Văn hóa truyền thống
Tối 22/2, 17 "ông lợn" nặng trên dưới 200kg đã được người dân làng La Phù (huyện Hoài Đức, Hà Nội) rước tới đình làng để tế thành hoàng làng trong lễ hội truyền thống đầu năm.
Lễ hội để tưởng nhớ công ơn thành hoàng làng Tĩnh Quốc Tam Lang thời Hùng Duệ Vương thứ 6.
Theo tích xưa, mỗi lần chuẩn bị lên đường đánh giặc, ông lại mổ lợn khao quân. Mỗi lần như vậy, người dân trong làng mang lợn đến dâng. Sau này, người dân La Phù tôn ông làm thành hoàng làng và vẫn giữ tục dâng tế lợn để tưởng nhớ ông.
Cho tới nay, hàng năm vào ngày 13 tháng Giêng, người dân làng La Phù lại mở hội rước lợn như một nét đẹp văn hóa truyền thống.
Theo người dân, vào khoảng tháng 1 - 2 năm trước, những chú lợn đẹp sẽ được các thôn xóm tuyển chọn để chăm sóc cho lễ tế năm sau. Các "ông lợn" này được cả thôn xóm cùng góp tiền để chăm nuôi theo chế độ đặc biệt.
Theo đó, các "ông lợn" được nuôi bằng gạo và cháo sạch. Mùa hè nằm quạt mát, mùa đông được sưởi ấm, được quây màn chống muỗi, chỗ ở luôn được vệ sinh sạch sẽ, được tắm hàng ngày.
Được sự chăm sóc của cả thôn, những "ông lợn" tham gia lễ tế có trọng lượng vượt trội lên tới hơn 200kg.
Vào giờ lành tối 13 tháng Giêng, các "ông lợn" được đưa ra khỏi thôn xóm, rước quanh làng để đưa tới đình làng.
Lễ hội làng La Phù không chỉ là dịp để người dân địa phương tưởng nhớ công ơn chống giặc ngoại xâm của cha ông mà thông qua nghi lễ rước lợn còn gửi gắm những mong ước về một năm mới sung túc, bình an và may mắn. Vào ngày này, những người con làng La Phù dù đi làm ăn phương xa cũng cố gắng để trở về dự hội làng.
Vào ngày diễn ra hội rước, các "ông lợn" sẽ được dân làng tắm rửa sạch sẽ, sau đó làm thịt rồi đặt lên kiệu và trang trí thật đẹp. Lớp mỡ chài được bóc tách thật khéo léo để làm thành áo choàng cho "ông lợn".
Việc ngả lợn và trang trí diễn ra cả ngày. Từng tấm giấy màu, hoa, đèn chăng lên đầu, đuôi và thân “ông lợn” đều được chuẩn bị nửa tháng qua.
Lễ rước lợn làng La Phù là một lễ hội thú vị, đậm đà bản sắc dân tộc, được người dân địa phương và du khách thập phương yêu thích.
Lễ rước lợn được thực hiện quanh làng trong khoảng 2 - 3 tiếng, sau đó các "ông lợn" lần lượt đưa vào sân đình.
Đúng 21h, các "ông lợn" được đưa vào đình để chuẩn bị lế tế. Khoảng 21h30, những hương thân phụ lão trong đội khánh tiết sẽ bắt đầu phần lễ. Tuy nhiên, đến khoảng 0h, các “ông lợn” mới bắt đầu được tế.
Việc tế lễ sẽ diễn ra cho tới 1 - 2h sáng hôm sau. Sau đó, các “ông lợn” sẽ được khiêng về chia cho cả làng. Người dân coi đó là việc hưởng lộc từ thành hoàng.
Khánh Huy