công bố là một trong 10 điểm đến thân thiện nhất Việt Nam năm 2024. Ngày 3/9/2024, Lễ trao giải thưởng khu vực châu Á và châu Đại Dương năm 2024 của tổ chức World Travel Awards (WTA) diễn ra tại Manila, Philippines cũng đã vinh danh tỉnh Hà Giang là Điểm đến văn hóa khu vực hàng đầu châu Á năm 2024.
Về mặt xã hội số, các xã, phường, thị trấn đã có cáp quang đến trung tâm, tỷ lệ thôn được phủ sóng điện thoại di động đạt tới 98,9%. Truyền thông số được đẩy mạnh, lan tỏa sâu rộng tinh thần nhận thức về chuyển đổi số đến đông đảo người dân, doanh nghiệp.
Mô hình chuyển đổi số lấy người dân làm trung tâm của mọi hoạt động
Xác định, để chuyển đổi số mang tính toàn dân, toàn diện và mang lại những lợi ích thiết thực, kế hoạch chuyển đổi số của Hà Giang luôn lấy người dân làm trung tâm. Quyền lợi của người dân là mục tiêu quan trọng nhất. Các sở ngành, tổ chức và doanh nghiệp thực hành quá trình chuyển đổi cũng hướng tới việc đem lại những tiện nghi, những trải nghiệm số tốt nhất cho người dân. Tuy nhiên, người dân với vai trò là trung tâm của quá trình chuyển đổi đó cũng phải hiểu rõ được những thay đổi, đồng thời tham gia tích cực vào quá trình – vốn đang làm thay đổi cuộc sống của mình mỗi ngày đó.
Bí quyết của Hà Giang một phần đến từ chính những cuộc thi, những phong trào tìm hiểu về chuyển đổi số trong cộng đồng. Có thể kể đến như Cuộc thi trắc nghiệm trực tuyến “Tìm hiểu Đề án 06, lợi ích cho người dân trên địa bản Tỉnh”, cuộc thi tìm hiểu về chuyển đổi số năm 2024 với chủ đề “Xây dựng công dân số tỉnh Hà Giang”, Ngày Hội truyền thông năm 2024 của Tỉnh với Chủ đề “Lan tỏa tinh thần chuyển đổi số”…
Trong đó, nổi bật nhất là cuộc thi CĐS với chủ đề “Xây dựng công dân số tỉnh Hà Giang” năm 2024, diễn ra từ ngày 18/6 đến 4/7/2024, đã nhận được sự hưởng ứng, tham gia của 133.281 người với tổng số 303.133 lượt thi, ngoài ra còn thu hút 165 người đến từ nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước với 4.524 lượt thi. Nội dung cuộc thi xoay quanh những kiến thức, kỹ năng số cơ bản cho người dân, giúp nhận diện những hành vi lừa đảo trên không gian mạng, những hành vi vi phạm pháp luật bị nghiêm cấm và chế tài xử lý; các khuyến nghị ứng xử trên mạng xã hội…
Cuộc thi được tổ chức theo hình thưc trắc nghiệm hàng tuần trên mạng internet (4 tuần), thông qua Cổng giao tiếp điện tử Tỉnh, Trang thông tin của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; Trang thông tin điện tử Sở Thông tin và Truyền thông; Báo Hà Giang điện tử; Đài Phát thanh-Truyền hình tỉnh… Như Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Hà Giang, ông Đỗ Thái Hòa chia sẻ, cuộc thi là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ tỉnh về mục đích, ý nghĩa, vai trò của chuyển đổi số, xây dựng công dân số, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.
Cuộc thi trắc nghiệm trực tuyến “Tìm hiểu Đề án 06, lợi ích cho người dân trên địa bàn tỉnh Hà Giang năm 2024” cũng được khởi động và triển khai từ ngày 9/9/2024 đến 29/9/2024 với nội dung xoay quanh các kiến thức, kỹ năng, giải pháp hữu hiệu trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ của Đề án 06 như: Các nhiệm vụ của Đề án 06 nói chung và của tỉnh Hà Giang nói riêng; Cải cách thủ tục hành chính, các dịch vụ công thiết yếu, dịch vụ công trực tuyến; Căn cước và Luật Căn cước; Định danh điện tử (Ứng dụng VNeID); Công tác chuyển đổi số (Phát triển Chính phủ số, Công dân số, Kinh tế số, Xã hội số); Thanh toán không dùng tiền mặt; Thực hiện chế độ chính sách, an sinh xã hội theo Đề án 06; Nhận biết các hành vi lợi dụng không gian mạng, công nghệ để lừa đảo chiếm đoạt tài sản;…
Đối tượng được khuyến khích tham gia các cuộc thi bao gồm cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn thanh niên, học sinh sinh viên, người lao động, lực lượng vũ trang và quần chúng nhân dân... Với hình thức thi trực tuyến, làm bài thi ngay trên trang, số lượng bài thi của mỗi tài khoản là không giới hạn đã lôi cuốn nhiều người dân cùng tham gia. Sau mỗi tuần thi, Ban tổ chức lại công bố kết quả và vinh danh những cá nhân xuất sắc, tạo động lực thúc đẩy những người khác cùng tham gia.
Gần đây nhất, ngày 8/10, nằm trong chuỗi các hoạt động hưởng ứng ngày Chuyển đổi số Quốc gia (10/10), với chủ đề “Lan tỏa tinh thần chuyển đổi số Hà Giang”, Tỉnh cũng đã tổ chức Ngày hội truyền thông lần thứ 2 với mục đích giới thiệu những mô hình tiêu biểu, cách làm hiệu quả trong công tác chuyển đổi số và thông tin, tuyên truyền lan tỏa hình ảnh Hà Giang, đồng thời vinh danh, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích trong công tác chuyển đổi số và đạt giải trong cuộc thi tìm hiểu chuyển đổi số trực tuyến trước đó.
Từ những “hạt giống đỏ” là những người dân tham dự các cuộc thi tìm hiểu, “ngọn lửa” chuyển đổi số tại Hà Giang từng bước được nhân lên trong đời sống kinh tế xã hội, từng bước thúc đẩy quá trình chuyển đổi của địa phương một cách tích cực.