Quốc gia EU 'dội nước lạnh' vào tham vọng gia nhập NATO của Ukraine

Thủ tướng Slovakia Robert Fico. Ảnh: Global Look Press

Thủ tướng Slovakia Robert Fico vừa tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn truyền thông địa phương rằng nước này sẽ không đồng ý để Ukraine trở thành thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Theo RT, liên minh quân sự do Mỹ lãnh đạo đã không đưa ra lời mời thực sự cho Kiev tại hội nghị thượng đỉnh do Lithuania tổ chức vào tháng 6 năm nay. Theo thông cáo chung từ cuộc họp ở Vilnius, NATO sẽ sẵn sàng đề nghị Ukraine trở thành thành viên "khi các đồng minh đồng ý và các điều kiện được đáp ứng".

"Chúng tôi sẽ không đồng ý với việc Ukraine trở thành thành viên NATO, vì đó sẽ là sự khởi đầu của Thế chiến thứ ba" - Thủ tướng Fico nêu rõ khi trả lời phỏng vấn tờ báo Slovakia InforVojna hôm 20/12.

Ông cũng khẳng định chính quyền Bratislava sẽ sử dụng quyền phủ quyết để ngăn cản Kiev gia nhập NATO.

Kiev đã đặt mục tiêu trở thành thành viên NATO kể từ năm 2018. Nga đã nhiều lần cảnh báo rằng bước đi như vậy sẽ gây nguy hiểm cho an ninh của Moscow và coi tính trung lập của Ukraine là một trong những mục tiêu của hoạt động quân sự bắt đầu vào tháng 2/2022.

Ông Fico nhậm chức Thủ tướng Slovakia vào cuối tháng 10 vừa qua. Trước đây ông đã từng giữ chức Thủ tướng nhiệm kỳ 2006-2010 và từ năm 2012-2018. Chính phủ của Thủ tướng Fico có lập trường khác biệt về cuộc xung đột Ukraine so với hầu hết các thành viên EU khác.

Vào tháng 11, Thủ tướng Fico nhanh chóng đảo ngược chính sách của người tiền nhiệm liên quan đến cuộc xung đột quân sự tại Ukraine, ngừng cung cấp viện trợ quân sự cho Kiev và chỉ cung cấp hỗ trợ nhân đạo. Bộ trưởng Nội vụ Matus Sutaj Estok cho biết vào thời điểm đó: “Chúng tôi muốn hòa bình chứ không phải chiến tranh”.

Nhà lãnh đạo Slovakia cũng chỉ trích các chính sách của EU trong việc hỗ trợ Ukraine, trừng phạt Nga và áp dụng "cuồng tín" tiêu chuẩn bảo vệ môi trường.

Đồng thời, Thủ tướng Fico nói rằng ông phản đối quyết định của EU tiến hành đàm phán về việc xem xét kết nạp chính thức Ukraine, cho rằng Kiev chưa sẵn sàng trở thành thành viên đầy đủ trong khối.

Về nguyên tắc, Slovakia không phản đối việc Ukraine trở thành thành viên EU của Ukraine, Thủ tướng Fico nói với tờ InfoVojna. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng đây là một quá trình sẽ mất nhiều năm vì Kiev sẽ cần phải đáp ứng các tiêu chuẩn khá nghiêm ngặt do Brussels đặt ra.

Theo ông Fico, không giống như nước láng giềng Cộng hòa Czech, Slovakia không có ý định tịch thu bất động sản thuộc sở hữu của chính phủ Nga.

Trong một diễn biến liên quan, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 19/12 cho biết, ý tưởng nhượng lại các vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát để đổi lấy tư cách thành viên NATO là điều không thể chấp nhận được.

Ông Zelensky thừa nhận, các cuộc đàm phán với các nước phương Tây về đảm bảo an ninh cho Kiev đang diễn ra "chậm hơn dự kiến" vì Ukraine hiện chưa gửi đề xuất cụ thể cho các đồng minh phương Tây.

Trước đó, hồi tháng 11 vừa qua, cựu Tổng thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen nói rằng NATO nên mời Ukraine gia nhập khối liên minh này trong tình trạng khuyết các lãnh thổ mà Ukraine không còn kiểm soát nữa. Đề nghị trên của cựu lãnh đạo NATO về việc kết nạp Ukraine được đưa ra trong một cuộc phóng vấn của tờ Guardian.

Việc Ukraine gia nhập NATO hay không luôn là một vấn đề nhạy cảm trong quan hệ giữa NATO và Nga. Châu Âu lo ngại, nếu NATO kết nạp Ukraine, điều này có thể kịch hoạt xung đột vũ trang giữa Nga và NATO.

Nguyễn Phương