Những con hải sâm nudibranch, thuộc họ Nudibranchia, thường bị nhầm lẫn với một số loài sên biển bởi ngoại hình rực rỡ, đẹp lung linh giống nhau. Trong ảnh là loài hải sâm Chromodoris Africana với những viền vàng điển hình và sọc đen trắng.
Tuy nhiên, sên biển hiền lành, dễ thương, có nhiều loài còn được gọi là "cừu biển tý hon", "thỏ biển tý hon"... còn hải sâm nudibranch lại là nỗi ám ảnh đại dương của nhiều người bởi vẻ đẹp bắt mắt nhưng nguy hiểm của mình.
Hiện nay có khoảng hơn 3000 loài hải sâm được biết đến. Hơn 3000 loài hải sâm thực sự là một kết hợp vô tận của những cấu trúc, sắc màu và hình dạng, chúng xứng đáng là một số trong các loài động vật biển đa dạng nhất. Cơ thể của chúng được che phủ bằng các phần mềm mại có màu sắc rực rỡ, những phần đó được sử dụng để thở, đó cũng là ngụ ý trong tên của chúng, "nudibranch" có nghĩa là "mang trần".
Khi chúng ăn một miếng bọt biển có độc tố hoặc một vòi hải quỳ, chúng sẽ lưu trữ các chất độc của thức ăn, chứa trong một nơi an toàn cơ thể mình, dần dần trở thành độc hại.
Ngày qua ngày tích độc, hải sâm sẽ trở thành một độc thủ lạnh lùng, trái ngược hoàn toàn với vẻ ngoài lộng lẫy mê người của nó. Đây chính là đặc điểm khiến nhiều người phải kiêng nể loài động vật thân mềm này.
Càng sặc sỡ, càng đẹp thì lại càng độc. Có một số loài hải sâm hay còn được gọi là dưa biển được dùng làm thức ăn, chế thuốc, có giá trị dinh dưỡng cao, nhưng đều là hải sâm lớp Holothuroidea, toàn thân có màu rêu đen, không sặc sỡ như những con nudibranch.
Hải sâm nudibranch có sừng mềm mọc trên đầu, những chiếc sừng này rất nhạy cảm, có chức năng liên lạc, nhận biết hương vị và mùi. Chúng hoạt động như một bộ cảm biến hóa học, được sử dụng để khám phá môi trường xung quanh.
Khi nhìn thấy những con hải sâm mềm mại đẹp rực rỡ này, bạn đừng dại tiếp cận và có ý định trêu đùa, làm hại chúng bởi cơ chế tự vệ cùng những chất độc tích tụ lâu ngày của chúng có thể khiến bạn phải hối hận vì đã nghịch dại. Trong ảnh là một con hải sâm Cyerce nigracans được phát hiện tại Zanzibar.
Nếu không muốn bị ám ảnh với những động vật xinh đẹp nhưng nguy hiểm này, hãy đứng từ xa và quan sát chúng. Trong ảnh là một con hải sâm Nembrotha Spp.
Đinh Ngân (theo AG)