Quy hoạch bảo vệ tài nguyên khoáng sản
Kiên định mục tiêu bảo vệ, quản lý gắn với khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững các nguồn tài nguyên khoáng sản (TNKS) đáp ứng nhu cầu phát triển KT - XH, tỉnh đã tích hợp phương án bảo vệ, khai thác, sử dụng với quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Qua đó góp phần cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, bảo đảm lợi ích của cộng đồng và thế hệ tương lai.
Hoạt động khai thác đất san nền của Công ty TNHH Một thành viên Trường Thịnh tại điểm mỏ trên địa bàn xã Tử Du (Lập Thạch). Ảnh: Nguyễn Lượng
Theo Quy hoạch thăm dò, khai thác và sử dụng tài nguyên cát, sỏi đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, toàn tỉnh có 3 tuyến sông gồm sông Lô, sông Hồng, sông Phó Đáy được quy hoạch 13 khu vực thăm dò, khai thác với tổng diện tích hơn 300 ha; tổng trữ lượng cát đã thăm dò gần hơn 9,3 triệu m3.
Đối với Quy hoạch sử dụng than bùn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, toàn tỉnh có tổng diện tích khai thác hơn 195 ha; tổng trữ lượng tài nguyên dự tính hơn 2,7 triệu tấn.
Tổng diện tích quy hoạch khai thác khoáng sản vật liệu thông thường (đất san lấp) phục vụ các dự án trên địa bàn tỉnh khoảng 552,26 ha với 28 khu vực thuộc địa bàn các huyện và thành phố Vĩnh Yên.
Nhằm bảo vệ, quản lý gắn với khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững các nguồn TNKS, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành, như: Quyết định số 07 quy định về trách nhiệm, quan hệ phối hợp giữa các ngành, các cấp, các tổ chức, cá nhân trong việc quản lý, khai thác và bảo vệ TNKS trên địa bàn tỉnh; Chỉ thị số 03 về việc tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với các hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh; Quyết định số 713 ban hành phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn tỉnh…
Nhờ đó, công tác quản lý Nhà nước về TNKS trên địa bàn tỉnh được thực hiện tốt; các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khoáng sản chấp hành tốt các quy định của pháp luật khoáng sản và các quy định có liên quan; hoạt động khai thác ở các khu mỏ đã được cấp phép đúng công suất và tiến độ, phù hợp với quy hoạch chung của tỉnh; có hồ sơ về môi trường được phê duyệt và được quản lý theo quy định của pháp luật.
Năm 2024, ngành chức năng tích cực tham mưu UBND tỉnh phê duyệt Danh mục vùng hạn chế khai thác nước dưới đất, Danh mục khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản (đất san lấp) phục vụ các công trình đầu tư công trên địa bàn tỉnh; gia hạn giấy phép khai thác khoáng sản đất san lấp đối với khu vực không đấu giá khoáng sản.
Các sở, ngành phối hợp UBND các huyện, thành phố rà soát phương án bảo vệ, thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản trong quy hoạch tỉnh, triển khai thực hiện phương án, lập kế hoạch đấu giá (thí điểm) quyền khai thác khoáng sản.
Tăng cường kiểm tra việc chấp hành pháp luật về khoáng sản đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn huyện Bình Xuyên và Tam Đảo. Qua thanh tra, kiểm tra đã đình chỉ hoạt động có thời hạn 3 tháng đối với 1 tổ chức về khai thác khoáng sản và các kiến nghị xử lý hành chính khác theo quy định của pháp luật.
Với mục tiêu hoàn thành công tác điều tra, đánh giá làm rõ tiềm năng tài nguyên của từng loại khoáng sản phục vụ thăm dò, khai thác và nhu cầu sử dụng trên địa bàn tỉnh như đá xây dựng, cát xây dựng, vật liệu san lấp… thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND tỉnh cũng như siết chặt công tác quản lý, quy hoạch, bảo vệ TNKS, tỉnh tiếp tục chỉ đạo các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh rà soát các quy hoạch về khoáng sản hiện có.
Đồng thời khảo sát các khu vực có tiềm năng, đề xuất bổ sung quy hoạch mới các mỏ đảm bảo đáp ứng tối đa nhu cầu về khoáng sản, đặc biệt là vật liệu san lấp cho các dự án trên địa bàn tỉnh đến năm 2030 và những năm tiếp theo.
Đối với khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND tỉnh như đá xây dựng, sét gạch ngói, vật liệu san lấp… tiếp tục rà soát các mỏ và điểm khoáng sản hiện hữu để khoanh định, xác định rõ tiềm năng trữ lượng để quy hoạch thăm dò cấp phép khai thác hoặc cấm thăm dò khai thác.
Đồng thời phát huy trách nhiệm của các ngành, chính quyền địa phương trong công tác bảo vệ và quản lý chặt chẽ khoáng sản chưa khai thác, khu vực đóng cửa mỏ trên địa bàn tỉnh; bảo vệ cảnh quan, môi trường, an ninh trật tự và đời sống của người dân địa phương tại khu vực có khoáng sản.
Gắn trách nhiệm người đứng đầu chính quyền các cấp trong công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác khoáng sản trái phép.
Xây dựng cơ chế phối hợp trong bảo vệ khoáng sản chưa khai thác với địa phương liên quan ở khu vực giáp ranh thực hiện hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, ngăn chặn hoạt động khai th
khoáng sản trái phép, không đúng giấy phép quy định, hạn chế thất thoát tài nguyên và giảm thiểu ô nhiễm môi trường ở các khu vực khai thác TNKS trên địa bàn, phục vụ cho chiến lược phát triển KT - XH, thúc đẩy tăng trưởng của tỉnh trong dài hạn.
