Quyết liệt chống khai thác IUU, hướng tới phát triển nghề cá bền vững

Cán bộ BĐBP tỉnh An Giang hướng dẫn ngư dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, chống khai thác IUU. Ảnh: Đ.B

Quyết tâm không để xảy ra vi phạm khai thác IUU

Thực hiện Công điện của Thủ tướng Chính phủ và chỉ đạo của Bộ Tư lệnh BĐBP, các đơn vị BĐBP khu vực phía Nam đã đồng loạt ra quân trong đợt cao điểm phòng, chống khai thác IUU. Từ thành phố (TP) Hồ Chí Minh đến An Giang, Cà Mau, khí thế làm việc của cán bộ, chiến sĩ nơi tuyến đầu vùng biển Tổ quốc đều thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm, quyết tâm không để tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài, không vi phạm khai thác IUU.

Tại Đồn Biên phòng Tây Yên (BĐBP tỉnh An Giang), công tác quản lý tàu cá và ngư dân được triển khai chặt chẽ, đồng bộ. Hiện, đơn vị đang quản lý hơn 830 tàu cá đã đăng ký, trong đó, có 763 tàu đánh bắt xa bờ và 74 tàu dịch vụ hậu cần nghề cá, với 784 tàu có chiều dài trên 15m. Mỗi năm, đơn vị làm thủ tục cho hàng chục nghìn lượt tàu thuyền ra vào cửa sông Cái Lớn và cảng cá Tắc Cậu - một trong những đầu mối nghề cá quan trọng của vùng Tây Nam Bộ. Thượng tá Bùi Văn Kết, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Tây Yên cho biết: “Chúng tôi xác định nhiệm vụ chống khai thác IUU là công việc thường xuyên, lâu dài, gắn liền với danh dự và uy tín quốc gia. Cán bộ, chiến sĩ trực tiếp đến từng hộ dân, gặp từng chủ tàu, thuyền trưởng để phổ biến quy định, vận động ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài, không tắt thiết bị giám sát hành trình. Chúng tôi kiên quyết không để tàu cá "3 không" ra khơi”.

Chỉ tính riêng trong đợt cao điểm vừa qua, các đơn vị thuộc BĐBP tỉnh An Giang đã tổ chức hơn 100 cuộc tuần tra với trên 1.000 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia; phát gần 5.000 tờ rơi tuyên truyền, hơn 1.000 lá cờ Tổ quốc và ảnh Bác Hồ cho ngư dân trước khi ra khơi. Hàng trăm buổi họp dân, phát thư kêu gọi, ký cam kết được triển khai đồng bộ, giúp ngư dân hiểu rõ hậu quả của hành vi vi phạm và lợi ích của việc tuân thủ pháp luật.

Từ đầu năm 2025, Đảng ủy, Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh An Giang chỉ đạo các đơn vị cập nhật thông tin tàu cá và chủ phương tiện vào cơ sở dữ liệu dân cư VNeID, đồng thời, phối hợp chặt chẽ với ngành thủy sản, chính quyền địa phương để quản lý, kiểm soát chặt hoạt động tàu cá ra vào bến. Hệ thống giám sát hành trình được vận hành liên tục, giúp cơ quan chức năng kịp thời phát hiện, xử lý tàu mất tín hiệu hoặc di chuyển bất thường.

Những biện pháp kiên quyết, đồng bộ ấy đã góp phần nâng cao ý thức của ngư dân, tạo chuyển biến rõ nét trong công tác quản lý, kiểm soát tàu cá tại địa bàn. Cán bộ, chiến sĩ BĐBP tỉnh An Giang xác định, chỉ khi ngư dân hiểu và đồng hành cùng lực lượng thực thi thì công cuộc gỡ “thẻ vàng” mới có kết quả bền vững.

