Quyết liệt chặn nạn đua xe trái phép

Tuyên truyền pháp luật về trật tự an toàn giao thông cho học sinh Trường Trung học phổ thông Cầu Giấy (quận Cầu Giấy). Ảnh: Đức Thuận

Hậu quả nghiêm trọng

Theo thống kê của Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an), trong 5 tháng đầu năm 2020, lực lượng chức năng cả nước đã phát hiện và xử lý gần 50 vụ đua xe và cổ vũ đua xe trái phép, trong đó thành phố Hồ Chí Minh xảy ra 18 vụ, Hải Phòng 20 vụ và Hà Nội 10 vụ.

Tại Hà Nội, sau nhiều năm lắng xuống, tình trạng đua xe, cổ vũ đua xe gần đây diễn biến phức tạp. Trong đó, khoảng một tháng qua, trên địa bàn quận Hoàn Kiếm đã xảy ra 3 vụ thanh, thiếu niên tụ tập, điều khiển xe máy với tốc độ cao, lạng lách, đánh võng, gây tai nạn khiến 2 người tử vong, 1 người bị thương nặng.

Trung tá Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Trung đoàn trưởng Trung đoàn Cảnh sát cơ động (Công an thành phố Hà Nội) thông tin, từ đầu năm 2020 đến nay, các đơn vị nghiệp vụ của Công an thành phố và công an các quận, huyện, thị xã đã phát hiện, xử lý nhiều trường hợp vi phạm, trong đó đã khởi tố hình sự 4 vụ với 48 đối tượng có hành vi điều khiển xe máy chạy tốc độ cao, đánh võng, gây rối trật tự công cộng.

Tệ nạn đua xe trái phép đã trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người dân. Bà Nguyễn Thị Cúc, phố Nguyễn Viết Xuân (quận Thanh Xuân) cho biết, chỉ nghe tiếng xe máy gầm rú từ xa là đã thấy sợ hãi. Không thể hiểu những thanh niên còn trẻ tuổi ấy suy nghĩ gì khi có hành động vi phạm pháp luật, bất chấp tính mạng bản thân và gây nguy hiểm cho nhiều người như vậy.

Là địa bàn xảy ra nhiều vụ đua xe trái phép gần đây, Trung tá Nguyễn Thành Công, Đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông và trật tự (Công an quận Hoàn Kiếm) thông tin, các đối tượng đua xe chủ yếu là học sinh trung học phổ thông, lợi dụng dịp được nghỉ học, nhất là ngày lễ, Tết để tụ tập đua xe, cổ vũ đua xe. Thủ đoạn là một số thanh niên cầm đầu hẹn nhau qua mạng xã hội và lợi dụng lúc đường phố vắng người để có hành vi tăng ga, hò hét, kích động các đối tượng cùng đi, tạo thành đoàn đua.

Nói về nguyên nhân, Trung tá Trần Quang Vinh, Đội trưởng Đội Tuyên truyền, điều tra giải quyết tai nạn giao thông (Phòng Cảnh sát giao thông, Công an thành phố Hà Nội) cho biết, lứa tuổi mới lớn thường xuất hiện nhu cầu khám phá và khẳng định mình, luôn mong muốn được làm thủ lĩnh của một nhóm nào đó. Hiện tượng tụ tập đi “bão”, biểu diễn các màn điều khiển xe nguy hiểm của một bộ phận thanh niên thời gian vừa qua cũng xuất phát từ lý do đó. Ngoài ra, các bậc cha mẹ cũng chưa quan tâm đúng mức đến con em mình.

Quyết liệt ngăn chặn

Lực lượng chức năng bắt giữ các đối tượng đua xe trái phép quanh hồ Hoàn Kiếm (quận Hoàn Kiếm).

Về khía cạnh pháp luật, luật sư Trương Anh Tú (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, nhiều đối tượng đua xe đã bị xử lý nghiêm, từ hình thức xử phạt hành chính đến xử lý hình sự. Tuy nhiên, một bộ phận thanh, thiếu niên vẫn "nhờn luật", khiến tệ nạn đua xe có nguy cơ bùng phát. Do đó, đã đến lúc pháp luật cần có những chế tài nghiêm khắc hơn, như: Tịch thu xe, tăng mức phạt, tước giấy phép lái xe và phải xử lý hình sự nếu đối tượng vi phạm nhiều lần, gây tai nạn giao thông cho người đi đường...

Giữa tháng 4-2020, Bộ Công an đã ban hành kế hoạch đấu tranh ngăn chặn tình trạng đua xe trái phép. Thiếu tá Đào Việt Long, Phó Trưởng phòng Cảnh sát giao thông (Công an thành phố Hà Nội) cho biết, đơn vị huy động nhiều lực lượng, kết hợp với chính quyền cơ sở, quần chúng nhân dân để đấu tranh, ngăn chặn những đối tượng tham gia đua xe trái phép. Phòng Cảnh sát giao thông đã mở nhiều lớp tuyên truyền, giáo dục pháp luật về an toàn giao thông tại các trường học, trong đó nhấn mạnh hành vi đua xe trái phép là vi phạm pháp luật.

“Để ngăn chặn tình trạng đua xe trái phép cần có sự phối hợp và vào cuộc mạnh mẽ của cơ quan chức năng tại các địa bàn mà đối tượng thường lựa chọn để thực hiện hành vi. Chẳng hạn, ngay khi các nhóm đua manh nha hình thành thì các lực lượng cơ sở phải thông báo ngay tới địa bàn lân cận để kịp thời bố trí chốt chặn, bắt giữ đối tượng cầm đầu và giải tán đoàn đua”, Chủ tịch UBND phường Khương Thượng (quận Đống Đa) Nguyễn Hoàng Thắng kiến nghị.

Ở góc độ khác, Phó Bí thư Thành đoàn Hà Nội Nguyễn Đức Tiến cho rằng, để ngăn chặn từ gốc nạn đua xe trái phép cần nâng cao trách nhiệm của gia đình trong việc phối hợp giáo dục, giám sát con em sử dụng phương tiện đúng mục đích. Các đoàn thể, chính quyền địa phương, đặc biệt là Đoàn Thanh niên cần tích cực chăm lo đời sống tinh thần, hướng thanh, thiếu niên vào những hoạt động giải trí bổ ích, lành mạnh để tránh xa tệ nạn và hành vi vi phạm pháp luật. “Phải tạo ra nhiều sân chơi lành mạnh cho thanh niên, thỏa mãn những nhu cầu hoạt động thể thao, rèn luyện sức khỏe”, đồng chí Nguyễn Đức Tiến nhấn mạnh.

Chu Dũng