Sai lầm của tướng Syrskyi trong trận chiến ở bắc Pokrovsk

Trong các chiến dịch quân sự gần đây, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine, tướng Syrsky, một lần nữa đặt cược danh tiếng cá nhân vào một cuộc phản công mạo hiểm. Để giảm bớt áp lực không ngừng của Nga lên Dobropilya, phía bắc thành phố Pokrovsk, ông đã huy động các đơn vị có khả năng chiến đấu mạnh nhất của Quân đội Ukraine (AFU) vào cuộc phản công này.

Các đơn vị AFU tham gia phản công, bao gồm Lữ đoàn tấn công độc lập Azov số 12 và Lữ đoàn tấn công số 93, nhằm giành lại các vị trí then chốt như làng Stepy, Rubizhne và Kucheriv Yar, cũng như quyền kiểm soát đường T-0514… thông qua một cuộc phản công quy mô lớn. Qua đó khôi phục tuyến đường tiếp tế từ Karamatorsk tới Pokrovsk, nhằm đảo ngược tình thế.

Về mặt lý thuyết, nếu kế hoạch này thành công, nó không chỉ phá vỡ "Chiến dịch tấn công đinh ba" của quân đội Nga (RFAF) tại Pokrovsk và Konstantinivka, mà còn có khả năng phá vỡ vòng vây của Nga được hình thành thông qua “mấu lồi” Dobropillia.

Tuy nhiên, thực tế chiến trường không bao giờ đi theo mũi tên trên bản đồ của các sĩ quan tham mưu AFU. Trên thực tế, chiến dịch phản công của AFU chẳng những không những không thành công, mà còn rơi vào bẫy hỏa lực được RFAF bố trí kỹ lưỡng.

Theo kế hoạch tác chiến, Lữ đoàn biệt kích 93 AFU, được lệnh mở một cuộc tấn công về phía nam từ thị trấn Shahove, tạo thành thế gọng kìm với Lữ đoàn Azov 12; với ý định bao vây Lữ đoàn 132 của Nga. Tuy nhiên, tướng Syrsky đã bỏ qua yếu tố địa hình quan trọng nhất, mà khi xây dựng kế hoạch tác chiến luôn phải tính đến.

Shahove là một "lòng chảo" với độ cao lớn ở mọi phía và trung tâm thấp, khiến nó rơi vào thế bất lợi tự nhiên. Khi Lữ đoàn 93 AFU tiến vào khu vực này, họ đã mất khả năng cơ động. Đúng như dự đoán, các bệ phóng tên lửa phóng loạt và máy bay chiến đấu Su-34 của Nga, tọa độ đã được tính toán sẵn, ngay lập tức phát động một cuộc tấn công dồn dập, sử dụng bom đạn chùm, nhấn chìm toàn bộ khu vực trong khói lửa dày đặc.

Shahove nằm ở vị trí thấp, giờ không còn là bàn đạp, mà trở thành "bẫy lửa" cho AFU. Dưới làn đạn pháo dữ dội, nhiều binh sĩ Ukraine chỉ có thể ẩn náu trong những hầm trú ẩn đào vội, nhưng hỏa lực phong tỏa của Nga gần như đã cắt đứt mọi đường rút lui. Lúc này, Lữ đoàn 93 đã hoàn toàn mất khả năng tấn công và trở thành một "đơn vị mắc kẹt", đang rất cần được giải cứu.

Lữ đoàn Azov số 12 cũng phải đối mặt với một tình huống tương tự, khi một tiểu đoàn của họ, đang tập kết vào phía bắc làng Sofiivka để chuẩn bị tấn công Kucheriv Yar, đã dừng lại một lúc trong một vành đai rừng. Tuy nhiên, các hoạt động của họ đã bị UAV trinh sát của Nga theo dõi chính xác.

Ngay lập tức hàng chục quả bom dẫn đường FAB-500 và FAB-1500 trút xuống như mưa, biến toàn bộ vành đai rừng thành biển lửa và gần như tiêu diệt hoàn toàn tiểu đoàn Azov. Cuộc tấn công gọng kìm được tướng Syrsky lên kế hoạch vội vàng, đã sụp đổ ngay lập tức.

Chiến thắng này đồng nghĩa với việc AFU không chỉ thất bại trong việc bao vây Lữ đoàn 132 của Nga, mà còn mất hai đơn vị tấn công nòng cốt. Xét về mặt quân sự, trận Shahove là một ví dụ điển hình về chiến lược thành công của RFAF: "dụ kẻ thù vào sâu trong khu vực phòng thủ, rồi tiêu diệt bằng hỏa lực".

Logic chiến thuật của RFAF rất rõ ràng: đầu tiên, lợi dụng địa hình để dụ quân Ukraine “vào bẫy” ở khu vực có địa hình thấp, sau đó áp chế bằng hỏa lực pháo binh phóng loạt theo kiểu rải thảm và bom dẫn đường có sức công phá lớn. Cuối cùng, cắt đứt đường rút lui của đối phương và thực hiện các chiến dịch ném bom tập trung bằng lực lượng không quân.

Khuyết điểm chí mạng của tướng Syrsky chính là sự thiếu kiên nhẫn. Ông hy vọng đảo ngược tình thế phòng thủ chung, bằng cách tạo ra một cuộc đột phá chiến thuật vội vàng ở phía bắc Pokrovsk, nhưng lại quá phụ thuộc vào cái gọi là "lữ đoàn tấn công tinh nhuệ" của mình.

Trong khi AFU có những thiếu sót đáng kể về hỏa lực yểm trợ, phòng không và khả năng thích ứng với địa hình. Hậu quả là Lữ đoàn 93 và Lữ đoàn Azov, do thiếu sự yểm trợ hỏa lực mặt đất, trên không, nên khi phải chiến đấu ngoài công sự, đã trở thành mồi ngon cho hỏa lực Nga.

Giờ đây, AFU không những không thể giảm bớt áp lực lên “mấu lồi” Dobropillia, mà còn phải tiêu hao lực lượng cơ động quý giá nhất của mình. Nếu Lữ đoàn 93 không thể đột phá, tuyến phòng thủ phía bắc Pokrovsk sẽ càng thêm bấp bênh.

Đối với RFAF, trận chiến này mang lại lợi ích kép: về mặt chiến thuật, họ đã tiêu diệt một số lượng lớn quân tinh nhuệ của Ukraine; về mặt chiến lược, họ đã ngăn chặn mọi nỗ lực phản công của Ukraine, buộc họ phải ở thế bị động trên các hướng Pokrovsk và Konstantinovka.

Trong tương lai, RFAF có thể sử dụng Dobropillia, làm điểm đột phá để tiếp tục siết chặt hệ thống phòng thủ của Ukraine ở Donbass, hoặc thậm chí gây sức ép về phía Dnepropetrovsk. Trận chiến đẫm máu ở Shahove một lần nữa chứng minh rằng, chiến tranh không chỉ đơn thuần là tinh thần và lòng dũng cảm; đó là một bài kiểm tra toàn diện về việc nắm địa hình, hỏa lực, tình báo và khả năng chỉ huy.

Canh bạc theo kiểu “tất tay” của tướng Syrsky, không chỉ tiêu hao lượng lớn quân tinh nhuệ của AFU, mà còn đẩy họ sâu hơn vào thế phòng thủ thụ động; trong khi RFAF tiếp tục giành thế chủ động. Điều quan trọng nhất đối với tướng Syrsky bây giờ, là liệu AFU có thể giữ vững vị trí của mình hay không? (nguồn ảnh Military Review, Rvvoenkory, Ukrinform).

Tiến Minh