Cán bộ BĐBP TP Hồ Chí Minh động viên, tặng cờ Tổ quốc cho ngư dân trước khi ra khơi. Ảnh: Quang Anh

Quyết liệt, thực chất và không có “vùng cấm”

Với đường bờ biển dài hơn 310km, có hơn 90 cửa sông lớn nhỏ và hơn 5.000 tàu cá hoạt động, tỉnh Cà Mau được xem là “thành trì” của nghề cá Việt Nam. Ngoài ra, còn gần 1.700 tàu của các tỉnh lân cận đến khai thác trên vùng biển Cà Mau, khiến công tác kiểm soát tàu cá càng thêm phức tạp. Dẫu vậy, bằng quyết tâm cao và sự vào cuộc đồng bộ của các lực lượng chức năng, BĐBP tỉnh Cà Mau đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Ngay từ đầu năm 2025, Đảng ủy, Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh đã ban hành kế hoạch hành động cụ thể, xác định rõ nhiệm vụ, phân công từng cơ quan, đơn vị phụ trách. Từ đó, công tác tuần tra, kiểm soát trên biển được duy trì nghiêm túc, hiệu quả. Các đơn vị đã triển khai 56 lượt tàu/782 lượt cán bộ, chiến sĩ tuần tra, qua đó phát hiện, xử lý 65 vụ/87 trường hợp vi phạm hành chính, xử phạt hơn 1 tỷ đồng. Đặc biệt, đã tham mưu UBND tỉnh xử phạt 2 chủ tàu vi phạm vùng biển nước ngoài với tổng số tiền hơn 1,5 tỷ đồng, thể hiện rõ tính răn đe và tinh thần thượng tôn pháp luật.

Song song với xử lý vi phạm, công tác tuyên truyền, vận động được đẩy mạnh. BĐBP tỉnh Cà Mau đã phối hợp các ban, ngành, địa phương tuyên truyền, vận động hơn 2.000 chủ tàu ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài, tuân thủ nghiêm các quy định của Luật Thủy sản. Các buổi tuyên truyền linh hoạt, lúc ở bến cá, khi ngay trên tàu, giúp bà con ngư dân dễ tiếp thu, dễ thực hiện.

Cùng thời điểm, BĐBP TP Hồ Chí Minh - nơi quản lý hơn 5.000 tàu cá, trong đó, 2.395 tàu hoạt động vùng khơi, cũng phát động đợt cao điểm phòng, chống khai thác IUU với tinh thần quyết liệt, thực chất. Từ tháng 7/2025, đơn vị đã huy động 3 kíp tàu và 1 ca nô tuần tra, kiểm soát thường xuyên trên biển; đồng thời, tăng cường lực lượng chốt chặn tại các cửa biển trọng điểm, không để tàu cá lợi dụng đêm tối hoặc thủy triều để vượt trạm ra khơi trái phép. Đại tá Trần Ngọc Tăng, Phó Chỉ huy trưởng BĐBP TP Hồ Chí Minh chia sẻ: “Trong đợt cao điểm này, đơn vị phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức hơn 20 đợt tuần tra, kiểm tra trên 500 tàu cá, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình tháo gỡ thiết bị giám sát hành trình hoặc khai thác trái phép vùng biển nước ngoài. Quan điểm của chúng tôi là làm quyết liệt, thực chất, không có vùng cấm”.

Từ những kết quả đạt được, có thể thấy, công tác phòng, chống khai thác IUU ở khu vực Tây Nam Bộ không chỉ là nhiệm vụ hành chính, mà đã trở thành phong trào tự giác, lan tỏa trong cộng đồng ngư dân. Mỗi lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên mũi tàu trước ngày ra khơi là biểu tượng của lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm và khát vọng về một nghề cá Việt Nam bền vững, có trách nhiệm với quốc tế.

Với sự chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương, tinh thần chủ động của các địa phương và ý thức ngày càng cao của ngư dân, các đơn vị BĐBP các tỉnh phía Nam đang đồng lòng cùng cả nước gỡ bỏ “thẻ vàng” của EC, bảo vệ uy tín ngành thủy sản Việt Nam và hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế biển xanh, hiện đại, bền vững. Đó không chỉ là trách nhiệm, mà còn là niềm tự hào của những người ngày đêm bảo vệ vùng biển, đảo Tổ quốc và gìn giữ bình yên cho ngư trường quê hương.

Yến Ngọc