Quốc hội đã có những quyết định trọng đại, có ý nghĩa lịch sử sâu sắc

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Hồ Long

Chính thức thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7 tới

Trình bày dự thảo Nghị quyết Kỳ họp thứ Chín, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng nêu rõ, tại Nghị quyết quy định: Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, sửa đổi Luật Tổ chức chính quyền địa phương, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ cho việc thực hiện chủ trương sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tinh gọn, giảm cấp trung gian, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị quốc gia và địa phương, tái cấu trúc toàn diện không gian phát triển đất nước.

Đồng thời, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành theo thẩm quyền các nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã để chính thức thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7/2025.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng trình bày dự thảo Nghị quyết. Ảnh: Hồ Long

Đây là những quyết định trọng đại, có ý nghĩa lịch sử sâu sắc, tác động và ảnh hưởng trực tiếp đến toàn hệ thống chính trị, đến từng người dân và toàn xã hội, đặc biệt đối với 696 đơn vị hành chính cấp huyện và các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã thực hiện sắp xếp trên cả nước sẽ kết thúc hoạt động từ ngày 1/7/2025. Quyết định này đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của đông đảo các tầng lớp Nhân dân, các đại biểu Quốc hội, các cấp ủy, chính quyền, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống chính trị ở các đơn vị hành chính thực hiện sắp xếp.

Tại Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội đã thông qua 34 luật và 34 nghị quyết; cho ý kiến lần đầu đối với 6 dự án luật, trong đó, quyết định điều chỉnh thời điểm trình Quốc hội xem xét, thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch sang Kỳ họp thứ Mười để tiếp tục rà soát, nghiên cứu sửa đổi toàn diện.

Quốc hội giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, các cơ quan liên quan khẩn trương triển khai thi hành luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ Chín, bảo đảm gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật, kịp thời, nghiêm minh, nhất quán, hiệu lực, hiệu quả; nghiên cứu, giải trình, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội để hoàn thiện các dự án luật đã được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Chín; khẩn trương chuẩn bị các nội dung trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Mười bảo đảm chất lượng, tiến độ.

Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo quyết liệt các Bộ, ngành liên quan xây dựng, ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các luật, nghị quyết, bảo đảm luật, nghị quyết được thi hành ngay khi có hiệu lực. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong thực hiện thủ tục hành chính; kiểm soát chặt chẽ việc quy định thủ tục hành chính trong văn bản quy phạm pháp luật. Và, tập trung ưu tiên xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, trọng tâm là xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách nhằm triển khai hiệu quả 4 Nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân.

Rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026

Quốc hội cũng đề nghị đổi mới mạnh mẽ tư duy, định hướng xây dựng pháp luật; đưa thể chế, pháp luật trở thành lợi thế cạnh tranh. Tập trung xây dựng pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tạo hành lang pháp lý cho những vấn đề mới, hình thành các động lực tăng trưởng mới. Tháo gỡ nhanh nhất các “điểm nghẽn” có 3 nguyên nhân từ quy định pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững đất nước trong kỷ nguyên mới. Nâng cao hiệu quả, tạo đột phá trong công tác tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm pháp luật được thực hiện công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực và hiệu quả; gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và thi hành pháp luật.

Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV với 433/433 tổng số ĐBQH có mặt tán thành, đạt 100%. Ảnh: Hồ Long

Căn cứ chủ trương của Đảng và yêu cầu thực tiễn, Quốc hội đã xem xét, quyết định rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Đề nghị Chủ tịch nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội xây dựng Báo cáo công tác nhiệm kỳ theo Kế hoạch số 1255/KH-UBTVQH15 ngày 17/4/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bảo đảm chất lượng, tiến độ để trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp cuối nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Đồng thời, Quốc hội đã quyết định Ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 vào Chủ nhật, ngày 15/3/2026; thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia để triển khai các công việc chuẩn bị cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Đồng ý miễn thị thực có thời hạn cho người nước ngoài thuộc diện đối tượng đặc biệt cần ưu đãi

Tại Nghị quyết cũng quy định rõ, Quốc hội cho phép các địa phương (bao gồm các tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Khánh Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ) sau sáp nhập đơn vị hành chính được tiếp tục thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù theo các Nghị quyết số 136/2024/QH15, số 55/2022/QH15, số 98/2023/QH15 và số 45/2022/QH15 của Quốc hội, trừ các điều khoản đã bị bãi bỏ theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15, tương ứng với các địa phương (bao gồm các tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Khánh Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ) trước khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Cho phép các xã, phường mới tương ứng với địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột thuộc tỉnh Đắk Lắk sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính được tiếp tục áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù tại Nghị quyết số 72/2022/QH15 ngày 15/11/2022 của Quốc hội áp dụng đối với thành phố Buôn Ma Thuột trước khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Quốc hội đồng ý miễn thị thực có thời hạn cho người nước ngoài thuộc diện đối tượng đặc biệt cần ưu đãi phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trên cơ sở bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội. Giao Chính phủ quy định cụ thể và chỉ đạo nghiên cứu để trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung các luật có liên quan, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Đồng thời, nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc chuyển toàn bộ nghĩa vụ thanh toán các khoản nợ còn lại của Chính phủ tại Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy thành nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước để xử lý dứt điểm vấn đề nợ của Tổng công ty, bảo đảm không làm ảnh hưởng đến uy tín quốc gia. Chính phủ chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu thanh toán các khoản nợ còn lại thuộc trách nhiệm của Chính phủ tại Tổng công ty này, không để tiếp tục phát sinh thêm các khoản Chính phủ phải thanh toán thay cho Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy.

Thanh Hải