PNJ giành thêm được thị phần giúp lợi nhuận tăng trưởng ổn định?

PNJ tiếp tục giành thêm thị phần trong bối cảnh tiêu thụ trang sức vẫn yếu

Trong Q3/2023, doanh thu thuần của CTCP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (HoSE: PNJ) đạt 6,9 nghìn tỷ đồng (giảm 6% so cùng kỳ), trong khi lợi nhuận ròng đi ngang tại mức 253 tỷ đồng.

Doanh thu bán lẻ giảm 11% so cùng kỳ mặc dù đà giảm đã thu hẹp so với mức giảm 21% so cùng kỳ trong Q2/2023. Trong khi đó, mảng bán buôn không có nhiều cải thiện, giảm 36% so cùng kỳ trong Q3/2023 so với giảm 42% so cùng kỳ trong Q2/2023.

Theo Chứng khoán SSI, điều này phản ánh PNJ tiếp tục giành thêm thị phần trong bối cảnh tiêu thụ trang sức vẫn yếu (tiêu thụ trang sức giảm 17% so cùng kỳ trong 9 tháng đầu năm 2023 và giảm 14% so cùng kỳ trong Q3/2023, theo Hội đồng vàng thế giới).

Theo ban lãnh đạo PNJ, chương trình marketing năm nay hướng tới việc bán hàng trực tiếp (ví dụ tặng voucher cho khách hàng) thay vì mục đích dài hạn (như củng cố thương hiệu, cao cấp hóa), Công ty cũng chia sẻ các bộ sưu tập mới ra mắt nhắm đến nhóm khách hàng mới (bộ sưu tập Hello Kitty nhắm đến khách hàng trẻ tuổi, chiến dịch cầu hôn nhắm đến các cặp đôi sắp cưới và đã cưới).

Việc mở mới cửa hàng tích cực hơn trong năm nay (+32 cửa hàng mới trong 10T2023 so với +14 cửa hàng mới trong 10T2022) trong bối cảnh các nhà sản xuất trang sức nhỏ thu hẹp quy mô kinh doanh cũng giúp PNJ thu hút thêm được khách hàng mới.

Theo chia sẻ của ban lãnh đạo khoảng 40% tổng số bill trong 9 tháng 2023 đến từ khách hàng mua lần đầu, mặc dù điều này cũng đi kèm với mức chi tiêu trung bình của khách hàng thấp hơn do xu hướng cắt giảm chi tiêu của người tiêu dùng.

Ngược lại, doanh thu vàng miếng có mức phục hồi đáng kể là 29% so cùng kỳ nhờ: (1) giá vàng trong nước có xu hướng tăng cao, (2) mục đích phòng ngừa lạm phát và (3) PNJ giành thêm thị phần. Theo Hội đồng Vàng Thế giới, doanh thu vàng miếng của Việt Nam giảm 8% so cùng kỳ trong nửa đầu năm 2023, nhưng quay lại tăng trưởng 4% so cùng kỳ trong Q3/2023, cho thấy nhu cầu vàng miếng của người tiêu dùng đã quay trở lại mặc dù mức tiêu thụ trang sức vẫn yếu (giảm 14% so cùng kỳ trong Q3/2023).

Biên lợi nhuận gộp cải thiện nhẹ từ 16,9% trong quý 3 năm 2022 lên 17,3% trong Q3/2023 nhờ biên lợi nhuận gộp từ mảng bán lẻ tăng lên do thay đổi cơ cấu sản phẩm.

Người tiêu dùng mua nhiều trang sức bạc hơn, trang sức vàng có giá thấp hơn (do người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu) và mua ít kim cương rời hơn khi thu nhập bị ảnh hưởng. Kim cương rời là một trong những loại sản phẩm có biên lợi nhuận gộp thấp nhất trong mảng doanh thu bán lẻ. Trong khi đó, trang sức bạc và trang sức vàng có giá thấp hơn thường mang lại biên lợi nhuận gộp cao hơn mức trung bình. Tuy nhiên, do công ty không cung cấp số liệu cụ thể về cơ cấu sản phẩm nên khó giải thích sự biến động trong biên lợi nhuận gộp.

Trong tháng 10, PNJ đạt 3 nghìn tỷ đồng doanh thu thuần (tăng 1,6% so cùng kỳ) và 193 tỷ đồng lợi nhuận ròng (tăng 32% so cùng kỳ), cao hơn kỳ vọng của SSI.

Lũy kế 10T2023, doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của PNJ lần lượt đạt 26,4 nghìn tỷ đồng (giảm 7,5% so cùng kỳ) và 1,53 nghìn tỷ đồng (tăng 3% so cùng kỳ), lần lượt hoàn thành 74% và 79% kế hoạch năm 2023 của công ty.

