Sao Mai Quỳnh Anh: Giấc mơ bước khỏi lũy tre làng và nợ ân tình với Anh Thơ
Khi đang là giáo viên mầm non, Phan Quỳnh Anh bỏ dở công việc ra Hà Nội gặp ca sĩ Anh Thơ để theo đuổi con đường ca hát, mong rời khỏi lũy tre làng.
- Sinh ra trong gia đình thuần nông, điều gì khiến Phan Quỳnh Anh đi theo con đường ca hát?
Gia đình tôi từ thế hệ ông bà đến ba mẹ tôi đều làm nông, trồng lúa trồng khoai quanh năm. Tuy trong gia đình không có ai làm nghệ thuật nhưng ba mẹ tôi lại hát rất hay. Ba tôi còn có năng khiếu chơi nhiều nhạc cụ nữa.
Nhà tôi gần bên Đền Củi thờ Quan Hoàng Mười. Ba mẹ tôi ngoài làm ruộng còn làm nghề hát chầu văn ở đền. Từ bé tôi đã được ba mẹ dắt đi theo mỗi khi đi hát chầu văn. Âm nhạc dân gian ngấm dần vào tôi từ đó. Tôi rất may mắn khi được thừa hưởng giọng hát của mẹ. Tôi thích ca hát từ nhỏ, đến mức trong tất cả các môn học thì môn tôi giỏi nhất là âm nhạc.
Tuy vậy, tôi chưa bao giờ dám nghĩ sau này mình sẽ làm ca sĩ. Sinh ra ở miền quê nghèo Hà Tĩnh, tôi chỉ nghĩ sau này lớn lên làm một cô giáo dạy nhạc là tốt lắm rồi.
Mãi đến tận đến năm 2017 tôi mới có cơ hội được gặp cô Anh Thơ, được cô nhận làm học trò. Cô nhận xét tôi có tố chất, có giọng hát và hình thức, nên theo nghệ thuật. Từ giây phút ấy, suy nghĩ và ước ao được hát, được theo đuổi niềm đam mê ngày càng lớn dần lên trong tôi.
Tôi muốn thoát khỏi lũy tre làng, để được đi ra xã hội, và tôi tin rằng nếu mình thành công tôi sẽ lo được cho mẹ và các em một cuộc sống tốt hơn.
Phan Quỳnh Anh
Nhìn xung quanh mình, gia đình ai cũng nghèo khổ nên khi có cơ hội đến với mình, tôi quyết tâm nắm lấy. Tôi muốn thoát khỏi lũy tre làng để được đi ra xã hội. Và tôi tin rằng nếu thành công, tôi sẽ lo được cho mẹ và các em một cuộc sống tốt hơn.
- Khi đang là sinh viên Đại học Vinh, chị gặp phải biến cố lớn. Chị có thể chia sẻ về cảm xúc của mình khi đó?
Tôi vừa vào Đại học Vinh được hơn 1 tháng thì không may ba tôi qua đời vì tai nạn giao thông. Đó là cú sốc tinh thần quá lớn đối với tôi và mẹ. Vui vì con gái đỗ đại học chưa bao lâu, mẹ tôi suy sụp hoàn toàn, sức khỏe cũng yếu đi. Nhìn đứa em út còn quá nhỏ, chưa biết rằng ba đã ra đi mãi mãi không quay về nữa, tôi xót xa quá. Một mình mẹ với 3 đứa con đang tuổi ăn học, tôi thương mẹ vô cùng. Là chị cả trong nhà, tôi cố gắng động viên mẹ mỗi ngày và làm chỗ dựa cho các em, thay mẹ đốc thúc các em học hành.
Lúc đó gia đình tôi rất khó khăn về kinh tế. Tôi từng có suy nghĩ bỏ đại học, tìm công việc làm thêm để có thêm thu nhập giúp đỡ mẹ lo cho hai em, nhưng mẹ tôi không đồng ý. Cũng may mắn là tôi có những người bạn luôn bên cạnh, có thầy cô động viên nên dần dần cũng mạnh mẽ lên và tiếp tục hoàn thành chương trình, ra trường đúng thời hạn.
- Tốt nghiệp đại học, tìm được công việc ổn định là kết quả sự nỗ lực rất lớn của cả chị và gia đình. Vậy vì lý do gì chị quyết định bỏ lại tất cả phía sau để rẽ sang con đường ca hát?
Năm 2017, tôi tham gia cuộc thi Sao Mai 2017 khu vực miền Trung - Tây Nguyên và lọt vào vòng chung kết. Khi đó cố nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo và ca sĩ Anh Thơ là thành viên ban giám khảo. Mặc dù tôi phải dừng lại ở top 5 chung kết khu vực nhưng cô Anh Thơ khuyến khích tôi nên luyện tập thêm 2 năm nữa và quay lại cuộc thi vào mùa sau.
Lúc đó, tôi chia sẻ mình là giáo viên mầm non, không phải dân học nhạc chuyên nghiệp. Cố nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo và cô Anh Thơ khuyên tôi nên chuyển hướng sang nghệ thuật vì thấy tôi có tố chất, có giọng hát và ngoại hình tốt. Cố nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo còn nói giúp tôi và gửi gắm tôi cho cô Anh Thơ.
