Săn 'mật của biển' ở Ninh Bình, người dân bỏ túi hàng trăm triệu mỗi vụ
Mỗi năm, khi cánh rừng sú, vẹt rộng lớn ở Vườn quốc gia Xuân Thủy (tỉnh Ninh Bình) vào mùa hoa nở, người dân lại đưa hàng nghìn đàn ong về khai thác mật, đem lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi vụ.

Vườn quốc gia Xuân Thủy có tổng diện tích hơn 15.100ha, bao gồm hơn 7.100ha vùng lõi và gần 8.000ha vùng đệm. Nơi đây có hệ sinh thái rừng ngập mặn phong phú với những cánh rừng sú, vẹt bạt ngàn bao quanh. Mỗi năm, vào mùa hoa sú, vẹt, người nuôi ong từ khắp nơi lại đưa đàn ong về đây “săn mật”.
Mật ong rừng sú vẹt thường được người dân ví là “mật của biển”, bởi cây sú, vẹt mọc ở vùng ven biển, trong hệ sinh thái hoàn toàn tự nhiên, không chịu tác động của hóa chất hay thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ vậy, mật ong sú vẹt có vị đậm đà, mùi thơm đặc trưng, rất lành và bổ dưỡng.

Anh Nguyễn Văn Tùng (trú tại xã Giao Hòa, tỉnh Ninh Bình) cho biết, mùa hoa sú, vẹt thường từ tháng 4 đến tháng 7 nhưng năm nay nở muộn nên sẽ kéo dài đến khoảng tháng 8.
Từ đầu tháng 4, anh đã đưa 700 đàn ong về cạnh Vườn quốc gia Xuân Thủy để khai thác mật.
Theo anh Tùng, trung bình mỗi mùa hoa sú, vẹt, người nuôi ong có thể thu hoạch tối đa 8 lần mật. Tuy nhiên, năm nay hoa nở không nhiều và tiết mật kém nên sản lượng giảm khoảng 20% so với năm trước.

"Nuôi ong cũng như 'canh bạc'. Năm nào thời tiết thuận lợi, hoa nở rộ, tiết mật nhiều, đàn ong tha hồ hút mật thì năm đó thắng lớn. Còn năm nào nắng nóng kéo dài hoặc mưa nhiều, hoa nở ít, tiền bán mật không đủ chi phí thuê xe di chuyển đàn ong", anh Tùng nói.

Phụ thuộc lớn vào thời tiết, nhưng nếu được mùa thì mỗi vụ, chủ ong có thể mang về doanh thu trên dưới nửa tỷ đồng tùy số lượng đàn ong.

Để thu được mật, người nuôi ong phải chăm sóc tỉ mỉ và am hiểu tập tính của đàn ong.
Mỗi ngày, người nuôi ong đều đặn kiểm tra từng thùng để đánh giá sức khỏe đàn ong, xem chúng có phát triển tốt và thu thập đủ lượng phấn hoa cần thiết hay chưa. Trường hợp thức ăn ngoài tự nhiên không đủ, sẽ phải cho ong ăn thêm.
Theo kinh nghiệm của anh Tùng, thời điểm thích hợp để quay mật là từ 5h đến 9h sáng để tránh nắng nóng làm tổn hại đến sức khỏe đàn ong. Mật thu vào sáng sớm cũng thường đặc và chất lượng hơn.

Mỗi lần quay mật, chủ ong sẽ mở nắp thùng, nhấc khay mật lên rồi giũ nhẹ để ong bay trở lại thùng, sau đó dùng chổi quét sạch hết ong còn sót lại.


Khay mật sạch sẽ được đưa vào khu xử lý rồi dùng dao cắt lớp sáp vít nắp đầu mật, rồi cho vào máy quay ly tâm để mật văng ra.


Mật ong sau khi quay được sẽ được cho vào các thùng chứa đã làm sạch và được thu mua tận nơi.
Anh Tùng ước tính, cả mùa hoa sú, vẹt năm nay, gia đình anh thu được khoảng hơn 10 tấn mật ong. Với giá bán mật thô dao động ở mức 60.000-70.000 đồng/kg, ước tính anh sẽ thu về trên 600 triệu đồng. Trừ chi phí, anh Tùng lãi hàng trăm triệu mỗi vụ.

Cách vị trí đặt ong của gia đình anh Tùng khoảng hơn 1km, anh Nguyễn Văn Khánh (trú xã Giao Phúc, tỉnh Ninh Bình) cũng đưa khoảng 130 đàn ong về để khai thác mật hoa sú, vẹt.
Anh Khánh cho biết, mùa hoa sú, vẹt tại Vườn quốc gia Xuân Thủy nở là thời điểm quan trọng mang lại nguồn thu nhập cao cho gia đình anh cũng như nhiều người nuôi ong trong vùng. Tuy nhiên, mùa hoa năm nay thời tiết không thuận lợi, hoa nở muộn và không nhiều nên sản lượng kém hơn mọi năm khá nhiều.
Ông Vũ Quốc Đạt, Phó Giám đốc Vườn quốc gia Xuân Thủy cho hay, mùa hoa sú, vẹt năm nay có gần 20 chủ ong đưa khoảng 8.000 đàn ong về lấy mật, sản lượng ước đạt từ 70-80 tấn.
Để giúp người dân phát huy tối đa hiệu quả kinh tế từ nghề nuôi ong lấy mật, những năm qua, Vườn quốc gia Xuân Thủy đã phối hợp cùng chính quyền địa phương nghiên cứu và xây dựng thương hiệu mật ong sú vẹt Vườn quốc gia Xuân Thủy để quảng bá sản phẩm đến đông đảo người tiêu dùng, giúp người nuôi ong có đầu ra ổn định, từng bước nâng cao thu nhập, phát triển sinh kế bền vững.
Hiện, sản phẩm mật ong sú vẹt Vườn quốc gia Xuân Thủy đã được chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao. Đối với những hộ dân đáp ứng đầy đủ các tiêu chí về quy trình sản xuất và chất lượng sản phẩm, Vườn quốc gia Xuân Thủy sẵn sàng chia sẻ quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận OCOP 3 sao để gia tăng giá trị sản phẩm và hỗ trợ tiêu thụ hiệu quả hơn.