Rào cản khiến doanh nghiệp nhỏ khó áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc

Đây là câu hỏi được các chuyên gia đưa ra và giải đáp tại diễn đàn "Tương lai số Việt Nam 2025 với chủ đề: Phát triển, ứng dụng công nghệ chiến lược cho chuyển đổi số và truy xuất nguồn gốc – Đòn bẩy kiến tạo tương lai số cho Việt Nam hội nhập” ngày 19/11 tại Hà Nội.

Một trong những rào cản lớn nhất ngăn cản DNNVV áp dụng công nghệ truy xuất chính là chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống. Để giải quyết vấn đề này, ông Phan Đức Trung - Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam đã đề xuất giải pháp then chốt: xây dựng và tận dụng hạ tầng dùng chung.

Ông Trung chia sẻ kinh nghiệm thành công từ Trung Quốc và Châu Âu, nơi các trung tâm dữ liệu đám mây (cloud) được thiết lập với sự hỗ trợ từ các tập đoàn công nghệ lớn, cung cấp dịch vụ miễn phí hoặc chi phí thấp.

"Thay vì mỗi doanh nghiệp phải tự xây dựng một hệ thống riêng, họ có thể sử dụng hạ tầng chung có sẵn. Điều này giúp giảm đáng kể gánh nặng tài chính", ông Trung phân tích.

Theo ông Trung, công nghệ Blockchain khi được triển khai trên một hạ tầng chung, sẽ giúp đưa chi phí truy xuất về mức gần như bằng không. Doanh nghiệp nhỏ chỉ cần tập trung vào chi phí ghi nhận dữ liệu ban đầu cho sản phẩm của mình, ví dụ như chi phí cho một con tem. Bài toán sẽ trở nên đơn giản hơn rất nhiều.

Ảnh minh họa.

Chủ trương này cũng phù hợp với định hướng của Chính phủ và Bộ Khoa học và Công nghệ, vốn đang thúc đẩy việc xây dựng các trung tâm hạ tầng tính toán chung và cung cấp các "voucher" công nghệ để hỗ trợ DNNVV. Đây là một bước đi chiến lược, bảo đảm rằng mọi doanh nghiệp, dù quy mô thế nào, cũng có cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng minh bạch.

Bên cạnh giải pháp về hạ tầng, các cơ quan quản lý cũng đang xây dựng những chính sách hỗ trợ thiết thực để khuyến khích DNNVV tham gia. Ông Nguyễn Đức Lê - Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết Bộ sẽ hỗ trợ DNNVV theo hai hướng chính. Thứ nhất, hỗ trợ chuyển đổi dữ liệu. Đối với các doanh nghiệp đã có sẵn hệ thống truy xuất riêng, Bộ sẽ hỗ trợ kỹ thuật để họ có thể dễ dàng chuyển đổi và tích hợp dữ liệu vào hệ thống chung của ngành mà không tốn nhiều công sức làm lại từ đầu.

Thứ 2, hỗ trợ kết nối liên thông đa dịch vụ. Đây là một hỗ trợ mang tính đột phá. Hệ thống truy xuất nguồn gốc của Bộ Công Thương sẽ được thiết kế để kết nối với các dịch vụ hành chính công thiết yếu khác.

"Khi doanh nghiệp thực hiện một giao dịch bán hàng, hệ thống có thể tự động xuất hóa đơn điện tử, liên thông với Tổng cục Thuế để kê khai. Thậm chí, nó có thể kết nối với hệ thống ngân hàng để đối chứng giao dịch, giúp quản lý dòng tiền và tín dụng hiệu quả hơn", ông Lê chia sẻ.

Với cách tiếp cận này, việc tham gia hệ thống truy xuất nguồn gốc không chỉ giúp DNNVV minh bạch hóa sản phẩm, mà còn trở thành một công cụ đắc lực giúp họ tối ưu hóa quy trình vận hành, từ kế toán, thuế đến tài chính. Điều này tạo ra một động lực lớn, biến truy xuất nguồn gốc từ một "nghĩa vụ" trở thành một "lợi ích" thiết thực cho chính doanh nghiệp.

Minh Thu