Quốc hội luôn nhất quán chủ trương coi giáo dục là quốc sách hàng đầu

Hoàn thiện những quyết sách mang tính chiến lược

Thời gian qua, Quốc hội có vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển của giáo dục nước nhà. Nhấn mạnh như vậy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Đinh Công Sỹ phân tích, điều này thể hiện rõ trên các phương diện thuộc về vai trò, chức năng của Quốc hội.

Trước hết, hệ thống pháp luật ngày càng đồng bộ và toàn diện. Từ những sắc lệnh cấp bách xóa mù chữ thời điểm đầu lập nước, đến nay hành lang pháp lý đã bao trùm mọi bậc học, trình độ đào tạo, từ giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông đến giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Đinh Công Sỹ chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Xuân Quý

Các đạo luật được Quốc hội thông qua trong năm 2025 như Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) và Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), đặc biệt là Luật Nhà giáo đã đáp ứng kịp thời yêu cầu về nguồn nhân lực cho chiến lược phát triển kinh tế - xã hội qua các thời kỳ.

"Có thể thấy hành lang pháp lý do Quốc hội ban hành khá toàn diện. Đồng thời, cũng có xác định những ưu tiên cho mỗi giai đoạn để phù hợp thực tiễn phát triển của đất nước ta", Phó Chủ nhiệm Đinh Công Sỹ nêu rõ.

Bên cạnh lập pháp, Quốc hội cũng đã ban hành nhiều quyết sách mang tính đột phá, mở ra không gian phát triển mới. Đáng chú ý là Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Qua đó, mở ra không gian phát triển mạnh mẽ hơn của giáo dục và đào tạo, đóng góp vào phát triển nguồn nhân lực phát triển đất nước.

Gần đây nhất, tại Kỳ họp thứ Chín và thứ Mười, Quốc hội Khóa XV đã ban hành các quyết sách có sức lan tỏa lớn như Nghị quyết về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về hiện đại hóa và nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035; Nghị quyết số 218/2025/QH15về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 - 5 tuổi.

Theo Phó Chủ nhiệm Đinh Công Sỹ, "đây là bước chuyển mạnh mẽ. Như sau khi Nghị quyết số 218/2025/QH15 được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Chín, qua tiếp xúc cử tri, gặp gỡ, các thầy cô đánh giá rất cao Nghị quyết đưa ra chủ trương lớn, tạo cơ hội tiếp cận bình đẳng trong giáo dục giữa các vùng miền. Đồng thời, tạo điều kiện cho trẻ em có cơ hội tiếp cận sớm với giáo dục. Tôi nghĩ đây là điểm mà không phải nhiều quốc gia thực hiện được".

Ngoài ra, những chính sách như miễn, hỗ trợ học phí cho học sinh phổ thông hay các dự án thành phần về giáo dục được lồng ghép trong các chương trình mục tiêu quốc gia như phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030... cũng đã tạo cơ hội tiếp cận bình đẳng cho trẻ em mọi vùng miền. Qua đó, thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Quốc hội đối với lĩnh vực giáo dục.

Đồng hành xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao

Một vai trò đặc biệt quan trọng của Quốc hội chính là hoạt động giám sát. Thông qua hoạt động giám sát, Quốc hội đã nhận diện sát thực những vướng mắc, bất cập từ nội tại các điều luật đến khâu tổ chức thực hiện tại địa phương, cơ sở.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Đinh Công Sỹ, hoạt động giám sát không chỉ diễn ra tại mỗi kỳ họp mà còn thông qua các chuyên đề lớn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Điển hình là giám sát về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông năm 2023 hay giám sát chuyên đề về phát triển nguồn nhân lực đầu năm 2025...

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Đinh Công Sỹ cùng Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khảo sát tại Trường Cao đẳng Nghề công nghiệp Hà Nội về thực hiện chính sách, pháp luật trong phát triển nguồn nhân lực. Ảnh: Nghĩa Đức

Từ kết quả giám sát, Quốc hội đã đưa ra những khuyến nghị xác đáng đối với Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng và yêu cầu Chính phủ điều chỉnh quyết liệt trong thực thi. Qua đó, nhất quán chủ trương: giáo dục, đào tạo là quốc sách hàng đầu, đặt giáo dục vào vị trí ưu tiên cao nhất trong chiến lược phát triển của đất nước.

"Ở đây, Quốc hội khẳng định rõ vai trò rất quan trọng là kiến tạo thể chế, hoàn thiện khung khổ pháp lý, bảo đảm các điều kiện cần thiết về nguồn lực, bao gồm nguồn lực tài chính, ngân sách, nhân lực...", Phó Chủ nhiệm Đinh Công Sỹ nhận định.

Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa các cơ quan của Quốc hội như Ủy ban Văn hóa và Xã hội, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, các bộ, ngành chủ trì soạn thảo các dự án luật giúp nâng cao chất lượng các dự án luật.

"Chúng tôi kỳ vọng các đạo luật sẽ có tác động, hiệu quả cao nhất, hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nguồn nhân lực chất lượng phục vụ giai đoạn phát triển mới của đất nước", Phó Chủ nhiệm Đinh Công Sỹ kỳ vọng.

Thái Minh