PTC2 phát triển hệ thống giám sát và cảnh báo an toàn trạm biến áp

Ứng dụng công nghệ trong vận hành trạm biến áp

Thực hiện chiến lược chuyển đổi số và nhiệm vụ khoa học công nghệ của Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT), Công ty Truyền tải điện 2 (PTC2) đang đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ cốt lõi của Cách mạng công nghiệp 4.0 vào quản lý vận hành trạm biến áp.

Hiện công tác vận hành trạm biến áp được thực hiện theo các quy trình nghiêm ngặt của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và EVNNPT ban hành như quy trình an toàn điện, quy trình thao tác thiết bị điện, các quy trình vận hành trạm biến áp. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, những sai sót do yếu tố con người vẫn có thể xảy ra, tiềm ẩn rủi ro an toàn và ảnh hưởng đến vận hành lưới điện.

Thực nghiệm đề tài tại các trạm biến áp.

Với quyết định phê duyệt số 1542/QĐ-EVNNPT ngày 05/08/2025, đề tài “Nghiên cứu, xây dựng hệ thống giám sát và cảnh báo an toàn tại trạm biến áp” được triển khai như một bước quan trọng để khắc phục hạn chế này.

Đề tài cho phép nhân viên vận hành tiếp cận trình độ khoa học công nghệ hiện đại; ứng dụng các công nghệ mới vào hoạt động sản xuất và công tác quản lý vận hành; nâng cao năng suất lao động; tránh nhầm lẫn khi thực hiện thao tác, kiểm tra, công tác tại trạm biến áp; kiểm soát được phạm vi, khu vực, vị trí cần làm việc, trình tự thao tác và các nhóm thao tác; tăng cường công tác nhận diện mối nguy và quản trị được rủi ro cho từng nhóm công việc cụ thể; không để các nguy cơ gây sự cố, tai nạn lao động do yếu tố nhầm lẫn của con người gây ra cũng như tăng cường năng lực quản lý kỹ thuật và chuyển đổi mô hình tổ chức sản xuất theo hướng hiện đại.

Minh họa hệ thống giám sát và cảnh báo an toàn tại trạm biến áp.

Hệ thống được kỳ vọng hỗ trợ nhân viên vận hành tiếp cận công nghệ hiện đại, tăng năng suất lao động, giảm nhầm lẫn khi thao tác và nâng cao năng lực quản trị rủi ro tại trạm.

Thông qua định vị thời gian thực, hệ thống camera và phần mềm phân tích sẽ theo dõi toàn bộ hoạt động của nhân viên khi thao tác, kiểm tra, sửa chữa thiết bị, đảm bảo an toàn cho người và thiết bị trong công tác quản lý vận hành.

Khi phát hiện hành vi không phù hợp hoặc nguy cơ mất an toàn, hệ thống sẽ cảnh báo sớm để ngăn chặn sự cố. Camera cũng được tích hợp nhận diện xâm nhập trái phép và phát cảnh báo tức thời qua hệ thống loa phát thanh tại trạm.

Tăng cường an toàn và hiện đại hóa mô hình vận hành

PTC2 hiện đang quản lý 4 trạm biến áp 500 kV với dung lượng 3.000 MVA và 19 trạm biến áp 220 kV với dung lượng 7.312 MVA. Việc áp dụng hệ thống giám sát mới giúp giảm tối đa các lỗi chủ quan, đặc biệt là những nhầm lẫn trong thao tác – yếu tố chiếm tỷ lệ lớn trong các sự cố mất an toàn.

Camera quan sát thiết bị tại các trạm biến áp.

Nhờ sự kết hợp giữa camera giám sát, phần mềm đánh giá nguy cơ và dữ liệu vận hành theo thời gian thực, các trạm sẽ quan sát bao quát hơn, đánh giá chính xác hơn các rủi ro tiềm ẩn khi thao tác hoặc công tác. Đồng thời, hệ thống còn tự động lưu trữ hình ảnh, phân loại thông tin và đồng bộ dữ liệu nội bộ, đảm bảo tính nhất quán trong quản lý vận hành và bảo mật thông tin.

Khi được triển khai đồng bộ, đề tài sẽ trở thành công cụ hỗ trợ quan trọng cho cán bộ kỹ thuật và nhân viên vận hành: giúp phát hiện sớm nguy cơ mất an toàn, đảm bảo thao tác đúng quy trình, đúng nội dung phiếu công tác và nâng cao độ tin cậy của toàn bộ hệ thống trạm biến áp.

Ứng dụng khoa học công nghệ không chỉ giúp PTC2 nâng cao hiệu quả và tính ổn định trong vận hành mà còn tạo nền tảng để các trạm biến áp hoạt động an toàn, liên tục và thông minh hơn trong thời gian tới.

CTV- Hoàng Nam