Quản lý cận thị là gì, cha mẹ cần biết!

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, đến năm 2050 có trên 50% dân số trên thế giới (65% là người Đông Á) bị ảnh hưởng bởi cận thị, trong đó cận thị cao - nặng (từ -5.00D) chiếm tới 10%. Khởi phát cận thị sớm, cận thị nặng là những nguy cơ đe dọa trầm trọng đến chức năng thị giác.

Quản lý sức khỏe đôi mắt trẻ bằng các phương pháp kiểm soát cận thị từ đơn giản đến hiện đại nhằm hạn chế tỷ lệ khiếm thị và mù lòa do cận thị gây ra đang là mục tiêu của các chuyên gia nhãn khoa cũng như các cơ sở khám chữa bệnh mắt hiện nay.

Sổ tay cho trẻ tham gia chương trình quản lý cận thị tại HITEC.

Quản lý cận thị là gì?

Các chuyên gia của Bệnh viện Mắt kỹ thuật cao Hà Nội (HITEC) cho hay, thị lực kém do cận thị không chỉ gây khó khăn cho việc học tập và sinh hoạt mà còn gây hạn chế trong giao tiếp cũng như các hoạt động ngoài trời của trẻ.

Hiểu bài chậm, nhìn nhầm, nhìn nhòe, nhìn sai đầu bài… do nhìn không rõ, kết quả học tập giảm sút, trẻ mệt mỏi không hào hứng đọc sách và học bài, đó là những hệ lụy do cận thị đem lại.

Các chuyên gia nhãn khoa cũng không thể làm gì để "chữa" được cận thị mà chỉ là dùng các biện pháp chỉnh quang nhằm giúp trẻ có thị lực tốt nhất để học tập, sinh hoạt và làm việc với chất lượng cuộc sống tốt nhất.

Tuy nhiên, cùng với sự phát triển về thể chất và chiều cao (trước 18 tuổi), cận thị luôn có xu hướng "tăng số" (cận thị tiến triển). Một số nguyên nhân có thể dẫn đến khởi phát và tiến triển cận thị là: Thói quen đọc sách, sử dụng thiết bị điện tử không đúng; Nhìn gần trong thời gian dài; Học tập và làm việc trong môi trường ánh sáng kém, ánh sáng xanh; Ít tham gia các hoạt động ngoài trời; Chế độ ăn uống và dinh dưỡng không hợp lý, thiếu vitamin và các vi chất; Yếu tố di truyền…

Quản lý cận thị là việc xây dựng một kế hoạch phối hợp giữa thầy thuốc nhãn khoa, phụ huynh học sinh, thầy cô và trẻ còn trong độ tuổi phát triển nhằm làm chậm thời gian khởi phát cận thị cũng như giảm sự tiến triển của cận thị.

ThS.BS. Nguyễn Thị Minh Ngọc - Trưởng khoa Khúc xạ (HITEC) khám cho cháu V.G.H., tham gia chương trình quản lý cận thị.

Quản lý cận thị tại HITEC

Bé gái V.G.H., sinh 2013 ở Thanh Trì (Hà Nội) đã tham gia chương trình quản lý cận thị tại Bệnh viện mắt kỹ thuật cao Hà Nội (cơ sở 51-53-55 Trần Nhân Tông).

Mắt phải đang đeo kính gọng -2,50D độ cận với -0,75D độ loạn; mắt trái đeo -2,25D độ cận nhưng lần này, mẹ của H., "tá hỏa" bởi sau hàng loạt các bước khám chuyên sâu, bác sỹ kê cho con 1 đơn kính mới: với mắt phải tăng 0,50D và mắt trái tăng 1,25D; chiều dài trục nhãn cầu của con đo trên máy Myah là 25,16mm và 25,46mm.

Trục nhãn cầu sẽ dài dần ra theo tuổi khoảng 0,1 – 0,2mm/ năm và ổn định khi 12 tuổi, đạt số trung bình ở nam là 23,5mm và 23,0 mm ở nữ. Tuy vậy, độ dài này thường ít thay đổi hơn khi trẻ từ 10 tuổi. Mục tiêu trong kiểm soát cận thị là độ dài trục nhãn cầu không tăng quá 26mm để hạn chế tối đa những nguy cơ về sức khỏe mắt.

Mẹ của H., rất vui vì đã được ThS.BS. Nguyễn Thị Minh Ngọc, Trưởng khoa Khúc xạ khám và tư vấn cho con kịp thời tham gia chương trình kiểm soát cận thị tại HITEC.

Trẻ quản lý cận thị được theo dõi các chỉ số tiến triển trên máy Myah

Tại sao phải quản lý cận thị?

Các chuyên gia nhãn khoa của HITEC cho hay, cận thị khởi phát sớm, cận thị cao, tiến triển cận thị nhanh là 3 yếu tố nguy cơ cao gây bệnh lý tổn hại nhãn cầu nặng nề.

Cận thị nặng (trên -5,00D) có nguy cao cơ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa thị lực như: tổn thương thoái hóa hắc – võng mạc, bong võng mạc, thoái hóa hoàng điểm, glocom, đục thủy tinh …

Nhiều nghiên cứu về kiểm soát cận thị đã và đang được tiến hành ở các nước như Úc, Singapore… cho rằng có sự tỷ lệ thuận giữa sự gia tăng cận thị, cận thị nặng và tỷ lệ khiếm thị, mù lòa. Nguy cơ khiếm thị tăng tới 90% trên những mắt có chiều dài nhãn cầu (trục nhãn cầu) trên 30mm, trong khi tỷ lệ này chỉ khoảng dưới 4% ở mắt có trục nhãn cầu dưới 26mm. Mỗi 1 mm chiều dài trục nhãn cầu tương đương với khoảng 3,00D khúc xạ, vì vậy, tăng độ dài trục nhãn cầu đang được coi là yếu tố chính thúc đẩy tiến triển cận thị.

Tương tự như vậy, trên những mắt cận thị nặng, nguy cơ thoái hóa võng mạc chu biên và bong võng mạc cũng tăng từ 40-20 lần, nguy cơ thoái hóa hắc võng mạc và tân mạch hắc mạc cũng tăng gấp 40 lần ở những mắt bình thường. Quản lý được 1,00D cho mắt cận thị giúp làm giảm được 40% nguy cơ các biến chứng cho võng mạc nói trên.

Cận thị được xem là tiến triển nhẹ khi mức độ tăng số trung bình dưới 0,5D/ năm. Khi cận thị tăng từ 2,00D mỗi năm được gọi là cận thị tiến triển nhanh và rất nhanh.

Phòng khám khúc xạ tại HITEC

Giảm quá trình tiến triển của cận thị là mục tiêu chính của quản lý cận thị, tuy nhiên ngăn chặn sự khởi phát (xuất hiện) cận thị trên những mắt "tiền cận thị" có nguy cơ trở thành cận thị lại là một mục tiêu mang lại nhiều giá trị hơn đang được các chuyên gia nhãn khoa trên thế giới quan tâm và không ngừng đưa ra các giải pháp để có thể tiếp cận được dễ nhất, đạt hiệu quả cao nhất, làm chậm tiến triển cận thị một cách an toàn nhất.

Bạch Mai