Phụ nữ chung tay bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới

Thực hiện mô hình ”Góc bếp sạch” tại gia đình phụ nữ miền núi. Ảnh: Thu Hòa

Công tác tuyên truyền về bảo vệ môi trường, xây dựng NTM đã được các cấp hội sáng tạo, đa dạng các hình thức truyền thông gắn với đặc thù và điều kiện của hội viên phụ nữ, vùng miền; biên soạn các sản phẩm truyền thông ở chi, tổ, hội thi, diễn đàn, hái hoa dân chủ, loa phát thanh, lồng ghép tuyên truyền trong sinh hoạt CLB, tổ, nhóm tiết kiệm tín dụng, tiết kiệm thôn bản... cho 125.469 lượt cán bộ, hội viên phụ nữ, tổ chức 74 lớp tập huấn, 798 điểm truyền thông nâng cao năng lực về công tác bảo vệ môi trường cho 134.452 lượt cán bộ, hội viên phụ nữ.

Gắn với tuyên truyền nâng cao nhận thức về môi trường, các cấp hội đã chọn 4 vấn đề chính tập trung thực hiện bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động, mô hình phù hợp như xây dựng các mô hình “Đường hoa yêu thương”, “Thu gom, phân loại và xử lí rác thải tại hộ gia đình”, “Góc bếp sạch” tại địa bàn 2 huyện miền núi Hướng Hóa, Đakrông, “Tiết kiệm xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh cho hội viên phụ nữ nghèo”. Từ mô hình “Đường hoa yêu thương” tại xã Vĩnh Lâm, huyện Vĩnh Linh, đến nay trồng hoa thay thế cỏ dại là mô hình thiết thực, hiệu quả được chị em tích cực tham gia, góp phần làm sạch, đẹp cảnh quan NTM, tạo nên những miền quê đáng sống. Mô hình đã được nhân rộng đến 98 cơ sở hội, đảm nhận xây dựng, chăm sóc 119 đoạn đường hoa. Bên cạnh đó, mô hình “Thu gom, phân loại và xử lí rác thải tại hộ gia đình” cũng được nhiều hộ gia đình hội viên phụ nữ hưởng ứng bởi hiệu quả thiết thực mà nó mang lại. Rác được phân loại ngay tại hộ gia đình làm 2 loại: Rác hữu cơ và vô cơ. Rác hữu cơ được xử lí ngay tại nhà bằng việc đào hố xử lí. Rác vô cơ được vận chuyển thu gom theo quy định, làm giảm đáng kể lượng rác thải ra môi trường.

Việc phân loại và thu gom rác tái chế đã được các chi, tổ hội biến thành con giống, thẻ bảo hiển y tế, nhà tiêu hợp vệ sinh… hỗ trợ hội viên phụ nữ nghèo, khó khăn, đã có sức thuyết phục và thu hút hội viên phụ nữ tự nguyện tham gia, trở thành phong trào sâu rộng. Đến nay 9/9 huyện, thị xã, thành phố và 141/141 xã, phường xây dựng mô hình này với sự tham gia của gần 80% hộ gia đình hội viên phụ nữ. Khác với 2 mô hình trên, “Góc bếp sạch” lại là mô hình riêng biệt đặc thù bởi tính vùng miền, đó là cách Hội Phụ nữ 2 huyện Hướng Hóa, Đakrông chọn lựa xây dựng để thực hiện tiêu chí “3 sạch” bảo vệ môi trường, cùng với sự đồng hành của tổ chức Plan. Để thực hiện mô hình này, Hội Phụ nữ các cơ sở của 2 huyện đã miệt mài đi từ hộ gia đình, đến từng nhà hội viên tuyên truyền, vận động, hướng dẫn chị em xây dựng góc bếp sạch mẫu. Từ mô hình mẫu giới thiệu đến chị em thực hiện góc bếp sạch đảm bảo tiêu chí sạch, gọn và hợp vệ sinh, hỗ trợ một số đồ dùng dụng cụ cần thiết như giá đựng, xà phòng, xô chậu rửa,…, đến nay 2 huyện đã xây dựng được 311 góc bếp sạch, góp phần thay đổi hành vi, tạo thói quen tốt trong gia đình của phụ nữ vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Trăn trở với tình trạng nhiều hộ gia đình hội viên phụ nữ còn khó khăn, chưa quan tâm đến việc xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh, làm ô nhiễm môi trường, Hội Phụ nữ đã có sáng kiến xây dựng mô hình “Tiết kiệm xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh cho phụ nữ nghèo, khó khăn”. Mô hình đã phát huy nội lực từ hội viên phụ nữ, được triển khai trong các cấp hội với 2 hình thức: Tiết kiệm từ nguồn rác thải tái chế sử dụng được như lon, chai, giấy vụn và tiết kiệm từ heo đất, tiết kiệm dưới hình thức vay vốn quay vòng. Ngoài ra, để thực hiện mô hình, các cấp hội đã hướng dẫn hội viên phụ nữ xây dựng mô hình nhà tiêu giá rẻ hợp vệ sinh, tổ chức truyền thông “kích hoạt” để thay đổi thói quen đi tiêu bừa bãi cho hội viên phụ nữ vùng miền núi… Từ ý tưởng này, 58 cơ sở hội đã xây được mô hình tiết kiệm, hỗ trợ xây dựng 29 nhà tiêu hợp vệ sinh với số tiền 131 triệu đồng. Ngoài ra, để tăng thêm nguồn lực, các cấp hội đã vận động các tổ chức, cá nhân, tín chấp vay vốn, chương trình đồng hành với phụ nữ biên cương… hỗ trợ xây dựng 1.017 nhà tiêu hợp vệ sinh cho các hộ nghèo trong toàn tỉnh trị giá 5,7 tỉ đồng. Từ mô hình này đã giúp phụ nữ nghèo có nhà tiêu hợp vệ sinh, góp phần bảo vệ môi trường, phòng chống dịch bệnh.

Cùng với xây dựng các mô hình trên, để giảm lượng phát thải rác nhựa, hạn chế sử dụng túi nilon trong sinh hoạt hằng ngày, thu gom và xử lí rác thải, các cấp hội đã xây dựng 30 CLB “Phụ nữ hạn chế sử dụng túi nilon” với 1.647 thành viên, hỗ trợ cấp phát 4.630 giỏ đựng rác, làn đi chợ cho các hộ, xây dựng duy trì hoạt động của 510 “Tổ phụ nữ thu gom rác thải tự quản”, với 1.450 thành viên, góp phần tích cực trong công tác thu gom và xử lí rác thải sinh hoạt nông thôn, tạo việc làm, tăng thu nhập cho một số chị em phụ nữ nghèo, phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn, tạo nguồn quỹ cho hoạt động của cấp hội cơ sở.

Từ hướng đi đúng, phù hợp, các cấp hội đã huy động sự tham đông đảo của hội viên phụ nữ trong bảo vệ môi trường, xây dựng NTM. Tuy nhiên môi trường hiện nay vẫn đang đặt ra nhiều vấn đề cần chung tay góp sức thực hiện của toàn xã hội, trong đó công tác tuyên truyền, vận động, xây dựng mô hình, phong trào phù hợp để phát huy tốt hơn nữa vai trò của hội viên phụ nữ trong công tác bảo vệ môi trường, chống rác thải nhựa, xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh, làm đẹp cảnh quan NTM… sẽ là những nội dung mà các cấp Hội Phụ nữ trong tỉnh tiếp tục tập trung thực hiện trong thời gian tới.

Mai Chi