Sản xuất an toàn gắn với xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Mô hình cây có múi VietGAP tại xã Phú Lý, huyện Vĩnh Cửu. Ảnh: B.Nguyên

Ấn tượng nhất là tại các xã NTM kiểu mẫu, khu dân cư kiểu mẫu, các mô hình sản xuất an toàn, sản xuất theo hướng hữu cơ không ngừng được nhân rộng. Kết quả này không chỉ góp phần xây dựng làng quê sạch đẹp, trù phú, mà còn gắn với mục tiêu xây dựng thương hiệu nông sản an toàn, đạt yêu cầu cao của thị trường xuất khẩu để có đầu ra bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế cao trong phát triển sản xuất.

Nhân rộng sản xuất an toàn

Nhiều năm qua, Đồng Nai có nhiều chương trình hỗ trợ, khuyến khích hợp tác xã (HTX), nông dân sản xuất an toàn, hỗ trợ nhân rộng mô hình sản xuất GAP (thực hành nông nghiệp tốt). Theo đó, các mô hình GAP không ngừng được nhân rộng trên địa bàn tỉnh gắn với quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, liên kết với đầu tư chế biến bảo quản nông sản.

Đến nay, toàn tỉnh có hơn 3 ngàn hécta cây trồng chủ lực đạt chứng nhận sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP, GlobalGAP). Các sản phẩm cây trồng chủ lực đạt chứng nhận VietGAP gồm: bưởi, xoài, sầu riêng, chôm chôm, thanh long, các loại rau... Sản phẩm đạt GlobalGAP gồm: xoài, hồ tiêu, một số loại rau, trái trồng trong nhà màng...

Về lĩnh vực chăn nuôi, toàn tỉnh đã duy trì 5 vùng an toàn dịch bệnh, 657 cơ sở được công nhận an toàn dịch bệnh. Toàn tỉnh đã có 110 trang trại và 7 tổ hợp tác với 53 hộ thành viên đã được chứng nhận VietGAP. Về thủy sản, có 14 vùng nuôi được chứng nhận VietGAP, tương ứng với sản lượng gần 15,3 ngàn tấn. Tỉnh cũng đi đầu ứng dụng phần mềm
TE-FOOD trong quản lý trang trại chăn nuôi, công nghệ Blockchain truy xuất nguồn gốc động vật và sản phẩm có nguồn gốc động vật...

Phát triển sản xuất nông nghiệp hữu cơ là một trong những mục tiêu đột phá của tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh có 9 mô hình sản xuất đạt chứng nhận hữu cơ, 15 vùng sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ với gần 900 hécta sản xuất theo hướng hữu cơ. Tỉnh quy hoạch được 8 vùng đủ điều kiện sản xuất nông nghiệp hữu cơ với quy mô 4,4 ngàn hécta, cùng với 23 điểm sản xuất nông nghiệp hữu cơ nhỏ lẻ ngoài vùng tập trung. Các vùng được ưu tiên đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật đồng bộ; ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất; các sản phẩm nông nghiệp từng bước được hoàn thiện cả về tiêu chuẩn kỹ thuật và tiêu chuẩn hàng hóa, áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt, xây dựng nhãn hiệu hàng hóa…

Kiểu mẫu về sản xuất an toàn

Tập trung phát triển sản xuất, không ngừng nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn là mục tiêu lớn nhất và xuyên suốt quá trình tỉnh Đồng Nai xây dựng NTM, NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu. Sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh từng bước thay đổi từ cách tiếp cận “nông nghiệp nâu sang nông nghiệp xanh”. Các khu dân cư kiểu mẫu, các xã NTM kiểu mẫu đi đầu thực hiện sự chuyển đổi xanh này trong sản xuất.

Xuân Tây là một trong những xã đầu tiên đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu của huyện Cẩm Mỹ. Đây cũng là địa phương tiên phong trong xây dựng mô hình vườn kiểu mẫu sầu riêng, cây ăn trái với quy mô lớn khoảng 110 hécta gắn với khu dân cư kiểu mẫu ở xã. Các nhà vườn tham gia mô hình vườn kiểu mẫu quan tâm ứng dụng khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất; đặc biệt là chuyển đổi sản xuất đạt chuẩn an toàn gắn với chăm chút cảnh quan trong vườn đảm bảo sạch, đẹp với cây trồng theo quy hoạch, có lối đi, có hàng rào bao quanh…

Trưởng ấp 12, xã Xuân Tây Phạm Văn Lãm chia sẻ, để thuyết phục nông dân tích cực tham gia làm mô hình vườn kiểu mẫu, địa phương chọn vài vườn làm mẫu, hỗ trợ nông dân ứng dụng khoa học, kỹ thuật mới vào sản xuất, chuyển đổi sản xuất đạt chuẩn an toàn. Nhờ đó, vườn cây sinh trưởng tốt, năng suất cao, chất lượng trái ngon, cảnh quan sạch, đẹp. Từ những vườn mẫu hiệu quả này thuyết phục những nhà vườn còn lại làm theo. Các nhà vườn tham gia mô hình vườn kiểu mẫu đều ứng dụng lợi khuẩn Probiotic (IMO) và nấm men rượu (MEVI) để tạo ra phân bón hữu cơ, thuốc sinh học từ nguồn rác thải sinh hoạt, rác thải nông nghiệp hữu cơ, chất thải chăn nuôi… để sản xuất theo hướng hữu cơ.

Xuân Lộc là một trong 4 địa phương của cả nước được chọn thực hiện mô hình thí điểm huyện NTM kiểu mẫu đến năm 2025. Địa phương có nhiều kết quả nổi bật trong phát triển sản xuất theo hướng an toàn. Đến nay, toàn huyện có 15/15 mô hình sản xuất nông nghiệp kiểu mẫu, đảm bảo mỗi xã có từ 1-2 mô hình nông nghiệp kiểu mẫu. Các mô hình này được liên kết sản xuất thông qua hình thức HTX; khối lượng hàng hóa lớn, chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn GAP; có áp dụng công nghệ cao, cơ giới hóa vào sản xuất; sản phẩm được truy xuất nguồn gốc điện tử, vùng sản xuất được cấp mã số vùng trồng, được thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường…

Giám đốc HTX Thương mại dịch vụ nông nghiệp Xuân Định Đặng Thị Thúy Nga cho hay, chính quyền địa phương rất quan tâm, có nhiều chính sách hỗ trợ nông dân, HTX nhân rộng các vùng sản xuất tập trung, thành lập các chuỗi liên kết sản xuất theo hướng VietGAP và hữu cơ nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, nông dân được hỗ trợ xây dựng các vùng sản xuất có mã số vùng trồng, đảm bảo an toàn đạt chuẩn của thị trường xuất khẩu. Trong đó, các sản phẩm cây ăn trái trên địa bàn xã, đặc biệt là trái sầu riêng, tiêu thụ tốt trên thị trường, đáp ứng tốt tiêu chuẩn cao của thị trường xuất khẩu.

Bình Nguyên