Quốc hội thông qua Luật Dẫn độ

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Dẫn độ được thực hiện theo nguyên tắc có đi có lại

Theo đó, Luật Dẫn độ gồm 4 Chương, 45 Điều, quy định nguyên tắc, thẩm quyền, điều kiện, trình tự, thủ tục thực hiện dẫn độ giữa Việt Nam với nước ngoài; trách nhiệm của các cơ quan nhà nước Việt Nam trong dẫn độ.

Luật được áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam, cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài có liên quan đến dẫn độ giữa Việt Nam với nước ngoài.

Dẫn độ được thực hiện trên cơ sở các nguyên tắc: Tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng và các bên cùng có lợi; phù hợp với Hiến pháp, pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Trường hợp Việt Nam và nước ngoài không cùng là thành viên của điều ước quốc tế về dẫn độ thì việc dẫn độ được thực hiện theo nguyên tắc có đi có lại nhưng không trái pháp luật Việt Nam, phù hợp với pháp luật quốc tế và tập quán quốc tế.

Bộ Công an là Cơ quan trung ương của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về dẫn độ.

Các trường hợp có thể bị dẫn độ, đó là người có hành vi phạm tội mà pháp luật Việt Nam và pháp luật nước ngoài quy định hình phạt tù có thời hạn từ 1 năm trở lên, tù chung thân hoặc tử hình hoặc đã bị tòa án của nước yêu cầu dẫn độ xử phạt tù mà thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với người đó còn lại ít nhất 6 tháng.

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Dẫn độ. Ảnh: Hồ Long

Hành vi phạm tội của người được quy định tại khoản 1 Điều này không nhất thiết phải thuộc cùng một nhóm tội hoặc cùng một tội danh, các yếu tố cấu thành tội phạm không nhất thiết phải giống nhau hoàn toàn theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật nước ngoài.

Trường hợp nước ngoài yêu cầu dẫn độ liên quan đến người có nhiều hành vi phạm tội, trong đó mỗi hành vi cấu thành một tội phạm theo pháp luật Việt Nam và pháp luật nước ngoài và có ít nhất một hành vi đáp ứng được các điều kiện quy định tại khoản 1 của Điều này thì Việt Nam có thể đồng ý dẫn độ người đó. Trường hợp Việt Nam là nước yêu cầu dẫn độ, Bộ Công an đề nghị cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài đồng ý dẫn độ với các trường hợp tương tự.

Trường hợp hành vi phạm tội của người được quy định tại khoản 1 Điều này xảy ra ngoài lãnh thổ của Việt Nam thì việc dẫn độ người đó có thể được thực hiện nếu pháp luật Việt Nam quy định hành vi đó là hành vi phạm tội.

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Dẫn độ. Ảnh: Quang Khánh

Bên cạnh đó, Luật cũng quy định về hình thức và cách thức chuyển hồ sơ yêu cầu dẫn độ; ngôn ngữ trong dẫn độ; trách nhiệm của các cơ quan nhà nước về dẫn độ…

Bảo đảm hiệu quả hợp tác quốc tế, phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia và bảo vệ chủ quyền

Trước đó, trình bày Báo cáo một số vấn đề lớn trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Dẫn độ, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, về các trường hợp có thể bị dẫn độ (Điều 7), có ý kiến đề nghị nâng ngưỡng hình phạt tối thiểu từ 2 năm tù trở lên.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo một số vấn đề lớn trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Dẫn độ. Ảnh: Phạm Thắng

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy giữ nguyên quy định "người có thể bị dẫn độ là người có hành vi phạm tội mà pháp luật Việt Nam và pháp luật nước ngoài quy định hình phạt tù có thời hạn từ 1 năm trở lên". Việc này nhằm bảo đảm hiệu quả hợp tác quốc tế, phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia và bảo vệ chủ quyền.

Về dẫn độ có điều kiện (Điều 13), có ý kiến đề nghị bổ sung quy định liên quan đến việc Việt Nam có thể không thực hiện yêu cầu dẫn độ khi có vi phạm nghiêm trọng quyền con người.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định, Việt Nam chỉ có thể dẫn độ khi quốc gia yêu cầu cam kết bảo đảm quyền lợi, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam và không can thiệp vào công việc nội bộ. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý bổ sung nội dung này vào dự thảo Luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo một số vấn đề lớn trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Dẫn độ. Ảnh: Phạm Thắng

Về giữ người trong trường hợp khẩn cấp trước khi có yêu cầu dẫn độ (Điều 33), có ý kiến cho rằng, việc giữ người trong trường hợp khẩn cấp cần gắn với trách nhiệm của Việt Nam trong hợp tác quốc tế và cần quy định cụ thể về các cơ quan có thẩm quyền.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiếp thu, bổ sung các nội dung về thẩm quyền của Cơ quan Công an và Bộ đội Biên phòng.

Trung Thành