Quốc tế đồng lòng kêu gọi ngừng bắn nhân đạo tại Gaza

Khói bốc lên sau một cuộc không kích của Israel ở Khan Younis, phía Nam Gaza ngày 12/12. Ảnh AP.

Ngày 12/12 (theo giờ New York, Mỹ), UNGA khóa 78 đã thông qua một nghị quyết kêu gọi ngừng bắn vì nhân đạo ngay lập tức ở Dải Gaza. Nghị quyết được thông qua tại Phiên họp khẩn cấp thứ 10 của UNGA về khủng hoảng Gaza, diễn ra dưới sự chủ trì của Chủ tịch Dennis Francis. Tại phiên bỏ phiếu, nghị quyết do Ai Cập, đại diện cho nhóm các quốc gia Arab, bảo trợ này nhận được 153 phiếu thuận, 10 phiếu chống và 23 phiếu trắng. Nghị quyết cũng kêu gọi các bên ngừng bắn vì nhân đạo ở Gaza và trả tự do vô điều kiện cho các con tin ngay lập tức. Các điều khoản bổ sung của Áo và Mỹ vào bản nghị quyết, trong đó lên án trực tiếp phong trào Hamas, đã không nhận được số phiếu ủng hộ cần thiết. Phiên họp khẩn diễn ra trong bối cảnh chiến sự giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hamas chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, trong khi Hội đồng Bảo an LHQ tiếp tục bế tắc trong việc tìm kiếm một hành động thống nhất nhằm tìm lối thoát cho cuộc khủng hoảng. Phát biểu khai mạc phiên họp của UNGA, Chủ tịch Dennis Francis nhấn mạnh khủng hoảng nhân đạo ở Gaza đang ngày càng nghiêm trọng, đồng thời một lần nữa yêu cầu các bên ngừng bắn nhân đạo ngay lập tức, nêu bật nhiệm vụ cấp bách là chấm dứt mọi hành động bạo lực và thù địch nhằm vào dân thường vô tội. Theo ông Francis, "đang có các cuộc tấn công tàn bạo nhằm vào dân thường, sự sụp đổ của các hệ thống nhân đạo và thiếu tôn trọng sâu sắc luật pháp quốc tế". Quan chức này khẳng định chiến tranh cũng phải có luật lệ và các bên không được phép chệch hướng khỏi các nguyên tắc và giá trị cốt lõi.

Đại sứ Ai Cập tại LHQ, Osama Mahmoud Abdelkhalek Mahmoud, tuyên bố nghị quyết do nước này đề xuất "rất đơn giản, rõ ràng", "hệ thống y tế, hỗ trợ nhân đạo đang bị hủy hoại ở Gaza và việc thông qua, thực thi nghị quyết này chỉ nhằm bảo vệ tính mạng cho thường dân vô tội". Theo ông Abdelkhalek Mahmoud, nhóm các nước Arab tin rằng nỗ lực của một nhóm nhỏ quốc gia đi ngược lại lập trường chung của cộng đồng quốc tế dựa trên khái niệm rằng Israel có quyền tự vệ, song rõ ràng đây là trường hợp điển hình về tiêu chuẩn kép và Israel không có quyền đó. Đại sứ Ai Cập nhấn mạnh các tội ác chiến tranh nhằm vào người dân Palestine cần phải chấm dứt.

Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus ngày 12/12 viết trên mạng xã hội X, bày tỏ quan ngại về các vụ tấn công vào bệnh viện ở Gaza, mới nhất là vào bệnh viện Kamal Adwan, ở phía Bắc Dải Gaza, đồng thời kêu gọi cần bảo vệ tất cả mọi người ở trong bệnh viện. "Chúng tôi cũng đề nghị ngừng bắn ngay lập tức và cho phép tiếp cận nhân đạo bền vững tới các cơ sở y tế ở Dải Gaza", người đứng đầu WHO nhấn mạnh. Đáng chú ý, dựa trên ảnh vệ tinh chụp được hôm 26/11, Trung tâm Vệ tinh của LHQ (UNOSAT) xác định rằng 18% cơ sở hạ tầng của Gaza đã bị phá hủy kể từ khi xảy ra cuộc xung đột. Theo đó, UNOSAT đã xác định được 10.049 công trình bị phá hủy, 8.243 công trình bị hư hỏng nặng và 19.087 công trình bị hư hỏng vừa phải, tổng cộng 37.379 công trình bị ảnh hưởng. "Những phát hiện này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết phải ngừng bắn ngay lập tức và hỗ trợ để giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo đang gia tăng ở Dải Gaza", theo thông báo của UNOSAT.

Trong khi đó, người đứng đầu Cao ủy Nhân quyền LHQ (OHCHR) Volker Turk ngày 12/12 cũng cảnh báo rằng từ "sụp đổ" không đủ để nói về tình hình nhân đạo tại Dải Gaza. Phát biểu trước báo giới tại Geneva (Thụy Sĩ), ông Turk nhấn mạnh tình hình nhân đạo tại vùng lãnh thổ này hiện vô cùng bấp bênh, thậm chí đang bên bờ vực thẳm. Quan chức LHQ kêu gọi các bên xung đột ở Gaza tôn trọng các chuẩn mực nhân quyền quốc tế.

Bên cạnh đó, trong tuyên bố chung đưa ra trước cuộc bỏ phiếu của LHQ, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cùng người đồng cấp Australia, Anthony Albanese và người đồng cấp New Zealand, Christopher Luxon đã nhấn mạnh Israel và Hamas phải nỗ lực hướng tới "một lệnh ngừng bắn bền vững". Theo đó cần có một thỏa thuận ngừng bắn kéo dài nhiều ngày giống như thỏa thuận vào tháng trước để mở đường cho hoạt động viện trợ nhân đạo cũng như trao trả con tin và tù nhân giữa hai bên. Ba nhà lãnh đạo cũng hối thúc phía Hamas thả những người mà phong trào này bắt giữ trong cuộc tấn công Israel hồi tháng 10, nêu bật tầm quan trọng của "việc tiếp cận nhân đạo an toàn và không bị cản trở" tới Dải Gaza, đồng thời yêu cầu Israel ngừng bao vây vùng lãnh thổ này.

Trong diễn biến khác, Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh báo Israel đang đánh mất sự ủng hộ trên toàn thế giới vì cuộc xung đột với Hamas. Phát biểu tại cuộc gặp mặt với các nhà tài trợ cho chiến dịch tranh cử của mình, Tổng thống Joe Biden cho rằng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cần thay đổi nhằm tìm kiếm một giải pháp dài hạn đối với cuộc xung đột Israel-Palestine. Dù vậy, Mỹ vẫn tuyên bố sát cánh cùng đồng minh thân cận tại Trung Đông này.

Những tuyên bố này thể hiện sự quyết tâm của cộng đồng quốc tế trong nỗ lực mang lại hòa bình tại Gaza, trong bối cảnh Israel tiếp tục ném bom vào khu vực này, hơn 2 tháng sau khi Hamas tấn công miền Nam Israel vào ngày 7/10. LHQ ước tính 1,9 triệu người tại vùng lãnh thổ có 2,4 triệu dân này đã phải rời bỏ nhà cửa do xung đột, trong đó 50% là trẻ em. Cơ quan y tế Palestine cho biết hơn 18.000 người đã thiệt mạng, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em, cùng với đó là hàng chục nghìn người bị thương.

Tiến Anh (Tổng hợp)