Quá khứ nghiện ngập, ăn xin của giáo sư đại học

Đôi khi, vào ban đêm, cảm thấy bẽ mặt sau một ngày ăn xin, Jesse Thistle sẽ đi bộ đến đài phun nước trên Đồi Quốc hội của Ottawa. Ngồi trên rìa tượng đài, anh sẽ nhúng tay vào dòng nước lạnh để vớt những đồng tiền mà du khách ném vào để lấy may. Các cảnh sát làm nhiệm vụ sẽ quan sát khi anh nhét những nắm tiền lẻ ướt vào túi, rồi đuổi anh ta đi.

Jesse, 32 tuổi, đã sống lang thang trên đường phố kể từ khi ông bà đuổi anh ra khỏi nhà năm19 tuổi.

“Ông tôi là một người kỷ luật và ông sẽ đánh nếu chúng tôi làm điều xấu”.

Ông từng nói: “Nếu ta bắt gặp cháu đang sử dụng ma túy, ta sẽ cho cháu ra khỏi nhà, đơn giản vậy thôi”.

Vì vậy, vào ngày mà bà anh nhìn thấy một túi cocaine rơi ra khỏi túi Jesse, anh đã được yêu cầu thu dọn đồ đạc của mình và rời đi.

“Nó giống như là thế giới của tôi đã kết thúc”, anh nói. “Tôi có thể nhìn thấy rằng tôi đã làm tan nát trái tim ông bà mình".

Jesse, 19 tuổi, ngay trước khi mọi thứ bắt đầu xuống dốc

Tuổi thơ thiếu vắng bố mẹ

Cuộc sống của Jesse ngay từ đầu đã gặp phải nhiều bất trắc. Cha của anh, Sonny, gặp rắc rối với luật pháp ở Toronto và phải chạy đến phía bắc Saskatchewan, nơi ông gặp một thiếu nữ bản địa, người sau đó trở thành vợ ông.

Vợ ông, Blanche, sinh lần lượt 3 người con trai, Josh đầu tiên, Jerry và sau đó Jesse.

Ông Sonny thường xuyên uống rượu, sử dụng heroin, và bạo lực. Vì thế, cuối cùng bà Blanche đã bỏ trốn, dẫn theo 3 đứa trẻ.

Bốn người di chuyển tới Moose Jaw, nhưng cuộc sống ở đó cũng không hề dễ dàng với họ. Sau đó, Sonny lại quay lại và nói với Blanche rằng ông có một căn hộ và một công việc ở Toronto.

Nhưng thực tế, Sonny không có công việc mới và vẫn bị nghiện. Ông dạy các cậu bé cách ăn xin và cuốn thuốc bằng cách nhặt nhạnh những mẩu thuốc lá trên đường phố.

Sự việc diễn ra được vài tháng thì một người hàng xóm báo cho Dịch vụ Trẻ em, và rồi cảnh sát đến. Lũ trẻ khi đó được đưa đi. Jesse lúc này đã 4 tuổi, kể từ đó anh và các anh trai không bao giờ gặp lại cha mình nữa.

Sau một thời gian sống trong trại trẻ mồ côi và nhà nuôi dưỡng, bọn trẻ được gửi đến sống với ông bà nội.

Bà Blanche và 3 con trai chụp vào năm 1980 - "trước khi gia đình chúng tôi tan rã", Jesse nói.

Ông bà của Jesse đã cấm con dâu đến gặp các con trong vài năm. Jesse lớn lên với rất ít kiến thức về nhóm người Métis-Cree thiểu số của mình.

Jesse nói: “Chúng tôi biết chúng tôi là 'người da đỏ' . Anh trai tôi còn nhớ mình đã sống trong một cái lều vải của người da đỏ vào mùa hè ở Saskatchewan. Nhưng điều đó chỉ khiến cho chúng tôi bị phân biệt đối xử nặng nề hơn từ những đứa trẻ da trắng khác”.

