Rõ lộ trình chuyển hoạt động bay quốc tế từ Tân Sơn Nhất về Long Thành

Các chuyến bay quốc tế sẽ được chuyển đổi từng bước từ sân bay Tân Sơn Nhất về Long Thành trong giai đoạn 2026-2030. Ảnh: Quỳnh Danh.

Cục Hàng không Việt Nam vừa có báo cáo gửi Bộ Xây dựng về phương án khai thác cặp cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất - Long Thành.

Văn bản này làm rõ định hướng phân vai giữa hai sân bay lớn nhất khu vực phía Nam, đồng thời đề xuất lộ trình chi tiết trong giai đoạn 2026-2030 và sau năm 2030.

Cân nhắc 2 kịch bản

Theo báo cáo, có hai kịch bản chính được xem xét. Phương án thứ nhất là đưa toàn bộ chuyến bay quốc tế thường lệ từ Tân Sơn Nhất về Long Thành, để Tân Sơn Nhất tập trung khai thác bay nội địa. Cách làm này giúp Long Thành nhanh chóng trở thành cửa ngõ quốc tế và giảm áp lực cho Tân Sơn Nhất, nhưng lại có nguy cơ khiến Long Thành quá tải sớm và gây bất tiện cho hành khách nối chuyến.

Phương án thứ hai là duy trì song song hoạt động quốc tế và nội địa tại cả hai sân bay, Nhà nước sẽ điều phối tỷ lệ theo từng giai đoạn. Cách làm này được đánh giá linh hoạt và thực tế hơn trong bối cảnh hạ tầng giao thông kết nối Long Thành với TP.HCM và các tỉnh lân cận chưa hoàn thiện.

Song, phương án cũng kéo theo những bất cập như tăng chi phí vận hành, làm phân mảnh mạng bay và gây rối cho hành khách do phải theo dõi lịch trình ở hai sân bay khác nhau.

Lộ trình chuyển đổi đến năm 2030

Trên cơ sở phân tích các phương án, Cục Hàng không đề xuất phương án phân chia khai thác theo hai giai đoạn.

Trong giai đoạn đầu, từ năm 2025 đến 2030, việc chuyển đổi sẽ diễn ra dần theo mùa lịch bay để các hãng hàng không có thời gian chuẩn bị về hệ thống, nhân lực và thông tin cho hành khách.

Thời điểm sân bay Long Thành bắt đầu khai thác vào tháng 6/2026 sẽ đánh dấu bước chuyển đầu tiên: các chuyến bay quốc tế đường dài đi châu Âu, châu Mỹ và châu Đại Dương sẽ được khuyến khích chuyển sang Long Thành, trong khi Tân Sơn Nhất vẫn duy trì các đường bay quốc tế hiện hữu.

Đến cuối năm 2026 và năm 2027, mạng bay quốc tế đi Trung Đông, Nam Á, Trung Á và Đông Bắc Á tiếp tục được chuyển dịch sang sân bay Long Thành. Đến mùa Đông 2027, các chuyến bay quốc tế đi Đông Nam Á cũng sẽ được di dời, ngoại trừ những chặng ngắn có cự ly dưới 1.000 km.

Khi chính thức đi vào hoạt động trong năm 2026, sân bay Long Thành chỉ đón các chuyến bay quốc tế đường dài đi châu Âu, châu Mỹ và châu Đại Dương. Ảnh: Quỳnh Danh.

Từ tháng 3/2028 trở đi, gần như toàn bộ hoạt động bay quốc tế thường lệ sẽ tập trung tại sân bay Long Thành, còn Tân Sơn Nhất chỉ giữ lại các chuyến quốc tế ngắn dưới 1.000 km cho các hãng hàng không Việt Nam.

Trong giai đoạn này, Tân Sơn Nhất chủ yếu phục vụ thị trường nội địa và đóng vai trò sân bay dự phòng trong trường hợp Long Thành quá tải.

Sau năm 2030, khi hệ thống hạ tầng giao thông kết nối được hoàn thiện với các tuyến cao tốc, vành đai, đường sắt và metro, Long Thành sẽ trở thành trung tâm hàng không quốc tế duy nhất của khu vực TP.HCM.

Mô hình này được kỳ vọng tương tự Singapore hay Amsterdam, nơi sân bay quốc tế không chỉ là cửa ngõ hàng không mà còn gắn với đô thị sân bay, trung tâm logistics và khu thương mại tự do. Tân Sơn Nhất lúc đó chỉ đảm nhận các chuyến bay nội địa, chuyến quốc tế không thường lệ hoặc thuê chuyến.

Để thực hiện lộ trình trên, Cục Hàng không kiến nghị Bộ Xây dựng chỉ đạo áp dụng phương án hai giai đoạn với nguyên tắc linh hoạt, định kỳ đánh giá và điều chỉnh tiêu chí phân chia.

Đồng thời, cần đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng giao thông kết nối Long Thành với TP.HCM và các địa phương. Ngoài ra, cơ quan quản lý cũng đề xuất chính sách hỗ trợ cho các hãng hàng không trong quá trình chuyển đổi, như bảo lưu slot lịch sử, điều chỉnh giá phí dịch vụ để khuyến khích khai thác tại Long Thành.

Diệu Thanh