Sau ngày hôm ấy, tôi liều ra Hà Nội để gặp cô Anh Thơ và từ ngày đó, cô vẫn luôn đồng hành với tôi đi trên con đường nghệ thuật đầy chông gai. Có cô bên cạnh, tôi thấy an tâm hơn, tự tin hơn với từng bước đi vào nghề của mình.
- Vì lời khuyên của hai giám khảo màbỏ nghề để đi theo con đường ca hát. Chị có nghĩ đó là quyết định mạo hiểm nhất cuộc đời mình?
Từ nhỏ đến lớn tôi chưa bao giờ xa nhà, việc gì cũng hỏi ý kiến của mẹ. Vì vậy quyết định bỏ việc đi dạy để hát là quyết định mạo hiểm nhất của tôi. Không chỉ mình tôi mạo hiểm mà cả mẹ tôi cũng đã mạo hiểm khi chiều theo ý tôi. Cô giáo tôi cũng đã mạo hiểm khi khuyên tôi chuyển hướng.
Khi đó, hầu như mọi người xung quanh đều phản đối tôi nghỉ đi dạy để theo nghệ thuật. Nhưng tôi biết mình muốn gì nhất. Nghe theo trái tim, tôi tin mình có thể làm được và tôi sẽ chứng minh cho mọi người thấy điều đó.
- Khi quyết định bỏ việc ra Hà Nội với ước mơ thành ca sĩ, chị nhận được sự giúp đỡ nào từ ca sĩ Anh Thơ?
Đối với tôi, cô Anh Thơ không đơn thuần là người thầy mà còn là người thân. Ba mẹ sinh ra tôi, cho tôi hình hài, cuộc sống, dạy tôi nên người. Cô Anh Thơ cho tôi cái nghề, giúp tôi biến ước mơ của mình thành hiện thực.
Cô thương tôi, ngoài việc dạy kiến thức chuyên môn còn truyền cho tôi ngọn lửa nghề. Cô ít khi khen tôi lắm, thay vào đó cô luôn động viên rằng "em có thể làm tốt hơn thế". Cô muốn tôi không tự hài lòng với chính mình hiện tại mà phải luôn tiến lên phía trước. Cô cho tôi động lực để luôn cố gắng. Là ngôi sao lớn như vậy nhưng vì học trò, cô vẫn sẵn sàng tháo luôn đôi giày cao gót, đi bằng chân trần cho nhanh để đưa tôi đi thi cho kịp giờ.
Cô Anh Thơ là thần tượng của tôi, là người có tâm, rất giản dị lại còn đáng yêu hết sức, nhưng cũng rất nghiêm khắc với học sinh.
- Chị từng chia sẻ, ca sĩ Anh Thơ không hề lấy học phí khi dạy chị về thanh nhạc?
Thật ra không chỉ mỗi mình tôi. Có lần tôi theo cô Anh Thơ đi diễn, trên đường về cô ghé vào quán ven đường để nghỉ ngơi. Thấy bé gái con bà chủ nhà rất thích hát và hơi nhút nhát, cô Anh Thơ gọi đến bên hỏi han, động viên em sau này nếu cần giúp đỡ gì thì ra Hà Nội gặp cô.
Lúc về tôi hỏi thì cô nói, gặp em ấy là cái duyên, cũng giống như lúc cô gặp tôi. Tôi cảm nhận được cô rất muốn giúp đỡ những người trẻ có tài năng, có đam mê nghệ thuật, có nhiệt huyết với nghề, nhất là những người hoàn cảnh khó khăn như tôi. Cô muốn cho thế hệ trẻ cơ hội theo đuổi nghệ thuật chân chính, để ươm mầm những tài năng cho tương lai. Điều đó khiến tôi rất ngưỡng mộ cô giáo của mình! Một người nghệ sĩ có tầm và có tâm!!
- Người ta thường nói nợ tiền dễ trả, nợ ân tình khó báo đáp. Chị nghĩ sao về câu nói này?
Tôi nghĩ câu này rất đúng. Khi mọi việc sòng phẳng, tính bằng tiền thì rất dễ. Nhưng khi mang nợ ân tình của ai đó thì rất khó báo đáp. Có những điều người đó làm cho mình, người đó giúp đỡ khi mình bế tắc nhất, hay lúc mình hoạn nạn, thì ân tình đó không đong được bằng tiền.
Tôi cũng là người may mắn khi trong cuộc đời gặp được quý nhân, những người tốt giúp đỡ tôi. Tôi chỉ biết ghi sâu ân tình đó vào lòng. Tôi hiểu rằng mình cần phải cố gắng nhiều hơn, phải nỗ lực hơn để sự yêu thương họ dành cho tôi không vô ích. Sau này nếu có khả năng giúp đỡ người khác, tôi cũng muốn lan tỏa điều này. Tôi muốn hỗ trợ những người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình có được cơ hội, giúp họ hướng tới cuộc sống tốt đẹp hơn.
Từ sau năm 2017 chỉ dừng lại ở vòng khu vực và sau đó quyết tâm ra Hà Nội học, tôi đặt cho mình mục tiêu 2 năm sau quay lại cuộc thi với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về cả chuyên môn lẫn bản lĩnh. Trong 2 năm học, tôi vẫn luôn lấy mục tiêu đó làm động lực để cố gắng. Để chuẩn bị cho lần quay lại Sao Mai, tôi tham gia các cuộc thi lớn nhỏ ở Hà Nội để lấy kinh nghiệm và rèn giũa bản lