Politico: Ông Zelensky lẽ ra nên hủy chuyến đi đến Nhà Trắng
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 17/10 đến Washington với hy vọng mở ra một chương mới trong quan hệ với Mỹ, nhưng cuối cùng rời đi trong sự thất vọng. Một số nghị sĩ Mỹ ủng hộ Ukraine đã cảnh báo ông Zelensky không nên thực hiện chuyến công du này, ít nhất là vào thời điểm ấy.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vẫn quyết thực hiện chuyến đi tới Nhà Trắng hôm 17/10 bất chấp cảnh báo từ các nghị sĩ Mỹ. Ảnh: China News Service.
Tờ Politico dẫn nguồn tin am hiểu vấn đề cho biết, trước khi ông Zelensky cùng phái đoàn gồm các quan chức chính phủ lên đường tới Washington, một số nghị sĩ Cộng hòa đã khuyên Tổng thống Ukraine hoãn chuyến thăm. Các nghị sĩ nêu thực trạng Washington đang rối ren vì chính phủ đóng cửa suốt 3 tuần và Nhà Trắng cũng đang tập trung ưu tiên vào tình hình Trung Đông. “Đó không phải thời điểm thuận lợi,” một cố vấn chính sách của đảng Cộng hòa nhận định.
Ông Zelensky vẫn quyết định bay sang Washington, mang theo mục tiêu thuyết phục ông Trump đồng ý cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk.
Ông Zelensky cũng được cho là đã bỏ ngoài tai lời khuyên không nên yêu cầu ông Trump cung cấp tên lửa Tomahawk, khi mà ông Trump đã nêu lập trường không muốn cung cấp loại tên lửa tầm xa này sau cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Cuộc điện đàm với ông Putin khiến cục diện đổi chiều
Một ngày trước cuộc gặp với ông Zelensky, ông Trump đã có cuộc điện đàm kéo dài hai giờ với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Theo Politico, cuộc trò chuyện ấy “một lần nữa khiến ông Trump thay đổi hoàn toàn lập trường về xung đột ở Ukraine”.
Sau khi kết thúc điện đàm, ông Trump nói với các trợ lý rằng ông tin ông Putin “thực sự muốn kết thúc xung đột”. Nhưng với các đồng minh châu Âu, đó là dấu hiệu đáng lo. “Chỉ bằng một cuộc gọi, ông Putin dường như đã khiến Tổng thống Trump thay đổi thái độ về Ukraine thêm một lần nữa”, một nhà ngoại giao châu Âu ở Brussels nói với tờ Politico.
Một quan chức châu Âu khác nhận xét: “Bốn ngày trước chúng ta còn bàn về viện trợ Tomahawk, giờ mọi chuyện đã xoay sang việc Ukraine phải nhượng lãnh thổ”.
Sự thất vọng và hiểu lầm ở Nhà Trắng
Theo hai nguồn tin am hiểu nội dung cuộc họp, ông Zelensky bước vào phòng họp ở Nhà Trắng với mong muốn thúc đẩy hợp tác quân sự với Mỹ, nhưng cuộc thảo luận nhanh chóng chuyển hướng. Ông Trump giành thế chủ động trong cuộc trao đổi, gợi lại vấn đề “Kiev có thể phải chấp nhận mất một phần lãnh thổ cho Nga”.
Giống như cuộc gặp hồi tháng 2, ông Zelensky một lần nữa thẳng thừng phản bác ông Trump, khẳng định ông “không đồng ý việc Ukraine phải nhượng lãnh thổ”.
Trong lúc tranh luận căng thẳng, đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff được cho là đã xen vào, nói rằng “Moscow đang nhắm đến việc kiểm soát toàn bộ vùng Donbass”. Một nguồn tin nói thêm với tờ Politico: “Không khí trong phòng họp khi đó giống như phía Mỹ đang thử xem Ukraine sẵn sàng nhượng bộ đến đâu khi chịu áp lực”.
Tờ Financial Times (FT) của Anh dẫn nguồn tin cho rằng cuộc họp có lúc trở nên căng thẳng, thậm chí biến thành “tranh cãi gay gắt”, với việc ông Trump “liên tục nặng lời” với ông Zelensky và “ném bản đồ tiền tuyến”.
Tuy nhiên, một người có mặt tại cuộc họp nói với Politico: “Ông Trump dường như không ném bản đồ. Tổng thống chỉ nói rằng mình đã chán phải xem những bản đồ khác nhau”.
Một nhà ngoại giao châu Âu thì mô tả cuộc gặp “không tệ như người ta nói”. Hai chuyên gia chính sách đối ngoại của đảng Cộng hòa cũng khẳng định “ông Trump không hề nặng lời”. Một nhà ngoại giao châu Âu đánh giá: “Đây không phải cuộc gặp tồi, chỉ là sai thời điểm và phía Ukraine đã kỳ vọng quá cao”.