Quan hệ Mỹ - Trung vẫn tiềm ẩn căng thẳng

Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định, quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh sẽ không bị ảnh hưởng sau khi Mỹ quyết định bắn rơi khí cầu Trung Quốc “bay lạc” vào cuối tuần qua.

Tổng thống Mỹ JOE BIDEN: "Chúng tôi đã nói rõ với Trung Quốc những gì chúng tôi sẽ làm. Họ hiểu lập trường của chúng tôi. Chúng tôi sẽ không lùi bước. Chúng tôi đã làm điều đúng đắn và vấn đề không phải là mối quan hệ sẽ suy yếu đi hay nồng ấm lên - đó là vấn đề thực tế."

Thế nhưng, vẫn chưa có kế hoạch nào nối lại chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Mỹ. Ngờ vực vẫn tồn tại giữa hai bên.

Giáo sư JA IAN CHONG, Đại học Quốc gia Singapore: "Việc thiếu thông tin chỉ tạo ra nhiều chỗ cho sự suy đoán. Nếu đó là khinh khí cầu của một công ty thương mại, thì đó là công ty thương mại nào? Tần suất vận hành những quả khinh khí cầu này là bao nhiêu? Vì vậy, những thông tin không được công khai đó có nghĩa là chúng ta không thể loại trừ một trong hai trường hợp, cho dù đó là khinh khí cầu khí tượng hay khinh khí cầu gián điệp."

Tổng thống Biden đang phải đối mặt với sức ép chính trị lớn ngay trước lúc ông đọc thông điệp liên bang. Đảng Cộng hòa chỉ trích ông phản ứng yếu ớt trước vụ việc khí cầu do thám.

Về phía Trung Quốc, giới chức chuyển từ giọng điệu ôn hòa ban đầu sang thái độ cứng rắn về vụ việc khí cầu do thám để chiều lòng người dân trong nước. Họ chỉ trích hành động bắn hạ khí cầu vi phạm luật pháp quốc tế và cản trở khả năng đối thoại của hai nước. Theo các nhà phân tích, đây vẫn là những dấu hiệu không tốt cho nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng.

Ông SUGIO TAKAHASHI, Viện nghiên cứu Quốc phòng Nhật Bản: "Vụ việc rõ ràng là một sự vi phạm chủ quyền và không phận Mỹ. Những công dân Mỹ bình thường cũng đã lên án sự việc. Tôi nghĩ cảm nhận của công chúng lần này sẽ ảnh hưởng lớn đến chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc trong tương lai."

Giáo sư JA IAN CHONG, Đại học Quốc gia Singapore: "Câu hỏi đặt ra là các nhà lãnh đạo của cả hai nước sẵn sàng chịu sự leo thang đến mức độ nào, và họ tự tin đến mức nào vào việc sự leo thang sẽ không vượt khỏi tầm kiểm soát."

Một phần lý do chuyến thăm Trung Quốc của ông Blinken là để đảm bảo rằng hai nước tiếp tục có các cuộc tiếp xúc, tránh những tính toán sai lầm và thông tin sai lệch, mở ra con đường giữ ổn định quan hệ Mỹ - Trung. Trên cơ sở đó, sự cố diễn ra bất ngờ và việc trì hoãn chuyến thăm đã làm giảm đáng kể cơ hội này.

Thực hiện : Hồng Nhung Thu Ngoan