Phương thức hữu hiệu củng cố niềm tin của cử tri
Như một phương thức hữu hiệu đôn đốc việc giải quyết những nguyện vọng chính đáng của cử tri, hoạt động giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri ngay từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 được Thường trực HĐND nhiều địa phương tiếp tục chú trọng thực hiện với nhiều đổi mới, ngày càng đi vào chiều sâu, bảo đảm thực chất, hiệu quả. Trên cơ sở nhìn nhận đúng thực trạng và nguyên nhân, nhiều giải pháp quyết liệt, yêu cầu dứt khoát đã được Đoàn giám sát nhấn mạnh trong báo cáo giám sát cũng như Nghị quyết về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, nhất là việc giải quyết những vấn đề cử tri bức xúc, kiến nghị nhiều lần, qua nhiều kỳ họp.
Trong di sản và tư tưởng Hồ Chí Minh, Nhân dân là biểu tượng cao đẹp nhất, một phạm trù chính trị chủ đạo trong học thuyết cách mạng của Người. Theo Người: “Dân là gốc”, “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”… Thấm nhuần tư tưởng đó, yêu cầu đặt ra là mỗi đại biểu dân cử khi được cử tri tín nhiệm bằng lá phiếu của niềm tin và kỳ vọng phải luôn gần gũi, thấu hiểu, có dũng khí, trách nhiệm đến cùng, vì lợi ích của Nhân dân, dựa vào Nhân dân, cũng chính là phát huy vai trò làm chủ, tinh thần sáng tạo và nguồn lực của Nhân dân, sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc; góp phần quan trọng cụ thể hóa thể chế nhà nước dân chủ cộng hòa ở nước ta. Trước hết là luôn quan tâm giải quyết những nguyện vọng chính đáng của cử tri.
Để đôn đốc thực hiện những nguyện vọng chính đáng của cử tri, một trong những công cụ pháp lý quan trọng Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND năm 2015 đã trao cho HĐND là quy định giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri được Thường trực HĐND nhiều tỉnh, thành nhiệm kỳ 2021 - 2026 tiếp tục tích cực triển khai thực hiện đã phát huy hiệu quả thiết thực, như một phương thức hữu hiệu củng cố niềm tin của cử tri vào hoạt động của chính quyền nói chung và đại biểu, cơ quan dân cử nói riêng.
Ban Pháp chế HĐND tỉnh Bắc Giang khảo sát kết quả giải quyết kiến nghị cử tri tại huyện Tân Yên
Ảnh: H. NGA
Ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả
Kế thừa và phát huy kết quả, kinh nghiệm từ nhiệm kỳ trước, hoạt động giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri ngay từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 được Thường trực HĐND nhiều địa phương chú trọng thực hiện theo hướng đổi mới, ngày càng đi vào chiều sâu, bảo đảm thực chất, hiệu quả.
Đơn cử, Thường trực HĐND thành phố Đà Nẵng ban hành Quy chế phối hợp số 01/QCPH ngày 20.7.2021 giữa Thường trực HĐND, UBND và Ban Thường trực Ủy ban MTTQVN thành phố về việc phối hợp trong công tác TXCT của đại biểu HĐND thành phố Khóa X; ban hành Quyết định số 01/QĐ-HĐND ngày 10.1.2022 của Thường trực HĐND thành phố Quy định về tiếp công dân và xử lý đơn của HĐND thành phố. Đây là những cơ sở quan trọng hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng xử lý, giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, đơn, thư, quy định cụ thể trách nhiệm của các tổ chức, đơn vị, quy trình, thời hạn và chế độ báo cáo làm cơ sở giám sát việc thực hiện trên thực tế.
Giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri đã được chuyển đến UBND tỉnh từ đầu nhiệm kỳ đến tháng 5.2022, Thường trực HĐND tỉnh Lai Châu đánh giá cao sự chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh, nhiều ý kiến, kiến nghị nhiều năm đã giải quyết dứt điểm. Điển hình là kiến nghị của cử tri xã Mù Sang, huyện Phong Thổ về chi trả tiền bồi thường giải phóng mặt bằng cho các hộ dân bị ảnh hưởng do thu hồi đất xây dựng công trình kè bảo vệ khu vực mốc 69. Đây là kiến nghị kéo dài gần 10 năm, cử tri kiến nghị nhiều lần. Tháng 1.2022, các hộ đã nhận đầy đủ tiền bồi thường theo quy định, cử tri rất phấn khởi.
