Quốc hội thảo luận về các báo cáo nhiệm kỳ; tòa án chuyên biệt và cơ chế, chính sách phát triển năng lượng

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì thảo luận tại hội trường trong phiên làm việc buổi sáng.

* Buổi sáng, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận ở hội trường cho ý kiến về các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2021-2026 của Chủ tịch nước, Chính phủ; dự thảo Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XV của Quốc hội; các Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XV của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Kiểm toán Nhà nước; các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2021-2026 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên) phân tích 4 thành tựu nổi bật trong đổi mới tư duy xây dựng pháp luật của nhiệm kỳ khóa XV.

Tham gia thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên) cho biết, từ đầu năm 2025 đến nay, quy trình soạn thảo luật đã được thực hiện đổi mới và cải cách một cách căn bản để Chính phủ thực hiện đúng vai là cơ quan trình dự án luật và chịu trách nhiệm đến cùng đối với dự án luật. Quốc hội thực hiện đúng vai là cơ quan lập pháp, có quyền quyết định thông qua hoặc không thông qua đối với những dự án luật do Chính phủ trình nếu không bảo đảm chất lượng.

Điểm nổi bật nữa là đổi mới tư duy trong tháo gỡ điểm nghẽn của pháp luật. Thay vì tư duy thông thường là văn bản của cơ quan nào ban hành thì chỉ cơ quan đó mới có quyền sửa đổi, ngày 24-6 vừa qua, thể chế hóa yêu cầu của Đảng, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 106 cho phép áp dụng cơ chế đặc biệt để tháo gỡ những điểm nghẽn của pháp luật. Trên cơ sở đó, Quốc hội đã ủy quyền cho Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội được phép ban hành Nghị quyết để sửa các luật của Quốc hội.

"Tôi cho rằng tình hình đặc biệt thì phải có cách làm đặc biệt để nhanh chóng đưa những nguồn lực đang bị đình trệ phục hồi trở lại. Điều này còn phúc đáp với tâm nguyện của nhiều doanh nghiệp đã phát biểu tại nhiều diễn đàn rằng, doanh nghiệp không có ước vọng gì cao sang, chỉ mong có một hành lang pháp lý thông suốt, đồng bộ, ổn định để doanh nghiệp đầu tư, yên tâm đầu tư phát triển lâu dài", đại biểu Nguyễn Thị Thủy nêu quan điểm.

Với yêu cầu mới là luật chỉ quy định những vấn đề khung, những vấn đề có tính nguyên tắc, do đó để tiếp tục triển khai hiệu quả yêu cầu này của Đảng, tiếp tục thực hiện việc đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật, đại biểu Nguyễn Thị Thủy kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm tổ chức sơ kết, đánh giá việc triển khai chủ trương nêu trên trong khoảng 100 đạo luật đã được Quốc hội sửa từ Kỳ họp thứ 8 đến nay, nhằm rút ra bài học kinh nghiệm thực hiện hiệu quả hơn...

* Buổi chiều, Quốc hội thảo luận tại tổ về: Tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030.

Đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ.

Tham gia thảo luận, các đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Nguyên tập trung vào 2 vấn đề lớn: một là thiết kế thể chế tư pháp đủ chuẩn mực quốc tế để bảo đảm niềm tin của nhà đầu tư; hai là hoàn thiện cơ chế năng lượng theo hướng linh hoạt, cạnh tranh, phù hợp mục tiêu chuyển dịch xanh nhưng vẫn bảo đảm an ninh năng lượng.

Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật Tòa án chuyên biệt tại trung tâm tài chính quốc tế, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên) đánh giá dự thảo luật có ý nghĩa đặc biệt trong việc hình thành Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, bởi cơ chế giải quyết tranh chấp là “điểm tựa niềm tin” của dòng vốn toàn cầu.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Thủy, nhà đầu tư quốc tế khi lựa chọn đặt trụ sở hay giao dịch ở một trung tâm tài chính sẽ nhìn vào bốn yếu tố: luật nội dung áp dụng khi có tranh chấp, thủ tục xét xử có minh bạch - nhanh gọn - khách quan hay không, hiệu quả thi hành bản án, và uy tín của thẩm phán - “chỉ cần nhìn danh sách thẩm phán là họ quyết định mức độ tin cậy”. Từ đó, đại biểu Nguyễn Thị Thủy nhấn mạnh dự luật phải tiệm cận thông lệ quốc tế, đồng thời tạo được lợi thế vượt trội so với các trung tâm cạnh tranh trong khu vực.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy tham gia thảo luận.

Đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030, đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên) đồng tình với việc dự thảo nêu rõ khái niệm điều chỉnh linh hoạt quy hoạch, cho phép xử lý những thay đổi nhỏ, không thuộc điều chỉnh định kỳ hay rút gọn, nhằm tránh tình trạng “một thay đổi nhỏ cũng phải chạy theo hàng loạt thủ tục”, gây lãng phí nguồn lực và cản trở phát triển.

Về nội dung đầu tư xây dựng công trình dầu khí và than quan trọng, cấp bách, đại biểu Nguyễn Lâm Thành đồng ý đưa dầu khí vào diện ưu tiên do triển vọng thăm dò - khai thác còn lớn. Nhưng với than, đại biểu đề nghị cân nhắc kỹ...

Về cơ chế mua bán điện trực tiếp, đại biểu Nguyễn Lâm Thành cho rằng đây là hướng đi đúng với yêu cầu xây dựng thị trường điện cạnh tranh.

Theo đại biểu Nguyễn Lâm Thành, cho mua bán trực tiếp giữa nơi phát và nơi dùng gần nhau sẽ lợi cả hai phía và lợi cho quốc gia vì giảm chi phí truyền tải, giảm tổn hao kỹ thuật - thực tế hiện nay nhiều nơi “nguồn ở cạnh bên nhưng vẫn phải phát lên lưới, chạy vòng xa rồi mới quay lại tiêu thụ”, vừa tốn kém vừa không tối ưu hệ thống...

Thu Hoài