Quốc hội yêu cầu giám sát việc thực hiện sáp nhập tỉnh, xã

Chiều 24/6, với 402/404 đại biểu có mặt bấm nút tán thành, Quốc hội khóa XV thông qua Nghị quyết về chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026.

Các đại biểu Quốc hội tại phiên họp chiều 24/6.

Đáng chú ý, Quốc hội quyết nghị căn cứ chương trình giám sát của Quốc hội và điều kiện, tình hình thực tế, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội chủ động xây dựng, triển khai thực hiện Chương trình giám sát của mình.

"Trong đó nghiên cứu, tổ chức giám sát các nội dung liên quan đến việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp bằng các hình thức phù hợp hoặc lồng ghép với các hoạt động giám sát khác, bảo đảm hiệu quả; báo cáo kết quả thực hiện theo quy định của pháp luật", nghị quyết nêu rõ.

Báo cáo giải trình trước khi Quốc hội thông qua nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là quyết sách quan trọng, thể hiện sự sáng suốt, quyết tâm chính trị rất cao nhằm xây dựng bộ máy Nhà nước tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

"Trong quá trình triển khai thực hiện việc sắp xếp sẽ có nhiều tác động, ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, việc quản lý tài chính công, tài sản công… Vì vậy, việc theo dõi, xem xét, đánh giá việc triển khai thực hiện nghị quyết, kịp thời hoàn thiện cơ chế, chính sách để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc (nếu có) là rất cần thiết", ông Dương Thanh Bình nêu rõ.

Trong năm 2026, căn cứ tình hình thực tế và xét thấy cần thiết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ đề nghị Chính phủ có báo cáo chuyên đề về nội dung này để trình Quốc hội xem xét, thảo luận vào thời điểm phù hợp.

Quốc hội sẽ xem xét việc thực hiện một số dự án lớn

Về nội dung chương trình giám sát, Quốc hội quyết nghị tại Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XVI sẽ xem xét báo cáo kết quả công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031; xem xét các báo cáo của Chính phủ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2025, những tháng đầu năm 2026; Công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025...

Quốc hội sẽ xem xét việc thực hiện một số Nghị quyết của Quốc hội về các chủ trương đầu tư dự án lớn như đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam; tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; việc thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP.HCM.

Còn tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội sẽ xem xét các báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2026, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2027; công tác phòng, chống tham nhũng; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; việc giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Quốc hội cũng sẽ xem xét tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, quản lý và sử dụng Quỹ Bảo hiểm xã hội năm 2025; tình hình quản lý, sử dụng Quỹ Bảo hiểm y tế năm 2025.

Ngoài ra, tại kỳ họp thứ 2 diễn ra vào năm sau, Quốc hội sẽ xem xét về việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội với một số dự án như: đường Hồ Chí Minh; Cảng hàng không quốc tế Long Thành; một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông; công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông; đường vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội; đường vành đai 3 TP.HCM...

Trong nghị quyết vừa thông qua, Quốc hội giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội chủ trì ban hành kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả nghị quyết cùng với việc hoàn thiện dự thảo Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND (sửa đổi), để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 10.

Anh Văn