Sàn giao dịch vàng chỉ mang lại lợi ích nếu được thiết kế phù hợp

Phát biểu tại Tọa đàm, ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, việc thay đổi chính sách quản lý vàng, phát triển thị trường vàng trang sức và sàn giao dịch vàng là chỉ đạo của các lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với NHNN và Cục Quản lý ngoại hối hiện đang là đầu mối triển khai.

Thị trường vàng tại Việt Nam thường đi liền tâm lý tích trữ của người dân và có mối quan hệ chặt chẽ thị trường tiền tệ, ngoại hối và cũng là vấn đề được bàn luận nhiều liên quan tới ổn định kinh tế vĩ mô. Thực tiễn cho thấy, biến động của thị trường vàng không chỉ phản ánh yếu tố cung cầu mà có thể tạo ra những tác động tới kỳ vọng lạm phát, tỷ giá và tâm lý của thị trường của tài chính.

Ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối NHNN

Thông tin về việc lập sàn giao dịch vàng, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối cũng cho biết, NHNN ghi nhận đây là chủ đề được nhiều chuyên gia, ngân hàng thương mại, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế quan tâm, với kỳ vọng có thể tăng tính minh bạch, chuẩn hóa giao dịch và giảm tình trạng chênh lệch giá trên thị trường. Tuy nhiên, kinh nghiệm trong nước và quốc tế cũng cho thấy, mô hình này chỉ mang lại lợi ích nếu được thiết kế phù hợp; ngược lại, có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu thiếu khuôn khổ pháp lý đầy đủ, thiếu giám sát chặt chẽ hoặc thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan quản lý.

Với vai trò là cơ quan quản lý trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, NHNN luôn quan tâm và có chính sách để vừa phát triển thị trường vàng, vừa góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, an ninh tài chính tiền tệ và hệ thống ngân hàng.

NHNN sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan, Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam và các tổ chức quốc tế để nghiên cứu, tổng hợp và báo cáo Chính phủ về chủ trương thành lập sàn giao dịch vàng cũng như các công cụ hỗ trợ phát triển thị trường vàng.

Quang cảnh Tọa đàm

Đồng quan điểm, ông Đinh Nho Bảng, Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam nhấn mạnh kinh nghiệm của nhiều nước đã cho thấy việc có một sàn giao dịch vàng hoạt động hiệu quả là một yếu tố quan trọng và cần thiết để phát triển một thị trường vàng trong nước lành mạnh, góp phần vào sự phát triển chung của thị trường tài chính và toàn bộ nền kinh tế. Điều này càng đúng hơn trong những giai đoạn mà thị trường vàng sôi động như hiện nay.

Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam cho rằng việc thành lập, quản lý và vận hành một sàn giao dịch vàng sao cho có hiệu quả và lành mạnh sẽ mang lại lợi ích to lớn đối với người dân, nhà đầu tư, doanh nghiệp và nền kinh tế.

Đây sẽ không chỉ là một giải pháp cho các hoạt động giao dịch, đầu tư, kinh doanh vàng, mà còn tạo điều kiện đảm bảo nguồn cung vàng nguyên liệu đưa Việt Nam trở thành một trung tâm chế tác và xuất khẩu nữ trang chất lượng cao trong khu vực. Ngành công nghiệp nữ trang của Việt Nam có tiềm năng lớn, nhưng tình trạng khan hiếm nguyên liệu khiến Việt Nam chưa thể phát huy được thế mạnh này.

Trên thực tế, đa phần các quốc gia dẫn đầu về xuất khẩu vàng nữ trang trên thế giới đều là những nước có sàn giao dịch vàng, như Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ... Nhờ hiệu quả của hoạt động sàn giao dịch vàng, các nước này đảm bảo được nguồn cung vàng nguyên liệu cho sản xuất nữ trang xuất khẩu, tạo nhiều công ăn việc làm cho người lao động, mang lại nguồn thu ngoại tệ lớn, đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế.

Bởi vậy, một sàn vàng quốc gia là mong muốn chính đáng của các doanh nghiệp trong ngành vàng Việt Nam, nhất là khi nhiều doanh nghiệp đã đầu tư hạ tầng, máy móc và con người để thúc đẩy hoạt động sản xuất nữ trang cho xuất khẩu mà nguồn nguyên liệu vẫn thiếu và yếu. Việc có một sàn giao dịch vàng như vậy cũng là hướng đi để thực hiện chủ trương lớn mà Tổng bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo về quản lý thị trường vàng.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về vấn đề này, ông Shaokai Fan, Giám đốc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Hội đồng Vàng Thế giới cho hay đây là coi đây là công cụ quan trọng để minh bạch hóa giá và phát triển thị trường tài chính hàng hóa.

Đại diện Hội đồng Vàng Thế giới nhấn mạnh không có một mô hình “chuẩn duy nhất” cho mọi quốc gia. Điều quan trọng là mỗi nước phải xác định rõ mục tiêu khi xây dựng sàn giao dịch vàng, bảo đảm các điều kiện về thanh khoản, số lượng thành viên tham gia và cơ chế kết nối với thị trường quốc tế, từ đó lựa chọn và điều chỉnh mô hình cho phù hợp với bối cảnh riêng.

Hồng Sơn