Quyết định nửa triệu USD ám ảnh ngành sách New Zealand

Ảnh: Narrative Muse.

Trong những năm đại dịch Covid-19 lan rộng, các ngành nghề trên khắp thế giới đều bị gián đoạn. Ngành nghệ thuật và văn hóa New Zealand cũng không ngoại lệ.

Thường họ sẽ xin hỗ trợ từ đơn vị phụ trách ngành Creative New Zealand, tuy nhiên, sau đại dịch, Bộ Văn hóa và Di sản Manatū Taonga (MCH) quản lý phần lớn ngân sách phục hồi các ngành liên quan. Vào thời điểm ban đầu, MCH nhận được 150 triệu USD (trong tổng số 374 triệu USD) và phân phối thông qua các quỹ phục hồi cho từng dự án cụ thể.

Các đơn vị trong giới nghệ thuật, có cả ngành sách, đều nỗ lực thích ứng với các quy trình của MCH, tuy nhiên, khi thành công, nguồn vốn được nhận rất lớn. Narrative Muse (NM), một công ty khởi nghiệp công nghệ ít người biết tên vào thời điểm đó, đã thành công. Họ đã được trao số tiền khổng lồ là nửa triệu USD "để giúp các nhà sản xuất nội dung sách, phim và chương trình truyền hình của New Zealand tăng doanh số".

Narrative Muse gồm 2 hoạt động chính. Đầu tiên là một nền tảng số cung cấp đề xuất sách, phim và chương trình truyền hình cho người dùng. Khách hàng chỉ cần đăng ký, điền vào biểu mẫu về sở thích của họ, sau đó Narrative Muse sẽ đưa ra các đề xuất nội dung.

Bộ phận còn lại là phân tích dữ liệu. Narrative Muse lấy thông tin chi tiết về dữ liệu người dùng và bán cho "nhà sản xuất nội dung" (gồm nhà xuất bản, nhà phân phối phim, nhà sản xuất chương trình truyền hình và nhà tài trợ) để họ đưa ra quyết định đầu tư có lợi nhất có thể.

Với đề án dường như có thể tạo được hiệu quả lớn, họ được cấp vốn. Ngay sau đó, đại diện của Narrative Muse đã bắt đầu gặp gỡ một số bên liên quan trong ngành sách New Zealand.

Để Narrative Muse đạt được thành công, họ cần phải xây dựng mạng lưới quan hệ tốt với các nhà xuất bản, hiệu sách, tổ chức văn học, nhà sản xuất và nhà văn để hiểu được hệ sinh thái và nhu cầu của từng bên. Nền tảng đề xuất cần nhận được sự hỗ trợ từ các nền tảng mạng xã hội phổ biến hiện tại, như Goodreads, BookTok hay Instagram. Họ cũng cần một lượng lớn người dùng đăng ký và thường xuyên sử dụng.

Tuy nhiên, kết quả không như dự kiến.

Không tạo được mạng lưới đối tác

Một cựu nhân viên của Penguin Random House New Zealand, giấu tên, chia sẻ từng tham gia vào các cuộc họp với Narrative Muse. Tuy nhiên, họ không sử dụng bất kỳ dịch vụ nào của công ty này vì Narrative Muse không nêu rõ các dịch vụ họ có thể cung cấp.

"Họ giới thiệu bản thân với chúng tôi theo những thuật ngữ rất chung và sau đó yêu cầu chúng tôi cho biết họ có thể có giá trị như thế nào đối với chúng tôi. Họ không trình bày được các ý tưởng khả thi với đề xuất rõ ràng", vị đại diện Penguin Random House cho biết.

Ngành xuất bản New Zealand bất bình với khoản đầu tư lớn nhưng không hiệu quả. Ảnh: The Spinoff.

Trong khi giới xuất bản rời khỏi cuộc họp trong sự thất vọng, những bên khác vẫn chờ Narrative Muse liên lạc. Renee Rowland, Giám đốc hiệp hội các nhà bán sách New Zealand, cho biết: "Narrative Muse chưa bao giờ liên hệ để thiết lập mối quan hệ với các nhà bán sách hoặc thư viện, theo như tôi biết. Chúng tôi vẫn bối rối về vai trò mà họ được cho là sẽ đảm nhiệm trong việc gắn kết với các tác giả và nhà bán sách".

