Phòng trừ bệnh lùn sọc đen phương Nam gây hại lúa
Qua kiểm tra đồng ruộng của Chi cục Bảo vệ thực vật, trên mạ vụ mùa, rầy nâu, rầy lưng trắng di trú tiếp tục xuất hiện và gây hại cục bộ trên mạ dược (đây là rầy di trú di chuyển từ lúa sang mạ mùa và có khả năng mang vi rút gây bệnh lùn sọc đen phương Nam).
Nông dân huyện Ân Thi gieo mạ vụ mùa
Mặc dù hiện nay, trên địa bàn tỉnh chưa phát hiện bệnh lùn sọc đen phương Nam hại lúa, nhưng nếu không kịp thời phòng trừ sẽ khiến cho rầy sinh sôi, phát triển mạnh và là môi giới truyền bệnh lùn sọc đen phương Nam cho cây lúa. Đối với bệnh lùn sọc đen phương Nam hiện nay chưa có thuốc đặc trị. Khi cây lúa bị nhiễm bệnh sẽ mất năng suất hoàn toàn.
Bệnh lùn sọc đen phương Nam do vi rút thuộc nhóm Fijivirus-2, họ Reoviridae và do rầy lưng trắng là môi giới chính truyền bệnh. Bệnh có triệu chứng: Cây thấp lùn, lá xanh đậm hơn bình thường, lá lúa có thể xoăn ở đầu lá hoặc toàn bộ lá, gân lá ở mặt sau bị sưng lên. Khi cây còn non, gân chính trên bẹ lá cũng bị sưng phồng. Từ giai đoạn làm đòng và khi lúa có lóng, cây bị bệnh thường có đặc điểm: Nảy chồi trên đốt thân và mọc nhiều rễ bất định. Trên bẹ và lóng thân xuất hiện nhiều u sáp và sọc đen. Tác hại của bệnh lùn sọc đen phương Nam: Cây lúa nhiễm bệnh thường sinh trưởng kém, cây thấp lùn, có thể bị chết sớm, khi cây nhiễm bệnh nặng thường không trổ bông được hoặc trổ bông không thoát và hạt thường bị đen, không cho thu hoạch.
Đặc điểm phát sinh, phát triển của bệnh lùn sọc đen phương Nam: Vi rút gây bệnh tồn tại trong cơ thể của rầy lưng trắng sống qua đông hoặc di chuyển rất xa theo gió và bão để gây bệnh cho lúa và một số loài cây khác ở các vùng khác hoặc vụ tiếp theo. Ngoài cây lúa, bệnh lùn sọc đen phương Nam còn gây hại trên ngô, lúa mì, cỏ lồng vực, cỏ chát, cỏ đuôi phụng, vì các cây này cũng là ký chủ của rầy lưng trắng và cũng là nguồn chứa vi rút để rầy lưng trắng truyền sang cây lúa.
Đồng chí Nguyễn Văn Tuấn, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật cho biết: Hiện nay, chưa có thuốc đặc trị bệnh lùn sọc đen phương Nam. Để hạn chế thấp nhất tác hại của bệnh phải thực hiện tốt việc phòng bệnh. Nông dân cần vệ sinh đồng ruộng, thu gom tiêu hủy triệt để cây bệnh, rơm rạ, lúa chét và cỏ dại. Làm đất kỹ, làm ải đối với ruộng cao, làm dầm đối với ruộng trũng. Sử dụng vôi bột để rắc xung quanh bờ ruộng và toàn bộ ruộng cấy (20-25 kg/sào). Sử dụng giống lúa có chất lượng tốt, những giống nhiễm rầy phải tuân thủ theo quy trình thâm canh, quản lý rầy nghiêm ngặt. Gieo cấy tập trung, đúng lịch thời vụ theo hướng dẫn. Áp dụng các biện pháp thâm canh tổng hợp, bón phân cân đối, không bón thừa đạm nhằm tạo cho cây lúa khỏe, tăng sức đề kháng và chống chịu, hạn chế sự phát sinh gây hại của các đối tượng sâu, bệnh. Đối với vùng đã có mầm bệnh từ trước, cần chủ động xử lý trước khi gieo cấy bằng thuốc đặc hiệu Victory 585EC, Penalty 40WP, Bassa 50EC… để trừ rầy ngay từ giai đoạn đầu của cây lúa. Trong giai đoạn lúa từ phân hóa đòng trở đi, cần thường xuyên quan sát kỹ ruộng bị bệnh lùn sọc đen phương Nam để phát hiện rầy lưng trắng, khi phát hiện có rầy lưng trắng tiến hành phun thuốc trừ rầy ở ruộng đó và các ruộng xung quanh, sử dụng loại thuốc theo thời kỳ sinh trưởng của cây lúa.
Giai đoạn lúa phân hóa đòng - trỗ dùng thuốc trừ rầy nội hấp hoặc thuốc trừ rầy tiếp xúc, hoặc kết hợp. Việc tiêu hủy cả ruộng lúa bị bệnh chỉ thực hiện khi ruộng lúa không còn khả năng cho năng suất (nhiễm nặng, khó phục hồi). Trước khi tiêu hủy, phun thuốc trừ rầy bằng loại thuốc tiếp xúc. Tiêu hủy và tiến hành cấy, gieo thẳng lại nếu còn trong khung thời vụ.