Các gia đình khác trong khu phố đều miễn cưỡng để con cái của họ chơi với anh em Jesse.

Ở trường, Jesse luôn gây gổ và không bao giờ học cách đọc hay làm toán đúng cách. Sau đó, anh tham gia một băng đảng ở trường trung học và thực sự bắt đầu gặp rắc rối.

“Chúng tôi uống rượu, tiệc tùng say sưa và sử dụng ma túy".

Và sau đó, ông bà nội đã đuổi anh ra khỏi nhà.

Từ đứa trẻ ngổ ngáo thành người vô gia cư

Jesse đã đi nhờ một người bạn từ Toronto đến Vancouver, nơi anh trai Josh, khi đó là cảnh sát, để ở nhờ.

Jesse mượn huy hiệu cảnh sát của Josh để tránh phải trả tiền khi sử dụng phương tiện giao thông công cộng cũng như để ve vãn các cô gái. Cho tới một ngày, Josh đi làm về và phát hiện em trai mình đang sử dụng ma túy trong nhà. Jesse phải bỏ đi, và lần này khi 20 tuổi, anh trở thành người vô gia cư.

Jesse đã ngủ trong một chiếc xe hơi đậu bên sông Fraser ngay bên ngoài Vancouver suốt 4 tháng, xung quanh là những người vô gia cư khác - phần lớn trong số họ cũng là người dân tộc thiểu số.

"Thật là kinh khủng. Tôi đã tan nát cõi lòng khi thấy tất cả những người thiểu số chúng tôi mắc chứng nghiện ngập ở đó - và không ai quan tâm", anh nói.

Jesse sau đó đã bán tất cả những gì anh có ngoại trừ quần áo, nhưng vẫn đói.

Ông Sonny và 3 con trai, chụp vào Giáng sinh năm 1979

Sau khi đi nhờ để trở lại Toronto, anh dạt đến một nhà chờ xe buýt để lánh nạn, ăn xin để có tiền mua ma túy và ăn chơi.

Cho tới đêm giao thừa năm 1999, Jesse lúc này 23 tuổi, đã tiệc tùng suốt đêm. Ngày hôm sau, anh đến nhà một người bạn. Có một số người ở đó mà anh mơ hồ biết. Họ hỏi anh liệu có thể giúp họ tìm một chiếc xe để đi nhờ về phía Tây không. Họ nói rằng sẽ mua cho anh một chiếc bánh pizza nếu anh có thể tìm một chiếc cho họ và rồi sẽ tặng anh một chiếc áo mới để đáp lại.

Nghĩ rằng đây là công việc dễ dàng nhất mà anh từng có, Jesse, mặc chiếc áo sơ mi mới của mình, sau đó quay trở lại chỗ của người quen.

Trong khi đang ngồi xem phim, một tin tức lóe lên trên màn hình thông báo rằng một tài xế taxi đã bị sát hại trong khu phố vào đêm hôm trước và mô tả 2 nghi phạm, cả hai đều ở độ tuổi cuối hoặc đầu 20. Jesse cảm thấy buồn nôn vì đó chính là 2 gã đã nhờ vả anh.

“Họ đã đưa cho tôi bộ quần áo mà họ mặc để làm việc đó. Họ đang cố gắng đổ cho tôi tội giết người mà họ đã gây ra", anh nói. "Và vì vậy tôi đã phải lựa chọn: giữ miệng - đó là quy tắc đường phố, hoặc đứng lên vì công lý và làm điều đúng đắn”.

Cuối cùng, Jesse quyết định đến gặp cảnh sát. Hai người đàn ông đã cố gắng đổ tội cho Jesse sau đó bị bỏ tù vì tội giết người.

Nhưng vì là người cung cấp thông tin nên cuộc sống của anh luôn bị đe dọa. “Tôi luôn chạy trốn, luôn lo sợ cho cuộc sống của mình, luôn cảnh giác cao độ”, anh nói.

