Rủi ro tiềm ẩn và minh bạch của thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Nhiều tổ chức lên tiếng về mối quan hệ với 9 lô trái phiếu

Trong chiều 6/4, một loạt ngân hang và các tổ chức liên quan đã lên tiếng về mối quan hệ với các lô trái phiếu của Tân Hoàng Minh. Trong đó Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank), Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội SHB đều phát đi thông báo cho hay, ngân hàng khẳng định không bảo lãnh phát hành, không bảo lãnh thanh toán, không thực hiện dịch vụ phân phối 9 lô trái phiếu vừa bị hủy bỏ của 3 công ty thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh. Còn công ty Chứng khoán BVSC cho biết, BVSC không thực hiện việc chào bán, chuyển nhượng quyền sở hữu trái phiếu thứ cấp giữa Công ty TNHH thương mại dịch vụ khách sạn Tân Hoàng Minh và các nhà đầu tư.

Thực tế, đây không phải lần đầu tiên cơ quan quan lý xử lý vi phạm về việc phát hành trái phiếu sai quy định, không công bố thông tin, công bố thông tin sai sự thật và che giấu thông tin. Như đã nói ở trên, những rủi ro tiềm ẩn của thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng đã được Quốc hội và các cơ quan chức năng cảnh báo. Vậy trong thời gian tới, cơ quan chức năng cần nhanh chóng có chế tài mạnh tay hơn để minh bạch thị trường trái phiếu.

Trách nhiệm chính thuộc về công tác quản lý nhà nước

Phóng viên DIỆU HUYỀN: “Quốc hội, bộ Tài chính đã từng có cảnh báo về sự phát triển nóng của thị trường trái phiếu, tuy nhiên vụ việc Tân Hoàng Minh vừa qua lại một lần nữa nói lên những vấn đề trong việc phát triển lành mạnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Theo ông, những lỗ hổng ở đây để các tổ chức, cá nhân lợi dụng là gì? Hệ lụy khi thị trường phát triển quá nóng?”

Ông NGUYỄN TRƯỜNG GIANG, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội: “Trước tiên là khi các doanh nghiệp tham gia vào việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp, tôi cho rằng đầu tiên là phải tuân thủ quy định của pháp luật. Qua vụ việc của Tân Hoàng Minh, cơ quan điều tra cũng đã khởi tố về tội lừa đảo. Trong thời gian tới, sẽ làm rõ hành vi có hành vi lừa đảo hay không.

Về thể chế, nếu nói rằng doanh nghiệp lợi dụng kẽ hở của pháp luật không hẳn đã đúng. Ở đây trách nhiệm phải thuộc về cơ quan quản lý nhà nước trong việc thanh tra, kiểm tra, phát hiện vi phạm. Một trong những nguyên tắc quan trọng là mọi hành vi vi phạm phải được phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm minh. Dưới góc độ vi phạm hành chính thì có Luật Xử lý vi phạm hành chính. Nếu vượt qua mức độ xử lý vi phạm hành chính thì phải chuyển cơ quan điều tra và có thể xử lý hình sự. Điều rõ ràng là dưới góc độ quản lý nhà nước đã chưa phát hiện kịp thời để cho vụ việc này trong một thời gian tương đối dài từ 2021 đến nay."

Cần thiết có thể đề xuất ban hành luật chứng khoán

Phóng viên DIỆU HUYỀN: "Theo đại biểu chúng ta cần phải có giải pháp như thế nào để làm trong sạch hơn với thị trường Trái phiếu doanh nghiệp?"

Ông NGUYỄN TRƯỜNG GIANG - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội: “Tôi cho rằng trong thời gian tới, về mặt quản lý Nhà nước cần tập trung vào thanh tra, kiểm tra, rà soát, giám sát chặt chẽ sự phát triển nóng của thị trường này theo như cảnh báo của Bộ Tài chính, Ủy ban chứng khoán cho đến Bộ Tài chính, Chính phủ và Quốc hội.

Về mặt thể chế, trong định hướng xây dựng chương trình luật, pháp lệnh của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV chưa có luật chứng khoán. Trong trường hợp chúng ta thấy có kẽ hở pháp luật liên quan đến quản lý thị trường chứng khoán nói chung và phát hành trái phiếu doanh nghiệp nói riêng cần có kiến nghị sửa đổi kịp thời theo thẩm quyền. Ví dụ về chùm Nghị định của Chính phủ liên quan quản lý thị trường phát hành trái phiếu doanh nghiệp cho đến kiểm toán độc lập, công bố thông tin của các doanh nghiệp đối với các nhà đầu tư, cần sửa đổi ngay. Dưới góc độ luật, trên có sở tổng kết đánh giá, Chính phủ cần kịp thời có đề xuất, kiến nghị với Quốc hội để sửa đổi các luật có liên quan."

Đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, những điểm mới trong Nghị định 153 được cho có thể sẽ làm giảm lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp nhưng sẽ tăng tính công khai, minh bạch cũng như chất lượng trái phiếu phát hành. Để hạn chế rủi ro với thị trường trái phiếu, cần xử lí nghiêm những hành vi cố tình không minh bạch để lừa đảo nhà đầu tư, yêu cầu chặt chẽ về xếp hạng tín nhiệm với doanh nghiệp phát hành trái phiếu cũng sẽ là một bộ lọc giúp nhà đầu tư hạn chế được rủi ro khi tham gia thị trường này.