Những người khác trong ngành cũng đồng tình với quan điểm của Rowland. Ngoài Hiệp hội các nhà bán sách New Zealand, Hiệp hội các nhà xuất bản New Zealand (PANZ), Liên minh sách, Chương trình thảo luận về sách, các nhà xuất bản Penguin New Zealand, nhà xuất bản Allen & Unwin NZ, Hachette NZ, HarperCollins, Te Herenga Waka University Press, Huia Publishers và quỹ Māori Literature Trust đều không hề có mối quan hệ tích cực với Narrative Muse, chứ đừng nói đến việc là khách hàng.

Câu chuyện tương tự cũng xảy ra với lĩnh vực màn ảnh. Các nhà sản xuất và phân phối phim (Piki Films, Madman, Umbrella, Studio Canal), Spada (Hiệp hội sản xuất và phát triển phim) đều chưa từng có liên hệ gì với Narrative Muse.

Trong khi có một số đơn vị đã tổ chức hoạt động với Narrative Muse, số lượng hoạt động rất ít và quy mô cũng không đáng kể. The Book Discussion Scheme (BDS), một tổ chức phi lợi nhuận 50 năm tuổi hỗ trợ 1.300 nhóm sách tại khu vực Aotearoa, đã được Narrative Muse liên hệ vào năm 2022.

Sự hợp tác của họ diễn ra dưới hình thức đề nghị tổ chức một câu lạc bộ sách, với chỉ 12 người tham gia đăng ký. Narrative Muse không cung cấp bất kỳ hỗ trợ tài chính nào. Đồng thời, vẫn chưa có kế hoạch cho việc thành lập một câu lạc bộ nào khác sau sáu tháng kể từ khi Narrative Muse liên lạc với BDS.

Dấu ấn với công chúng?

Tính đến ngày 10/9/2024, Narrative Muse không để lại sự hiện diện mạnh mẽ nào trên mạng xã hội. Tài khoản của họ chỉ có 575 người theo dõi trên X, 2.963 người theo dõi trên Instagram, 120 người trên TikTok. Họ cũng không gây dựng được dấu ấn nào trên các nền tảng quen thuộc với cộng đồng sách như Good Reads, BookTok, Bookstagram.

Nhà bán sách tại nhà xuất bản Unity Books, Melissa Oliver, cho biết chưa bao giờ nghe nói đến Narrative Muse và chưa bao giờ gặp một khách hàng nào sử dụng Narrative Muse.

Khi được hỏi về số lượng người dùng Narrative Muse ba năm sau khi nhận được khoản tài trợ 500.000 USD, đồng Giám đốc điều hành Brough Johnson cho biết công ty "có tổng lượng người dùng tăng 200%, lên tổng cộng 75.000 người. 6.500 trong số những người dùng này ở tại Aotearoa New Zealand, nơi ghi nhận mức tăng 333%".

Trong một bài viết gần đây trên tạp chí Metro về Narrative Muse, tờ báo làm rõ rằng 6.500 người dùng là tổng số người dùng đã đăng ký và không phải tất cả họ đều đang hoạt động.

Renee Rowland cho biết: “Không có thành viên nào của chúng tôi ghi nhận Narrative Muse có bất kỳ tác động nào rõ ràng”.

Trong báo cáo cuối cùng gửi cho MCH, Narrative Muse được yêu cầu phản ánh về những điều đã làm được với 500.000 USD. Báo cáo cũng có câu hỏi: "Nếu dự án của bạn thất bại, bạn đã học được gì?".

Câu trả lời của Narrative Muse rất ngắn gọn. "Dự án của chúng tôi không thất bại nhưng chúng tôi đã học được rất nhiều! Trong đó có việc xây dựng mối quan hệ và những thách thức đi kèm khi xây dựng một thứ gì đó mới theo cách chưa từng được thực hiện trước đây, đồng thời vẫn lưu ý đến giá trị bảo tồn của các nền văn hóa".

Minh Hoa

Theo The Spinoff