Một buổi tối sau khi bị khóa trái trong căn hộ của anh trai Jerry ở Toronto, Jesse đã rơi 3 tầng rưỡi xuống đất. Anh tiếp đất bằng chân và sống sót. Nhưng gót chân phải của anh bị gãy, khớp cổ chân bị hủy hoại và cả hai cổ tay của anh cũng bị gãy. Nhưng vấn đề thực sự của anh bắt đầu sau khi xuất viện, bệnh nhiễm trùng xảy ra.

Một vài bức ảnh chụp của cảnh sát khi Jesse phải ngồi tù

"Chân tôi bị thối thịt, chúng bắt đầu hoại tử”.

"Tôi đã nghĩ, thà mình phạm tội và vào tù, mình sẽ an toàn trong đó - có một nơi để nghỉ ngơi, bổ sung thực phẩm và thuốc men”.

Sau đó, Jesse thực hiện một vụ cướp nhỏ ở cửa hàng tạp hóa. Anh nói với cảnh sát: "Tôi là kẻ đã cướp cửa hàng. Bây giờ hãy nhốt tôi lại”.

Anh nhận được sự trợ giúp y tế rất cần thiết cho chân của mình, tình trạng này nhanh chóng bắt đầu cải thiện.

Nhưng không có sự hỗ trợ nào để bỏ ma túy và rượu. Anh phải trải qua một đợt cai nghiện "khủng khiếp", liên quan đến những cơn động kinh đau đớn trong phòng biệt giam.

Đáng ngạc nhiên, điều này đã thúc đẩy Jesse tiếp tục việc học của mình. “Tôi bắt đầu tự học lại cách đọc và viết đúng cách”, anh nói.

Sau khi ra tù, Jesse vào trại cai nghiện để tiếp tục công việc này.

“Tôi thức khuya mỗi đêm để xem qua các cuốn bách khoa toàn thư và điểm của tôi bắt đầu đứng đầu bảng xếp hạng. Tôi đã tham gia các khóa học về phép xã giao để học lại cách ăn tại bàn và vệ sinh. Đó là lần đầu tiên tôi cảm thấy hài lòng về bản thân sau rất nhiều năm”.

Gặp lại mẹ, tình yêu đến

Nhưng cai nghiện không phải là điều đơn giản. Anh tái nghiện và quay trở lại đường phố để ăn xin, vớt tiền từ đài phun nước ở Đồi Quốc hội. Anh bị kết án 1 năm tù tại một trung tâm phục hồi chức năng.

Bà Blanche và Jesse năm 2013

Khi ở đó, anh nhận được một email lạ - một người phụ nữ đang tìm kiếm anh. Hóa ra đó là mẹ của anh.

Sau đó, anh lại nhận được một tin nhắn từ bà nội. Bà đang hấp hối và mong được Jesse đến thăm. Bà nói rằng: “Bà thực sự thất vọng về cháu. Bà muốn cháu thực hiện một lời hứa - hãy theo đuổi sự nghiệp giáo dục, vào đại học và tiến xa nhất có thể”. Jesse đã thề rằng anh sẽ làm theo lời bà anh yêu cầu. Hai tuần sau, bà qua đời.

Một ngày sau khi bà anh qua đời, Jesse nhận được tin nhắn chia buồn từ một người bạn học cũ của một trong những người anh em của anh.

“Tôi nghĩ tôi đã yêu Lucie ngay lúc đó chỉ vì cô ấy tốt bụng”, Jesse nói. Jesse và Lucie bắt đầu nói chuyện thường xuyên, đôi khi hàng giờ đồng hồ trên điện thoại, và họ thường xuyên gọi Skype cho nhau.

Cuối cùng khi Jesse rời trại cai nghiện vào năm 2009, Lucie đã cho Jesse một nơi để ở và họ trở thành một cặp.

“Tôi nghĩ rằng mình đã trúng số. Tôi chỉ là một gã đường phố, tôi không biết cô ấy nhìn thấy gì ở tôi”, Jesse nói. “Nhưng khi ai đó yêu và tin tưởng bạn theo cách đó, bạn chỉ muốn cho đi tất cả”.

