Quảng Bình: Những công trình 'đi tắt đón đầu' chờ đền bù dự án cao tốc Bắc - Nam

Xây dựng công trình chờ… giải tỏa

Theo hồ sơ thiết kế cắm cọc giải phóng mặt bằng đợt 1 dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 (dự án đường cao tốc) qua 3 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị dài 267km, trong đó đoạn đi qua tỉnh Quảng Bình có 3 dự án gồm: Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ. Đến nay, các ban quản lý dự án, đơn vị tư vấn đang khẩn trương hoàn chỉnh hồ sơ, cắm cọc giải phóng mặt bằng và bàn giao hồ sơ đợt 1 cho các địa phương.

Nắm được điều này, nhiều hộ dân đang gấp rút xây dựng các công trình với ý đồ để chờ đền bù khi giải tỏa. Những công trình họ xây dựng không xuất phát từ thực tế nhu cầu sản xuất chăn nuôi mà vì mục đích đón đầu các công trình của Nhà nước đi qua, bởi nhiều hộ đang xây dựng công trình có điều kiện kinh tế khó khăn cũng vay mượn về xây dựng, sửa sang nhà cửa, hoặc không có nhu cầu chăn nuôi nhưng rồi cũng xây chuồng trại.

Theo ghi nhận của PV, dọc theo tuyến quy hoạch Dự án cao tốc Bắc - Nam, đoạn qua địa bàn huyện Lệ Thủy (Quảng Bình), không khó để bắt gặp nhiều công trình xây dựng tạm bợ có tường bao quanh bằng gạch không nung và lợp mái tôn vừa làm xong. Bên cạnh đó, không ít công trình đang được gấp rút xây dựng với tốc độ nhanh nhất có thể. Nhiều dàn mát trước nhà ở bằng khung thép lợp tôn cũng đang được gấp rút thi công hoàn thành. Có căn nhà tạm rộng hàng trăm mét vuông như trang trại chăn nuôi, có căn thì xây sát với căn nhà có người đang ở… với số tiền có thể lên đến hàng trăm triệu đồng.

Chỉ tính riêng tại địa bàn xã Phú Thủy (huyện Lệ Thủy), qua khảo sát nhanh đã phát hiện gần 15 trường hợp xây dựng các công trình nhà kho, trang trại chăn nuôi, hoặc lán trại trên đất nông nghiệp, lâm nghiệp có dấu hiệu vi phạm ở các thôn Tam Hương, Phú Hòa, Phú Xuân, dọc tuyến đường Hồ Chí Minh nhánh Đông.

Ông Lê Thanh Hạnh - Chủ tịch UBND xã Phú Thủy (huyện Lệ Thủy, Quảng Bình) cho biết, qua nắm bắt tình hình thực tế, chính quyền xã xác định, việc các hộ dân trên địa bàn xây dựng chuồng trại, nhà kho, giàn mát… là có mục đích đón đầu đền bù khi có công trình của Nhà nước đi qua, chứ không xuất phát từ thực tế nhu cầu sản xuất, kinh doanh.

Đến hiện nay, chính quyền địa phương vẫn chưa nhận được bất kỳ văn bản nào khẳng định vị trí cụ thể, hay thông tin chính thống về địa điểm công trình dự án đường cao tốc Bắc – Nam chạy qua địa bàn. Vì vậy, nhiều lần xã có thông báo, cảnh báo người dân không nghe theo các tin đồn để xây dựng các công trình tránh thiệt hại kinh tế và lãng phí nguồn lực của người dân.

Cùng với đó, UBND xã đã có thông báo đến toàn thể cán bộ, nhân dân trong xã với các nội dung: Cấm tất cả các hoạt động xây dựng trái phép, không tự ý cơi nới, mở rộng mới các công trình, nghĩa trang, nghĩa địa, mồ mả; không tự ý xây đắp mộ gió, trồng cây... trong phạm vi dự kiến quy hoạch đường cao tốc Bắc - Nam tính từ đường Hồ Chí Minh về phía Đông khoảng 500m, lên phía Tây 1.000m.

Xử lý “ngay và luôn”, không để xảy ra diện rộng

Ông Đặng Đại Tình - Chủ tịch UBND huyện Lệ Thủy (Quảng Bình) cho biết: dự án đường cao tốc Bắc - Nam là công trình trọng điểm quốc gia, được mọi cấp, mọi ngành hết sức quan tâm, huyện Lệ Thủy rất vui mừng khi có công trình đi qua địa bàn. Khi tuyến đường hoàn thành góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của đất nước nói chung và huyện Lệ Thủy cũng được hưởng lợi. Vì thế, mọi sự cản trở, cố tình cản trở hay tìm cách chuộc lợi như xây dựng các công trình để chờ đền bù… sẽ bị huyện xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Đến nay, Ban quản lý Dự án đường Hồ Chí Minh thuộc Bộ Giao thông Vận tải đã bàn giao hồ sơ thiết kế hướng tuyến và cọc giải phóng mặt bằng đoạn qua thị trấn Nông trường Lệ Ninh, xã Sơn Thủy và Phú Thủy cho Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của huyện, UBND các xã có liên quan để thực hiện. Riêng đoạn đi qua địa bàn xã Trường Thủy và Kim Thủy đã có hồ sơ thiết kế hướng tuyến.

Để thuận lợi cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án, huyện tiếp tục chỉ đạo các đơn vị chức năng, UBND các xã, thị trấn tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra để kịp thời phát hiện và kiên quyết xử lý nghiêm minh các trường hợp xây dựng công trình trong phạm vi GPMB dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 có vi phạm.

“Chủ tịch UBND xã, thị trấn nào thiếu trách nhiệm, lơ là, chủ quan, buông lỏng quản lý dẫn đến việc để xảy ra tình trạng vi phạm trên diện rộng, xử lý vi phạm thiếu cương quyết và kịp thời thì phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện theo quy định. Quan điểm của huyện Lệ Thủy là sẽ nghiêm túc và kiên quyết xử lý những vi phạm trong phạm vi GPMB dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam”, Chủ tịch UBND huyện Lệ Thủy Đặng Đại Tình nhấn mạnh.

Thiết nghĩ, các địa phương, các ngành cần khẩn trương vào cuộc quyết liệt trong việc đẩy mạnh tuyên truyền về chủ trương dự án đến với từng người dân vùng dự án đi qua để tạo sự đồng thuận, ủng hộ; đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm hoặc lợi dụng công tác đền bù, giải phóng mặt bằng dự án để trục lợi, gây ảnh hưởng tiến độ công trình quốc gia. Kinh nghiệm của nhiều địa phương cho thấy, nếu không làm “ngay và luôn” một cách kịp thời, kiên quyết khi sự việc mới manh nha, thì sẽ vô cùng khó khăn, vất vả, căng thẳng nếu để xảy ra vi phạm trên diện rộng, quy mô lớn.

Trần Phong