'Quả vua' trên vùng đất Phú

Cây sung Magic trồng trên vùng đất đá ở huyện Phú Hòa phát triển và ra quả rất tốt - Ảnh: THỦY TIÊN

Sung Magic - loài cây từ đất nước Israel xa xôi đang “kết duyên” với vùng đất Phú, hứa hẹn những hướng mở cho ngành Nông nghiệp tỉnh nhà. Mối duyên này bắt đầu từ việc tiếp nhận công trình nghiên cứu khoa học “Sung Magic chủ động hội nhập quốc tế” của kỷ lục gia, tiến sĩ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Ðồng Phạm S cách đây hơn 5 năm.

NGHĨA TÌNH TỪ NGƯỜI CON XỨ NẪU

TS Phạm S quê ở Phú Yên, lập nghiệp và sinh sống tại tỉnh Lâm Ðồng. Với đam mê nghiên cứu về nông nghiệp và nỗi niềm trăn trở với quê nhà, năm 2015, trong chuyến công tác tại Israel, ông đã tiếp cận và bắt đầu công trình nghiên cứu khoa học về giống sung Magic. Tiến sĩ Phạm S chia sẻ: “Khi tiếp cận sung Magic, tôi đã rất hứng thú. Ðặc biệt là đặc tính thích nghi với nhiều loại hình sinh thái và giá trị cạnh tranh cao của loại cây này, rất có triển vọng để tạo sức bật cho ngành Nông nghiệp, phù hợp với thực trạng nông nghiệp của Phú Yên. Từ đó, tôi đặt mục tiêu nghiên cứu công trình “Sung Magic chủ động hội nhập quốc tế” với hy vọng loài cây này có thể “phù phép”, biến những vùng đất khô cằn, bạc màu của quê nhà thành vườn cây tươi tốt và giá trị”.

Năm 2016, TS Phạm S đã hoàn thành công trình nghiên cứu khoa học “Sung Magic chủ động hội nhập quốc tế” với đầy đủ nguồn gen, bản quyền giống, quy trình nhân giống và canh tác. Vào tháng 6/2016, TS Phạm S đã trao tặng toàn bộ công trình “Sung Magic chủ động hội nhập quốc tế” trị giá 2,5 tỉ đồng cho Phú Yên, như một cách đền đáp ân tình với quê hương.

TS Phạm S chia sẻ: Hiện Phú Yên là địa phương duy nhất trong cả nước trồng giống sung này. Toàn bộ công trình nghiên cứu thuộc sở hữu của Phú Yên nên tỉnh có toàn quyền trong việc nhân giống, phát triển, cung ứng cho bất cứ đâu. Hy vọng loài sung “phép thuật” này có thể giúp nông nghiệp Phú Yên cất cánh trong một ngày không xa.

BÉN DUYÊN TRÊN VÙNG ÐẤT SỎI

Từ công trình nghiên cứu khoa học được TS Phạm S trao tặng, tỉnh Phú Yên đã bắt tay vào thực hiện những bước đi đầu tiên để đưa loài cây này về đứng chân ở các vùng nông nghiệp trọng điểm của tỉnh. Ðến năm 2018, khi Trung tâm Nghiên cứu và phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao thực hiện đề án Nghiên cứu du nhập khảo nghiệm và phát triển mô hình trồng sung trên một số vùng sinh thái tại Phú Yên thì cây sung Magic mới được nhân giống và trồng khảo nghiệm rộng rãi.

Theo Trung tâm Nghiên cứu và phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, ngoài sung Magic, trung tâm còn nghiên cứu thêm các giống sung Camy, sung Pháp. Trong quá trình nhân giống và chăm sóc, đơn vị xác định sung Magic phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng của địa phương nhất nên tiến hành nhân nuôi 5.000 cây giống để trồng khảo nghiệm. Ðến tháng 8/2020, khi các cây giống đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, trung tâm đã chuyển giao cho HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Ðồng Din và Công ty TNHH Fam Việt trồng khảo nghiệm.

Ðến nay, sau một năm rưỡi đưa ra trồng trên thực địa, cây sung Magic bắt đầu cho lứa thu hoạch đầu tiên. Ông Nguyễn Hoàng Chương, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh tổng hợp Ðồng Din, cho biết: Vốn liếng làm nông nghiệp của tôi cũng có đến vài chục năm nhưng bản thân chưa từng thấy loài cây nào có nhiều cái lạ như sung Magic. Cây rất dễ trồng, dễ sống, nắng cũng xong mà mưa cũng chịu, miễn đừng bị úng nước là được. Cây lại cho quả quanh năm, lúc đầu quả nhỏ như sung mình nhưng khi chuyển chín thì bung nở rất nhanh, kích thước quả thay đổi theo từng giờ cho đến khi lớn bằng nắm tay. Ðây là điều rất đặc biệt mà tôi chưa từng thấy loại quả nào có được. Tết này, vườn sung 2.200 gốc của HTX cho sản lượng 100kg/ngày, cao gấp 100 lần so với lứa thu hoạch đầu tiên (cách đây khoảng 5 tháng). Với tốc độ này trong những năm tới, sản lượng quả có thể vượt lên con số không tưởng tượng nổi.

“Hiện HTX bán sung Magic tươi ra thị trường với giá 200.000-250.000 đồng/kg và rất đắt hàng. Sắp tới, khi sản lượng sung Magic tăng cao, chúng tôi sẽ chế biến thành sản phẩm tiêu dùng tiện lợi như sung sấy, mứt sung… Hiện 2ha sung Magic được trồng trên vùng đất đồi đầy đá sỏi mà trước đây chỉ có thể trồng keo, nhưng cây vẫn phát triển tốt, trĩu quả nên HTX đang quy hoạch lại đất canh tác để có thể mở rộng thêm diện tích trồng sung Magic”, ông Chương nói thêm.

Theo ông Phạm Quốc Hoàng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, ban đầu, trung tâm dự kiến đưa sung Magic ra trồng khảo nghiệm ở 3 vùng lập địa đất cát ven biển, đất phù sa đồng bằng và đất núi. Nhưng đây là loài cây mới mẻ, người dân vẫn còn nhiều e ngại nên chỉ mới trồng được trên vùng đất núi và đất đồng bằng. Trung tâm vẫn đang tiếp tục nhân giống, chuyển giao cho người dân, dự kiến sắp tới sẽ mở rộng vùng trồng lên 10ha và phủ sóng ở khắp các huyện miền núi Sông Hinh, Sơn Hòa cũng như vùng ven biển.

Quả sung Magic thuộc hàng siêu thực phẩm vì hàm lượng dinh dưỡng cực cao, đặc biệt rất giàu chất xơ, sắt, kali, canxi, photpho, vitamin. Hiện sung Magic là mặt hàng cao cấp, được thị trường quốc tế, nhất là Nhật Bản ưa chuộng. Phú Yên cần định hướng xây dựng, phát triển vùng trồng sung Magic theo quy chuẩn để tính đến việc xuất khẩu ra các thị trường quốc tế thì giá trị kinh tế sẽ vô cùng lớn, góp phần đưa ngành Nông nghiệp tỉnh nhà hội nhập quốc tế trong tương lai.

TS Phạm S

THỦY TIÊN