Phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng ở Kim Thái

Là địa phương có bề dày truyền thống văn hóa, thời gian qua, Đảng ủy, UBND xã Kim Thái (Vụ Bản) đã tập trung chỉ đạo thực hiện công tác xây dựng đời sống văn hóa cơ sở; huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng, nâng cấp hệ thống thiết chế văn hóa; đẩy mạnh phong trào văn hóa, văn nghệ phục vụ tuyên truyền thực hiện các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân.

Câu lạc bộ hát văn và hát chầu văn xã Kim Thái biểu diễn ra mắt hoạt động.

Năm 2020, xã Kim Thái được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Xã có 4/15 thôn, xóm đạt chuẩn NTM kiểu mẫu gồm: đội 1, thôn Vân Cát; đội 9, xóm 3; đội 4, xóm 1; đội 5, xóm 1. Hiện cả 4 thôn, xóm NTM kiểu mẫu đều thành lập các CLB văn nghệ quần chúng hoạt động đa dạng với nhiều loại hình nghệ thuật: múa hát dân ca, nhảy dân vũ, ca khúc cách mạng. Mỗi CLB văn nghệ có từ 20-30 thành viên, nòng cốt là hội viên phụ nữ, cựu chiến binh, người cao tuổi, đoàn viên thanh niên; các thành viên tự đóng góp kinh phí mua sắm nhạc cụ, loa đài, trang phục biểu diễn. Vào các dịp Tết Nguyên đán, Tết Trung thu, các sự kiện chính trị - xã hội lớn như: Lễ tiễn tân binh lên đường nhập ngũ, Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc (18-11)…, chương trình văn hóa, nghệ thuật của 4 thôn, xóm diễn ra sôi nổi, nội dung các tiết mục đều gắn với việc tuyên truyền thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương. Bên cạnh đó, hoạt động của các CLB còn lồng ghép với các buổi sinh hoạt CLB phụ nữ không sinh con thứ 3, CLB gia đình hạnh phúc, CLB tiền hôn nhân, CLB gia đình văn hóa làm kinh tế giỏi, CLB thanh niên tình nguyện, xung kích… Đồng chí Trần Ngọc Xuân, cán bộ văn hóa thông tin xã Kim Thái cho biết: Cùng với nâng cao chất lượng các danh hiệu văn hóa, việc vận động, tập hợp người dân thành lập các CLB văn nghệ quần chúng được xã xác định là một trong những giải pháp nhằm phát huy hiệu quả hệ thống nhà văn hóa (NVH) thôn, xóm. Xã đã tạo điều kiện thuận lợi cho các đội, CLB văn nghệ quần chúng hoạt động hiệu quả như: hỗ trợ một phần kinh phí xây dựng, cải tạo, nâng cấp 15 NVH thôn, xóm; đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động văn hóa, thể thao cơ sở; tổ chức các hội diễn, liên hoan văn nghệ quần chúng vào dịp kỷ niệm Ngày thành lập Đảng (3-2), Ngày Giải phóng miền Nam (30-4) và Quốc tế Lao động (1-5), Ngày Quốc khánh (2-9)... Xã Kim Thái có phong trào thơ ca người cao tuổi phát triển mạnh. CLB thơ của xã thành lập năm 2016 do ông Trần Đức Thuần (65 tuổi) làm Chủ nhiệm. CLB hiện có 20 thành viên, sinh hoạt định kỳ 1-2 tháng/lần. Đến nay, CLB đã in được 4 tập thơ mang tên “Trang thơ văn An Thái 1, 2, 3, 4”; ca ngợi vẻ đẹp quê hương, đất nước, con người; trong công cuộc xây dựng NTM.

Là vùng đất cổ mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống, xã Kim Thái còn lưu giữ được nhiều loại hình nghệ thuật dân gian gắn với hơn 20 di tích đình, đền, chùa, phủ thuộc Quần thể di tích lịch sử - văn hóa quốc gia Phủ Dầy; trong đó có nghệ thuật hát văn, hát chầu văn. Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghệ thuật chầu văn” và “Lễ hội Phủ Dầy”, năm 2022, Ban VH, TT và TT xã phối hợp với các nghệ nhân và những người thực hành di sản trên địa bàn thành lập CLB nghệ thuật hát văn và hát chầu văn Kim Thái. CLB gồm 33 thành viên là những nghệ sĩ hát văn chuyên nghiệp, người hát văn nghiệp dư, nhạc công dân gian phục vụ hát văn và những người thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu. Anh Vũ Anh Tú, Chủ nhiệm CLB Nghệ thuật hát văn và hát chầu văn Kim Thái cho biết: Từ khi thành lập, CLB đã xây dựng kế hoạch hoạt động cụ thể hàng tháng, quý, năm, từng bước tập hợp phát triển thành viên, tạo điều kiện cho những người yêu thích nghệ thuật hát văn có cơ hội được giao lưu, học hỏi, góp phần đưa vẻ đẹp của hát văn và nghi lễ hầu đồng đến gần hơn với cộng đồng. Trong CLB hiện có nhiều thành viên đam mê bộ môn nghệ thuật hát văn trong cùng một gia đình nhiều thế hệ như: gia đình bà Trần Thị Vũ cùng con trai Trần Văn Tuân và cháu Trần Văn Tú; gia đình ông Trần Xuân Luân và con trai Trần Xuân Quận… Bản thân anh Tú, Chủ nhiệm CLB là con rể của nghệ nhân Trần Viết Trường - người có kinh nghiệm hát văn, hát chầu văn ở Phủ Dầy, tham gia dạy các lớp hát văn, đào tạo được hàng chục người hát văn trẻ. Anh Tú tuy là một cung văn trẻ tuổi nhưng đã có nhiều năm hát văn tại Phủ Tiên Hương. Hàng năm, vào ngày mùng 4-3 âm lịch, hội thi hát chầu văn trong lễ hội Phủ Dầy được tổ chức tại Phủ Vân Cát và Phủ Chính có hàng chục cung văn tham gia hát. Tính bền vững của nghệ thuật hát văn, hát chầu văn ở xã Kim Thái được tiếp nối từ đời này qua đời khác bởi tính chất “dòng họ hát văn”; tiêu biểu như phả hệ gồm các cung văn: Trần Văn Quý, Trần Văn Hỳ, Trần Văn Khắc, Trần Văn Sinh, Trần Văn Tiến, Trần Thị Thái…

Thực tế cho thấy, phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng ở xã Kim Thái có sức sống lâu bền không chỉ có sự tham gia tích cực của cộng đồng, sự đóng góp, ủng hộ của các cá nhân, tập thể mà còn xuất phát từ những người có nhiều tâm huyết làm công tác văn hóa xã, hội trưởng, chi hội trưởng các hội, chi hội: Phụ nữ, Người cao tuổi, Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên, Ban chủ nhiệm nhà văn hóa, chủ nhiệm các CLB văn hóa, văn nghệ… Phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng ở xã Kim Thái ngày càng phát triển đã góp phần nâng cao chất lượng công tác xây dựng đời sống văn hóa cơ sở trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu; đặc biệt, việc đẩy mạnh gìn giữ, kế thừa và phát huy giá trị các loại hình nghệ thuật dân gian đã góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ của Nghị quyết số 04/NQ-HU của BCH Đảng bộ huyện Vụ Bản về “Xây dựng và bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa đất Thiên Bản gắn với phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2020-2025 và những năm tiếp theo”./.

Bài và ảnh: Khánh Dũng