Lucie đã giúp Jesse tìm một công việc trong nhà hàng, cắt khoai tây chiên. Trong vòng 2 năm rưỡi, họ kết hôn.

Ngày cưới của Jesse và Lucie, năm 2012

Trở thành giáo sư - bước ngoặt cuộc đời

Jesse bắt đầu năm nhất chuyên ngành lịch sử tại Đại học York của Toronto cùng năm đó, ở tuổi 35.

"Tôi nhớ mình là một ông già trong số tất cả những đứa trẻ thông minh hơn tôi. Tôi ngồi ở phía trước và không ai muốn nói chuyện với tôi”.

Trong năm thứ 2, Jesse được giao nhiệm vụ nghiên cứu lịch sử của gia đình mình và liên hệ với một trong những người dì của anh ấy ở Saskatchewan, người đã thực hiện rất nhiều nghiên cứu.

Nhiệm vụ của Jesse được chuyển cho một giáo sư, một chuyên gia về lịch sử bản địa, người đã ngay lập tức thuê anh làm trợ lý nghiên cứu của bà.

Jesse được bay trở lại Saskatchewan để kết nối lại với mẹ và các dì của mình vào năm 2013. Khi đó, ở tuổi 37, đây chỉ là lần thứ 4 anh gặp mẹ mình.

"Đó giống như một chuyến đi trở về quê hương”, anh nói.

Ngay sau đó, nghiên cứu của Jesse đã giành được giải thưởng. Anh tốt nghiệp với tư cách là sinh viên xuất sắc nhất khoa. Anh tiếp tục giành được 2 học bổng tiến sĩ và hiện đang dạy môn Lịch sử bản địa với tư cách là trợ lý giáo sư tại Đại học York.

Và Jesse giờ đây đã thuê mẹ mình, bà Blanche - người có cha là một thợ "săn bắn, hái lượm và đánh cá" - làm trợ lý nghiên cứu của riêng mình.

"Bà là người trong cuộc và hiểu biết về cộng đồng. Bà biết những người lớn tuổi là ai và những câu chuyện mà tôi cần nghe", Jesse nói.

"Tôi không nghĩ mình sẽ có quyền tiếp cận những thông tin đó nếu không có bà. Thật tuyệt vời vì chúng tôi có thể vượt qua những rạn nứt để quay trở lại bên nhau. Điều đó không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng nó thật tuyệt vời”.

Mặc dù Jesse không theo đạo, nhưng anh tin rằng bà của anh bằng cách nào đó đã mang Lucie đến với anh, như một sự cứu cánh, giúp anh bắt đầu lại.

Đối diện Đồi Quốc hội, Ottawa vào năm 2013 - Jesse và Lucie đến đây vào buổi hẹn hò đầu tiên và trở lại hàng năm, "để nhớ chúng ta đã đi bao xa".

Giờ đây, anh có một người bạn đời và một công việc, đã khôi phục lại mối quan hệ với mẹ mình và kết nối lại với cội nguồn của mình. Nhưng vẫn còn thiếu một thứ quan trọng.

Jesse đã luôn hy vọng rằng cha anh, Sonny Thistle, sẽ quay trở lại cuộc đời anh. Nhưng cuộc gặp gỡ tình cờ cách đây vài năm với một người đàn ông lớn tuổi đã khiến những hy vọng trở nên mong manh hơn. Người đàn ông đó nói rằng cha anh bị giết năm 1982 do dính líu tới ma túy.

Nhưng anh vẫn chưa từ bỏ hy vọng rằng cha anh có thể vẫn còn sống. “Có khả năng ai đó ở đâu đó biết điều gì đó, vì vậy chúng tôi vẫn đang tìm kiếm ông”.

Xem thêm video: Chân dung người vô gia cư ở Pháp

Đăng Dương(Theo BBC)