Sai phạm trong 14 gói thầu mua sắm thiết bị ở Đồng Tháp
Thanh tra tỉnh Đồng Tháp có thông báo kết luận về việc mua sắm tài sản công trên địa bàn, giai đoạn 2017-2020. Kết quả thanh tra phát hiện Trung tâm Dịch vụ tài chính (thuộc Sở Tài chính) có hàng loạt sai phạm nên kiến nghị chuyển hồ sơ, tài liệu các gói thầu mua sắm sang Cơ quan CSĐT để làm rõ và xử lý theo quy định.
Kết quả thanh tra 14 gói thầu mua sắm thiết bị trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp, đã chỉ ra hàng loạt khuyết điểm, vi phạm.
Về trình tự thủ tục, phương án đề xuất cấu hình mua máy tính chưa phù hợp theo ý kiến cơ quan chuyên môn là Sở Thông tin và Truyền thông; không quy định sản phẩm hàng hóa chuyên ngành công nghệ thông tin và truyền thông bắt buộc phải chứng nhận và công bố hợp quy; trong hồ sơ đề xuất và hồ sơ mời thầu, chưa yêu cầu về cấu hình máy tính để bàn, máy tính xách tay và hệ điều hành có bản quyền.
Hồ sơ dự thầu chưa yêu cầu nhà thầu phải có văn bản cam kết cung cấp bản gốc (hoặc bản sao được chứng thực) giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa và giấy chứng nhận chất lượng hàng hóa. Tổ chuyên gia đấu thầu, có một số thành viên đấu thầu không có chứng chỉ hành nghề…
Việc ký thỏa thuận khung, một số nội dung chưa ràng buộc pháp lý giữa nhà thầu với chủ đầu tư và đơn vị sử dụng, dẫn đến những bất cập khó khăn cho đơn vị sử dụng thiết bị, nhất là về bảo hành bảo trì, bảo dưỡng và cam kết thực hiện hợp đồng…
Về thực hiện tư vấn thẩm định giá các gói thầu từ năm 2017 đến 2020, thành phần nhân sự tham gia chỉ 2/6 có chứng chỉ thẩm định viên về giá. Việc lập chứng thư thẩm định giá Công ty TNHH kiểm toán FAC, chỉ thu thập thông tin báo giá của các công ty đơn vị trong nước, chưa khảo sát giá đúng thực tế, giá nhập khẩu tại thời điểm định giá chưa tham khảo giá tương tự, gây ra sự chênh lệch giá trị rất lớn đối với các thiết bị hàng hóa.
Việc thực hiện các hợp đồng của nhà thầu, tờ khai hải quan hàng hóa nhập khẩu trong hồ sơ không thể hiện giá trị số tiền cụ thể của từng sản phẩm (tờ khai hải quan đã xóa giá). Không có hồ sơ bảo hành của chủ sở hữu, nhà sản xuất và hợp đồng mua bán từ chủ sở hữu nhà sản xuất cho công ty được ủy quyền.
Hồ sơ thanh toán không có hợp đồng và hóa đơn mua hàng hóa thiết bị đầu vào. Biên bản nghiệm thu hoàn thành cung cấp lắp đặt thiết bị đưa vào sử dụng không có cán bộ kỹ thuật ký tên trong biên bản nghiệm thu. Các công ty trúng thầu không có chức năng nhập khẩu các thiết bị.
Theo Thanh tra tỉnh Đồng Tháp, kết quả kiểm tra thực tế quá trình sử dụng máy trính, máy in thường xuyên bị các lỗi về kết nối, kẹt giấy, không thể nạp mực thông dụng mà phải sử dụng loại mực chuyên dùng, với giá thành cao, khan hiếm; việc bảo trì định kỳ 3 tháng/lần nhưng công ty không thực hiện; thiết bị, sản phẩm hỏng gửi cho đơn vị bảo hành thường kéo dài thời gian.
Kết quả kiểm tra ngẫu nhiên thực tế tại các đơn vị sử dụng thiết bị, bị hư hỏng và hoạt động kém hiệu quả chiếm tỷ lệ cao (27,2%/tổng số các thiết bị đã kiểm tra)...
Về tài chính, qua thanh tra, đối chiếu thông tin thu thập, phát hiện Trung tâm ký thỏa thuận khung mua sắm thiết bị hàng hóa chênh lệch so với tổng giá trị nhập khẩu và hợp đồng mua sắm hàng hóa. Kết quả thanh tra còn phát hiện các nhà thầu cung cấp những thiết bị hàng hóa không có trong hệ thống dữ liệu quốc gia về hàng nhập khẩu.
Tổ chuyên gia xét thầu, tổ thẩm định hồ sơ mời thầu và thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu, tư vấn thẩm định giá và các nhà thầu chưa thực hiện đảm bảo đúng các quy định về đấu thầu, nhất là việc đánh giá năng lực nhà thầu, chức năng nhập khẩu hàng hóa, ủy quyền của nhà sản xuất, nhà phân phối và các quy định pháp luật về giá. Giám đốc Trung tâm chưa tuân thủ đầy đủ các quy trình thủ tục mua sắm tài sản công.
Lãnh đạo Sở Tài chính chưa kiểm tra, thanh tra và theo dõi quản lý chặt chẽ việc thực hiện thỏa thuận khung mua sắm tập trung. Các nhà thầu không thực hiện đúng theo quy định của thỏa thuận khung và hợp đồng mua sắm tài sản tại đơn vị sử dụng, dẫn đến hiệu quả mua sắm không cao. Tỷ lệ giảm thầu bình quân thấp, trong 14 gói thầu có 5 gói thầu tỷ lệ giảm dưới 1%.
Giám đốc Sở Tài chính chịu trách chung những hạn chế, khuyết điểm vi phạm, dẫn đến các gói thầu có giá trị quyết toán cao hơn giá trị thực tế. Phó Giám đốc Sở Tài chính trực tiếp phụ trách lĩnh vực chưa tham mưu tốt trong việc theo dõi, kiểm tra, nhắc nhở về trình tự thủ tục trong mua sắm tài sản công. Giám đốc, Phó Giám đốc Trung tâm qua từng thời kỳ, chịu trách nhiệm chính và trực tiếp, toàn diện các sai phạm.
Thanh tra tỉnh Đồng Tháp kiến nghị, Giám đốc Sở Tài chính chấn chỉnh ngay những bất cập, thiếu sót. Sở Tài chính chủ trì cùng Sở kế hoạch và Đầu tư, Sở Thông tin và Truyền thông, hướng dẫn kiểm tra, chấn chỉnh kịp thời đối với công chức thực hiện công tác đấu thầu mua sắm tập trung.
Giám đốc Sở Tài chính và Phó Giám đốc phụ trách lĩnh vực, tổ chức xem xét trách nhiệm dẫn đến các sai phạm, đồng thời làm rõ trách nhiệm đối với cá nhân (theo từng thời kỳ) có liên quan đến sai phạm vi phạm của Trung tâm Dịch vụ Tài chính.
Thanh tra tỉnh Đồng Tháp kiến nghị chuyển toàn bộ hồ sơ, tài liệu các gói thầu mua sắm sang cơ quan điều tra để làm rõ và xử lý theo quy định.