Quyết định cải cách quan trọng của nước Nga

Tổng thống Nga Vladimir Putin tại khu vực bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý về cải cách Hiến pháp. Ảnh: Reuters

Đầu tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố, những sửa đổi trong Hiến pháp được thông qua tại cuộc trưng cầu dân ý vừa qua sẽ tạo điều kiện cho nước Nga phát triển trong các thập kỷ tới. Đồng thời khẳng định, nước Nga đã thực hiện điều đúng đắn khi sửa đổi Hiến pháp nhằm củng cố dân tộc.

Qua 27 năm, kể từ năm 1993, Hiến pháp nước Nga đã trải qua 3 lần sửa đổi, tuy nhiên, lần sửa đổi năm 2020 được đánh giá là có quy mô lớn nhất. Trước đó, năm 2008, nước Nga tiến hành sửa đổi 4 điều khoản trong Hiến pháp liên quan đến việc tăng nhiệm kỳ của Tổng thống và Hạ viện Nga. Năm 2014, Hiến pháp Nga tiếp tục được sửa đổi với những điều khoản liến quan đến việc bãi bỏ Tòa Trọng tài tối cao và công tố viên, và điều khoản về việc Tổng thống có quyền bổ nhiệm không quá 10% thành viên Thượng viện.

Hiến pháp Nga được sửa đổi năm 2020 liên quan đến 41 điều khoản và bổ sung 5 điều khoản mới. Với hơn một nửa số điều khoản trong Hiến pháp được sửa đổi, hệ thống chính trị nước Nga sẽ có nhiều sự thay đổi quan trọng. Một điều khoản quan trọng có tính lịch sử đối với quốc gia rộng lớn nhất thế giới này là việc “dọn đường” cho ông Putin có thể tiếp tục làm Tổng thống, sau khi ông kết thúc nhiệm kỳ thứ 4 của mình vào năm 2024.

Theo kết quả kiểm phiếu tại cuộc trưng cầu dân ý, có đến 78% cử tri Nga ủng hộ các điều khoản sửa đổi trong Hiến pháp giúp ông xóa bỏ giới hạn 4 nhiệm kỳ và có đủ điều kiện tiếp tục tranh cử và làm Tổng thống thêm 2 nhiệm kỳ nữa. Ông Putin đã giữ chức Tổng thống 4 nhiệm kỳ gồm: 2000-2004, 2004-2008, 2012-2018, 2018 đến nay, cùng 2 nhiệm kỳ Thủ tướng. Qua đó, ông Putin là nhà lãnh đạo tại vị lâu năm hàng đầu trong lịch sử Nga và Liên Xô trước đây, vượt qua cả kỷ lục của lãnh tụ Joseph Stalin. Uy tín của ông Putin đối với người dân trong nước là rất cao với những thành tựu to lớn.

Truyền thông thế giới đã khảo sát về quan điểm của người dân và cho biết, người dân Nga không thể tìm thấy một lựa chọn nào xứng đáng hơn ông Putin để giữ trọng trách dẫn dắt đất nước. Thậm chí, từ nay đến năm 2024 cũng khó có thể xuất hiện một nhân vật chính trị nào xứng đáng hơn ông Putin. Chính vì vậy, việc ủng hộ để ông Putin tiếp tục làm Tổng thống dường như là lựa chọn tốt nhất.

Theo phân tích của giới chuyên gia quốc tế, việc sửa đổi Hiến pháp để xóa bỏ giới hạn nhiệm kỳ Tổng thống như nước Nga hiện nay là một sự kiện hiếm có trong lịch sử. Kết quả từ cuộc trưng cầu ý dân lần này đã thể hiện sự thống nhất rất cao trong xã hội Nga và người dân Nga quyết định điều tốt nhất cho dân tộc mình.

Cũng cần phải nhìn nhận rằng, dù tín nhiệm của ông Putin tuy vẫn rất cao (khoảng 59% vào tháng 5-2020) nhưng thực tế đã không còn như xưa. Nhất là trong bối cảnh nước Nga đang phải chịu rất nhiều thách thức và khó khăn như đình trệ kinh tế, mức sống giảm, các áp lực trong quan hệ ngoại giao, ảnh hưởng nặng nề của Covid-19... Tất cả những điều này là thách thức đối với vai trò lãnh đạo của ông Putin và cũng tác động đáng kể tới sự tín nhiệm của người dân đối với ông.

Giới chuyên gia chính trị cho rằng, nội bộ chính trị nước Nga được đánh giá là khá đoàn kết và trật tự, nhất là với nền tảng lãnh đạo suốt nhiều thập kỷ của ông Putin, song thực tế vẫn có sự chia rẽ giữa các bè phái và những cuộc chiến “ngầm”. Vì vậy, việc cải cách Hiến pháp xóa bỏ giới hạn nhiệm kỳ Tổng thống đối với ông Putin sẽ giúp kiềm chế những hoạt động tranh giành vị trí người “kế vị”, góp phần duy trì trật tự trong chính trường Nga.

Thanh Trúc