Quyết liệt chiến dịch tiêm sởi toàn tỉnh Nghệ An

Sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 23/CĐ-TTg ngày 15/3/2025 yêu cầu các địa phương khẩn trương đẩy nhanh tiêm chủng vắc-xin phòng, chống bệnh sởi, tỉnh Nghệ An đã vào cuộc quyết liệt với mục tiêu hoàn thành chiến dịch trong thời gian ngắn nhằm kiểm soát nguy cơ bùng phát dịch tại nhiều huyện, nhất là miền núi. Công điện của Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu tăng tốc triển khai chiến dịch, phối hợp liên ngành và hoàn tất tiêm chủng trước các mốc thời hạn được giao.

Nhân viên y tế tỉnh Nghệ An tiêm vắc-xin sởi cho trẻ em tại điểm tiêm chủng cộng đồng.

Tại sao cần đẩy nhanh tiêm chủng ở Nghệ An?

Từ đầu năm 2025, Nghệ An ghi nhận số ca sốt phát ban nghi sởi tăng nhanh, phân bố rộng ở 19/20 địa phương; các huyện miền núi như Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong, Quỳ Châu là những "điểm nóng" với hàng trăm ca tập trung, gây áp lực cho hệ thống y tế địa phương. Những con số này buộc ngành y tế tỉnh phải hành động khẩn cấp để chặn nguy cơ dịch lây lan diện rộng.

Ở tầm quốc gia, Bộ Y tế cũng ghi nhận số ca nghi sởi lớn (hàng chục nghìn trường hợp phân bố rải rác trên toàn quốc trong các tháng đầu năm 2025), khiến các chiến dịch tiêm chủng mở rộng và đợt tăng tốc được triển khai đồng loạt theo kế hoạch, quyết định và công văn chỉ đạo của Bộ. Việc hoàn tất mũi tiêm bổ sung cho nhóm trẻ chưa đủ mũi là then chốt để giảm tử vong và di chứng do sởi.

Mục tiêu đạt ít nhất 95% trẻ chưa tiêm hoặc chưa đủ số mũi được tiêm 1 mũi bổ sung

Ngay sau Công điện 23, Bộ Y tế ban hành các quyết định, kế hoạch và văn bản hướng dẫn (gồm các quyết định triển khai đợt tiêm chủng 2025, công văn hướng dẫn phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng dẫn an toàn tiêm chủng, kế hoạch phân bổ vắc-xin…) để tạo khung pháp lý và kỹ thuật cho các địa phương thực hiện. Các văn bản này quy định rõ đối tượng, mục tiêu, lịch tiêm, tiêu chí an toàn, cách thức triển khai lưu động tại cộng đồng và phối hợp với trường học trong việc rà soát đối tượng.

Sở Y tế Nghệ An đã ban hành kế hoạch triển khai chiến dịch, tổ chức hội nghị trực tuyến chỉ đạo toàn tỉnh, huy động nhân lực, phân bổ vắc-xin và củng cố hệ thống bảo quản lạnh, đồng thời phối hợp với ngành Giáo dục để rà soát đối tượng trong trường học và tổ chức điểm tiêm tại trường, trạm y tế, điểm tiêm lưu động ở vùng khó tiếp cận. Mục tiêu được đặt ra là đạt ít nhất 95% trẻ thuộc đối tượng nhắm tới (chưa tiêm hoặc chưa đủ mũi) được tiêm 1 mũi bổ sung.

Tỉnh cũng ưu tiên những khu vực có tỷ lệ mắc cao như Kỳ Sơn và Tương Dương, triển khai đội tiêm lưu động đến bản làng, tăng giờ làm việc của các điểm tiêm chủng, và xử lý kịp thời các trường hợp có phản ứng sau tiêm theo quy trình an toàn. Một số cơ sở điều trị tuyến tỉnh như Bệnh viện Sản - Nhi Nghệ An báo cáo đã tiếp nhận hàng trăm trường hợp mắc sởi, trong đó phần lớn không được tiêm phòng đầy đủ, càng khẳng định tính cấp bách của chiến dịch.

Các bậc phụ huynh đưa con tới trung tâm y tế để tiêm vắc-xin sởi theo chiến dịch toàn tỉnh.

Kết quả bước đầu và những khó khăn gặp phải

Theo Sở Y tế Nghệ An, toàn tỉnh đã thần tốc triển khai các đợt tiêm, nhiều xã đã hoàn thành hoặc gần hoàn thành kế hoạch. Tuy nhiên, tiến độ tại một số địa phương (đặc biệt thành phố Vinh, một vài huyện đồng bằng) có lúc chậm do phải cân đối lịch học, đi lại của phụ huynh và cập nhật dữ liệu đối tượng. Tuy vậy, tỉnh quyết liệt triển khai tiêm bù, tổ chức tiêm ngoài giờ và tăng cường thông tin truyền thông để đạt mục tiêu bao phủ.

Những khó khăn phổ biến được nêu gồm: địa bàn rộng, một số vùng miền núi giao thông khó khăn; tỷ lệ phủ vắc-xin trước đó chưa đồng đều; tâm lý e ngại tiêm chủng của một bộ phận phụ huynh; và áp lực điều trị bệnh nhân sởi dồn vào các bệnh viện nhi. Để khắc phục, Nghệ An đã tăng cường vận chuyển lạnh, huy động cộng tác viên y tế thôn bản, phối hợp với chính quyền địa phương để vận động bà con đưa trẻ đến điểm tiêm.

Những khuyến nghị để giữ vững kết quả

Theo các chuyên gia y tế, để duy trì kiểm soát dịch, ngoài chiến dịch cấp tốc, cần giữ nền tảng tiêm chủng mở rộng hoạt động hiệu quả, cập nhật dữ liệu tiêm chủng điện tử, tổ chức tiêm bổ sung cho nhóm chưa đến tuổi hoặc bỏ lỡ mũi, và tăng cường giám sát ca bệnh. Việc phối hợp giữa y tế — giáo dục — chính quyền cơ sở là then chốt để bảo đảm trẻ em được tiêm đầy đủ, tránh lỗ hổng miễn dịch trong cộng đồng.

Bộ Y tế và Sở Y tế tỉnh Nghệ An đều nhấn mạnh tiêu chí "an toàn tiêm chủng": chuẩn bị đủ thuốc cấp cứu, nhân lực được tập huấn, giám sát phản ứng sau tiêm và công bố kịp thời các thông tin minh bạch để củng cố lòng tin cộng đồng. Đồng thời, các chiến dịch truyền thông đã được triển khai rộng rãi qua truyền hình, báo chí và mạng xã hội nhằm giải thích lợi ích của vắc-xin và hướng dẫn cha mẹ kiểm tra lịch tiêm cho con.

Hùng Trần