Quyết liệt đấu tranh chống buôn lậu
Hiện nay, hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại đang diễn biến phức tạp với quy mô lớn hơn, phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Vì thế, các cơ quan chức năng phải nỗ lực, quyết tâm để phòng, chống hiệu quả.
Trước đây, hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại (BL&GLTM) không mấy phức tạp và có nhiều thủ đoạn tinh vi như bây giờ. Với các mặt hàng lậu, hàng giả, hàng cấm chủ yếu là đường kính trắng, rượu ngoại, sữa Ensure, thuốc Jet, pháo, ma túy... Các mặt hàng này có số lượng không lớn và được xé lẻ, cất giấu nhiều nơi để xâm nhập sâu vào nội địa nhằm tránh sự phát hiện, bắt giữ của các cơ quan chức năng. Thế nhưng hiện nay, tình hình BL&GLTM trên địa bàn tỉnh diễn ra phức tạp hơn và hành vi của đối tượng liều lĩnh hơn, giá trị vi phạm mỗi vụ ngày càng lớn hơn và đối tượng bị xử lý hình sự tăng đáng kể. Đặc biệt là tình trạng buôn bán, vận chuyển, tàng trữ hàng lậu, hàng cấm từ nước ngoài vào Việt Nam trà trộn vào hàng hóa xuất nhập khẩu chính ngạch qua Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và La Lay xuôi về Quốc lộ 9 gia tăng và diễn biến phức tạp. Ngoài những mặt hàng lậu, chất cấm quen thuộc thì hiện nay xuất hiện nhiều mặt hàng mới như than, dầu gió, lợn, khẩu trang, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thậm chí còn buôn bán cả súng, đạn, vàng bạc đá quý...
Về phương thức thủ đoạn các đối tượng buôn lậu sử dụng là tập kết hàng hóa sát khu vực biên giới Việt-Lào lợi dụng địa hình hiểm trở, đêm tối để thuê “cửu vạn” gùi cõng hàng hóa qua biên giới hoặc dùng đò, thuyền nhỏ vận chuyển hàng hóa qua sông Sê Pôn. Nhiều người sử dụng thuyền hóa trang thành thuyền đánh cá hay giả vờ đi làm nương rẫy... để vận chuyển hàng cấm, hàng lậu. Sau đó, tập kết hàng hóa rải rác trong các nhà dân gần khu vực sông Sê Pôn, chờ thời cơ thuận lợi gom hàng lên ô tô (không cần xé lẻ như trước) vận chuyển trên tuyến Quốc lộ 9 vào sâu nội địa để tiêu thụ.
Để thuận lợi cho việc buôn lậu, các đối tượng bố trí người theo dõi hoạt động của các lực lượng chức năng. Để trốn tránh việc kiểm tra, kiểm soát, các đối tượng thường thay đổi thời gian, địa điểm, phương tiện vận chuyển. Khi bị phát hiện, các đối tượng điều khiển phương tiện xe tải, xe cải hoán từ xe khách hạ tải, xe máy phân khối lớn chạy với tốc độ cao, không chấp hành hiệu lệnh sẵn sàng tông thẳng, chống trả lực lượng chức năng đang thực thi nhiệm vụ. Trên tuyến Quốc lộ 1, hàng hóa vi phạm chủ yếu là giày dép, mỹ phẩm, áo quần... lẫn lộn với hàng hóa có hóa đơn, chứng từ khác. Tại thị trường nội địa, tình trạng buôn bán, vận chuyển hàng lậu, hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ, hết hạn sử dụng... vẫn xảy ra.
Năm 2021, các lực lượng chức năng đã kiểm tra, phát hiện, bắt giữ và xử lý 1.815 vụ, giảm 4,82% so với năm 2020. Trong đó: buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu: 1.152 vụ; gian lận thương mại: 638 vụ; hàng giả: 25 vụ với tổng trị giá hàng hóa vi phạm 35,87 tỉ đồng, tăng 7,14% so với năm 2020. Xử phạt vi phạm hành chính 1.321 vụ, thu nộp ngân sách là 48,24 tỉ đồng. Khởi tố 311 vụ với 460 đối tượng, tăng 44,65% về số vụ và 57,53% về số đối tượng bị khởi tố. Điều này cho thấy tính chất các vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hàng cấm ngày càng phức tạp và nghiêm trọng hơn. Hàng hóa thu giữ gồm 73.341 viên đạn và 2 khẩu súng, 1.611,4 kg pháo, 151 quả pháo nổ và 432 kg pháo hoa, 378.472,24 viên và 67,03 kg ma túy tổng hợp, 102 kg ma túy đá và 6,5 kg cần sa, 83.736 bao thuốc lá ngoại, 8.547 chai rượu ngoại, hơn 24 tấn than, 2,14 kg vàng, 11,5 kg bạc, 62.656 lon bia, 90.852 hộp mỹ phẩm, 378,7 m3 và 1,8 tấn gỗ các loại, 3,4 tấn lâm sản ngoài gỗ; 180.050 cái khẩu trang, 8.390 lít dầu và 10.941 kg đá quý... Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý 14 vụ BL&GLTM và hàng giả trong hoạt động thương mại điện tử, xử phạt vi phạm hành chính 72,5 triệu đồng; tịch thu, tiêu hủy tang vật trị giá gần 120 triệu đồng. Điển hình như từ ngày 24/8 - 21/9/2021, lực lượng hải quan và bộ đội biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay đã phối hợp bắt giữ vụ buôn lậu gỗ, đá Pyrophyllite với tổng trị giá hơn 3,8 tỉ đồng của Công ty TNHH xuất nhập khẩu An Trần. Ngày 22/8/2021, các lực lượng chức năng của Bộ đội Biên phòng Quảng Trị phát hiện bắt giữ 3 đối tượng vận chuyển, mua bán trái phép 46 kg ma túy đá từ Lào về Việt Nam qua địa bàn thôn Ka Tiêng, xã Hướng Việt, huyện Hướng Hóa.
Trước thực trạng trên, UBND tỉnh đã tích cực chỉ đạo, giao nhiệm cụ thể cho từng đơn vị, địa phương, yêu cầu bám sát sự chỉ đạo của Ban chỉ đạo (BCĐ) 389 Quốc gia và UBND tỉnh, BCĐ 389 tỉnh xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện nghiêm túc việc đấu tranh chống BL&GLTM và hàng giả, hàng cấm trên địa bàn tỉnh. Chính sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của UBND tỉnh, BCĐ 389 tỉnh và sự vào cuộc một cách đồng bộ, quyết liệt của các cơ quan chức năng, địa phương nên hoạt động BL&GLTM đã cơ bản được kiểm soát tốt. Nhiều đường dây, ổ nhóm, tổ chức buôn lậu, hàng cấm đã bị triệt phá, các đối tượng phạm tội bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Giám đốc Sở Công thương, Phó Trưởng Ban Thường trực BCĐ 389 Lê Tiến Dũng cho biết: “Xác định thời điểm cuối năm nhu cầu hàng hóa tiêu dùng tăng cao, đây cũng là thời điểm hoạt động BL&GLTM diễn biến phức tạp. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về kế hoạch triển khai đợt cao điểm chống BL&GLTM và hàng giả dịp trước, trong và sau tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, BCĐ 389 tỉnh yêu cầu các ngành, lực lượng chức năng nắm chắc tình hình, diễn biến; tăng cường trao đổi, cung cấp thông tin; chủ động xây dựng phương án, tổ chức lực lượng, phương tiện đấu tranh ngăn chặn tình trạng BL&GLM trên địa bàn tỉnh, bảo đảm bình ổn thị trường và an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh”.