Quyết liệt chặn đứng nạn khai thác hải sản trái phép ở vùng biển Đắk Lắk
Quản lý địa bàn có mật độ tàu thuyền dày đặc, tiềm ẩn nhiều nguy cơ vi phạm trong khai thác hải sản, thời gian qua, Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, xác định phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách và lâu dài. Nhờ bám sát thực tiễn, xử lý từ gốc, đơn vị đã tạo chuyển biến rõ rệt, chặn đứng tình trạng khai thác 'tận diệt', góp phần bảo vệ nguồn lợi hải sản và giữ vững chủ quyền vùng biển được giao quản lý.
Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam kiểm tra chặt chẽ giấy tờ của tàu thuyền và ngư dân trước khi xuất bến. Ảnh: Ngọc Lân
Nằm ở vùng cửa ngõ biển phía Đông tỉnh Đắk Lắk, Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam được giao nhiệm vụ quản lý địa bàn có mật độ phương tiện đánh bắt hải sản cao, hoạt động ngư nghiệp sôi động nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ vi phạm. Tính đến nay, trên địa bàn có 668 tàu cá các loại, trong đó, 372 tàu hoạt động ven bờ, 138 tàu vùng lộng và 158 tàu vùng khơi (tàu có chiều dài từ 15m trở lên). Các tàu khai thác ven bờ và vùng lộng là nhóm phương tiện thường xuyên xảy ra vi phạm, nhất là các hành vi sử dụng kích điện tự chế để đánh bắt hải sản.
Từ đầu năm 2023 đến nay, Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam đã phối hợp với các đơn vị tham mưu cho chính quyền địa phương, các ban, ngành, đoàn thể thành lập tổ liên ngành với phương châm “đi từng nhà, rà từng phương tiện”, tổ chức trên 1.250 lượt tuyên truyền trực tiếp tại nhà dân và tại các phương tiện trước khi xuất bến; kết hợp duy trì hoạt động 2 tổ cố định, 3 tổ tuần tra kiểm soát tại khu vực cảng cá, bến bãi truyền thống. Qua đó, vừa tăng cường hiện diện thực thi pháp luật, vừa kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm.
Chỉ tính riêng 7 tháng đầu năm 2025, đơn vị đã phát hiện và xử lý 9 vụ/20 trường hợp vi phạm trong lĩnh vực thủy sản với số tiền 52.750.000 đồng. Số vụ việc vi phạm đã giảm gần 35% so với cùng kỳ năm 2024, cho thấy hiệu quả rõ rệt của công tác tuyên truyền và ý thức chấp hành của người dân trong tham gia khai thác hải sản đã có sự chuyển biến tích cực. Trong quá trình tuần tra, kiểm soát, đơn vị đã kịp thời chấn chỉnh nhắc nhở 96 lượt phương tiện trong và ngoài địa bàn vi phạm các quy định khi hành nghề trên biển, neo đậu sai vi trí, yêu cầu chủ phương tiện khi hành nghề trên biển duy trì thiết bị giám sát hành trình 24/24 giờ...
Thiếu tá Nguyễn Xuân Long, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam cho biết: “Cái khó nhất hiện nay là phần lớn ngư dân vẫn quen với phương thức đánh bắt truyền thống. Không ít chủ tàu ngại tiếp cận với công nghệ, còn e dè trong việc chấp hành các quy định mới theo Luật Thủy sản, như lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, hay ghi nhật ký khai thác. Chúng tôi xác định, nếu không tuyên truyền tận nơi, đến từng phương tiện, từng hộ dân, thì sẽ không thay đổi được thói quen đó. Vì vậy, cán bộ, chiến sĩ phải bám địa bàn, bám bến, bám tàu, hành động từ gốc để giúp dân hiểu và chấp hành đúng pháp luật”.
Đáng chú ý, từ đầu năm 2025 đến nay, Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam đã trực tiếp phát hiện và thu giữ 12 bộ kích điện tự chế, xử lý nghiêm các chủ phương tiện vi phạm. Nhiều vụ việc được xử lý kịp thời nhờ vào công tác tuần tra độc lập và kiểm soát chéo với các lực lượng chức năng tại cảng cá. Điển hình, gần đây nhất, từ ngày 1 đến ngày 4/8, tổ công tác của Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam đã kiểm tra và phát hiện 2 tàu cá hoạt động ven bờ tàng trữ thiết bị kích điện, kịp thời ngăn chặn nguy cơ khai thác hủy diệt nguồn lợi thủy sản.
Không chỉ dừng lại ở việc tuyên truyền và xử phạt, Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam còn tăng cường phối hợp với chính quyền cơ sở, ngành thủy sản và nghiệp đoàn nghề cá, các tổ sản xuất an toàn trên biển để xây dựng “vùng biển an toàn, tàu cá không vi phạm IUU”, vận động ngư dân ký cam kết không vi phạm, tổ chức các lớp tập huấn sử dụng thiết bị giám sát hành trình và ghi chép nhật ký đánh bắt theo đúng quy định.
Dù vậy, công tác chống khai thác IUU vẫn còn không ít khó khăn. Một bộ phận ngư dân có tàu nhỏ khai thác gần bờ vẫn chưa thích nghi với các yêu cầu quản lý hiện đại, ngại đầu tư trang thiết bị, thiếu kiến thức pháp luật, hoặc cố tình đối phó. Địa bàn rộng, phương tiện đông, trong khi lực lượng kiểm soát còn mỏng cũng gây khó khăn cho cán bộ, chiến sĩ vị. Tuy nhiên, bằng quyết tâm và những hành động cụ thể, Đồn Biên phòng Hòa Hiệp Nam đã và đang tạo ra những chuyển biến rõ rệt. Ngư dân đã có ý thức hơn khi vươn khơi, số phương tiện vi phạm giảm qua từng năm, các thiết bị giám sát được sử dụng đúng cách, sự phối hợp giữa người dân với BĐBP ngày càng chặt chẽ. Quan trọng hơn, những hành vi khai thác "tận diệt" từng là vấn nạn ven biển, nay đã bị chặn đứng bằng cả pháp luật và lòng dân.