Mặc dù vừa tập trung cao cho công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19; vừa chỉ đạo thúc đẩy, phục hồi phát triển kinh tế - xã hội, thích ứng trong trạng thái bình thường mới nhưng theo ghi nhận của Đoàn giám sát Thường trực HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế về việc giải quyết kiến nghị tại Kỳ họp thứ 3, HĐND tỉnh Khóa VIII, UBND tỉnh đã luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tập trung giải quyết, trả lời. Qua giám sát cho thấy, UBND tỉnh tổ chức thực hiện nghiêm túc, tiếp thu và trả lời cơ bản đầy đủ, rõ ràng, đúng trọng tâm vấn đề cử tri quan tâm kiến nghị. Quá trình giải quyết, nhiều nội dung đã được kiểm tra thực địa; một số ý kiến phản ánh thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan Trung ương, UBND tỉnh đã tiếp thu để đề xuất, kiến nghị; đã có sự phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương trên cơ sở cộng đồng trách nhiệm. Các kiến nghị được giải quyết đã từng bước đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của cử tri, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao đời sống cho Nhân dân.
Củng cố niềm tin của cử tri và Nhân dân
Mặc dù đã đạt được những kết quả rất tích cực trong giải quyết các ý kiến, kiến nghị chính đáng của cử tri, tuy nhiên, điểm chung trong phần tồn tại, hạn chế trong báo cáo giám sát của Thường trực HĐND là: Vẫn còn những vấn đề cử tri bức xúc, kiến nghị nhiều lần, qua nhiều kỳ họp, thậm chí từ nhiệm kỳ trước nhưng vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, gây bức xúc trong Nhân dân và suy giảm niềm tin của cử tri. Chính vì vậy, nhiều giải pháp quyết liệt, yêu cầu dứt khoát đã được Đoàn giám sát Thường trực HĐND tỉnh nhấn mạnh trong báo cáo giám sát cũng như Nghị quyết về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri.
Điển hình, giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến trước và sau Kỳ họp thứ 2, HĐND tỉnh Kon Tum Khóa XII, để giải quyết dứt điểm các ý kiến, kiến nghị cử cử tri, nhất là các kiến nghị nhiều lần, Thường trực HĐND tỉnh Kon Tum cho rằng, UBND tỉnh cần chủ trì, tổ chức đối thoại trực tiếp với Nhân dân để xem xét, giải quyết. Đồng thời, chỉ đạo các địa phương, sở, ngành liên quan tập trung giải quyết các kiến nghị liên quan đến bồi thường thiệt cho Nhân dân do quá trình thi công các tuyến đường giao thông, vận hành của các thủy điện... gây ra; xem xét, ưu tiên bố trí đầu tư, nâng cấp các dự án, công trình thiết yếu Nhân dân đang bức xúc, kiến nghị nhiều lần; tăng cường phổ biến, tuyên truyền pháp luật để cử tri hiểu, đồng thuận, chia sẻ và tích cực thực hiện chủ trương chung của tỉnh.
Giám sát việc thực hiện Nghị quyết số 53/NQ-HĐND ngày 10.12.2021 của HĐND tỉnh về giải quyết kiến nghị của cử tri tại các kỳ họp trước chưa giải quyết xong; những kiến nghị trước và sau Kỳ họp thứ 2, HĐND tỉnh Khóa XIX; việc giải quyết những kiến nghị của cử tri trước và sau Kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh Khóa XIX, Thường trực HĐND tỉnh Bắc Giang kiến nghị UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc các sở, ngành, UBND các cấp đẩy nhanh việc giải quyết những kiến nghị chưa thực hiện xong, đặc biệt là các kiến nghị từ các kỳ họp trước; chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tăng cường phối hợp nhằm nâng cao chất lượng giải quyết kiến nghị của cử tri. Đặc biệt, cần lấy kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri là một trong những tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị để nâng cao hơn nữa trách nhiệm trong thực hiện; đồng thời, xem xét, có biện pháp xử lý cụ thể đối với cá nhân, tập thể thiếu trách nhiệm trong giải quyết kiến nghị của cử tri.
Thường trực HĐND tỉnh Bắc Giang cũng kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo và thực hiện nghiêm việc phân công lãnh đạo chính quyền các cấp tham gia đầy đủ các hội nghị TXCT của ĐBQH, đại biểu HĐND các cấp, để kịp thời giải quyết các kiến nghị phát sinh ngay từ cơ sở thông qua trả lời, giải thích tại các hội nghị TXCT, tạo sự đồng thuận, tránh việc cử tri kiến nghị vượt cấp. Có giải pháp hữu hiệu trong phối hợp với các bộ, ngành Trung ương, các tỉnh liên quan đến những vấn đề cử tri bức xúc để sớm giải quyết dứt điểm các kiến nghị.
Đông đảo cử tri và Nhân dân tiếp tục dõi theo và kỳ vọng, sau những giải pháp quyết liệt, yêu cầu dứt khoát trên là sự tiếp tục vào cuộc, đôn đốc đến cùng của đại biểu, cơ quan dân cử, góp phần thiết thực tháo gỡ dứt điểm những tồn tại, bất cập ở cơ sở, không để trở thành điểm “nóng”, bức xúc trong dư luận.