Tính đến cuối tháng 10, PNJ có 382 cửa hàng vàng (tăng 32 cửa hàng so với đầu năm). Số lượng cửa hàng mở mới từ đầu năm đến nay đã đạt 91% dự báo cả năm của SSI, vì dự báo việc mở mới sẽ thuận tiện hơn khi nhiều bất động sản thương mại ở những vị trí đắc địa sẵn sàng cho thuê trong năm và các nhà bán lẻ trang sức nhỏ lẻ có thể sẽ đóng cửa hoạt động kinh doanh.

Ước tính năm 2023-2024 lãi ròng tăng lần lượt là 2,6% và 17,2%

SSI cho rằng, mặc dù những thách thức của nền kinh tế vĩ mô dự kiến sẽ giảm bớt nhưng vẫn cần thêm thời gian để chi tiêu có thể phục hồi. Tuy nhiên, trang sức không có thương hiệu vẫn đóng góp lớn trong tổng nhu cầu (>50%, theo PNJ), do đó PNJ có thể giành thêm thị phần bằng cách mở rộng tệp khách hàng và mạng lưới cửa hàng.

Một số chiến lược được triển khai trong năm 2023 vẫn có thể hỗ trợ tăng trưởng dài hạn. Ví dụ, bộ sưu tập Hello Kitty dự kiến sẽ thu hút nhóm khách hàng trẻ tuổi, trong khi chiến dịch cầu hôn do PNJ khởi xướng có thể kích thích nhu cầu từ cả các cặp đôi sắp kết hôn và đã kết hôn trong nước.

Do đó, tăng trưởng doanh thu bán lẻ năm 2024 sẽ được thúc đẩy bởi cả số lượng cửa hàng mở mới trong năm 2023 (tăng 11%) và SSSG năm 2024 (tăng 6,5%) mặc dù tiêu thụ trang sức trong nước có thể cần thêm thời gian hơn để lấy lại mức tăng trưởng.

Biên lợi nhuận gộp của PNJ đã suy giảm trong giai đoạn 2020-2022 do công ty mở rộng mạng lưới cửa hàng tại các thành phố cấp 2-3, tại đây khách hàng ưa chuộng trang sức có hàm lượng vàng cao, sản phẩm thường có biên lợi nhuận gộp thấp.

Trong 9T2023, biên lợi nhuận gộp được cải thiện so với cùng kỳ do thay đổi cơ cấu sản phẩm trong ngắn hạn. Người tiêu dùng mua nhiều trang sức bạc, trang sức vàng có giá thấp hơn (do người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu) và ít kim cương rời hơn khi thu nhập bị ảnh hưởng (như đã giải thích ở trên). Mặc dù những thách thức của nền kinh tế vĩ mô dự kiến sẽ giảm bớt nhưng vẫn cần thêm thời gian để chi tiêu có thể phục hồi.

Do đó, SSI cho rằng người tiêu dùng vẫn có thể tiếp tục mua các mặt hàng có giá thấp hơn và ít kim cương rời hơn trong năm 2024, từ đó giúp duy trì biên lợi nhuận gộp năm 2024 tương đương như năm 2023. Do đó, SSI dự báo biên lợi nhuận gộp của PNJ sẽ tăng từ 17,5% trong năm 2022 lên 18,4%-18,2% vào năm 2023-2024.

Về chi phí SG&A, SSI dự báo chi phí SG&A sẽ tăng chậm hơn so với doanh thu do công ty có thể vẫn kiểm soát chặt chi phí trong bối cảnh nhu cầu phục hồi thận trọng.

Với tốc độ mở cửa mới nhanh hơn dự kiến so với đầu năm, tốc độ tăng trưởng tệp khách hàng và biên lợi nhuận gộp 10 tháng đầu năm 2023, SSI điều chỉnh tăng ước tính cho năm 2023-2024 của PNJ.

Theo đó, lợi nhuận ròng năm 2023-2024 ước đạt lần lượt là 1,85 nghìn tỷ đồng (tăng 2,6% so cùng kỳ, từ 1,84 nghìn tỷ đồng) và 2,17 nghìn tỷ đồng (tăng 17,2% so cùng kỳ, từ 2,04 nghìn tỷ đồng).

SSI ước tính lợi nhuận của PNJ trong năm 2023 và 2024

Với P/E mục tiêu không đổi là 16x dựa trên ước tính lợi nhuận điều chỉnh năm 2024, SSI nâng giá mục tiêu 1 năm của PNJ lên 96.200 đồng (từ 90.200 đồng) và duy trì khuyến nghị Khả quan (tiềm năng tăng giá là 21,6%).

SSI cũng đưa ra quan điểm ngắn hạn rằng lợi nhuận ròng trong Q4/2023 của PNJ ước tính tăng 10% so cùng kỳ. Việc thị trường điều chỉnh có thể gây áp lực lên giá cổ phiếu PNJ, nhưng cũng sẽ tạo ra cơ hội tích lũy cổ phiếu.

Về dài hạn, PNJ vẫn có thể giành được thị phần từ các cửa hàng trang sức không có thương hiệu (chiếm 50% nhu cầu), giúp PNJ duy trì mức tăng trưởng lợi nhuận bền vững trong dài hạn (15%-20%).

Minh An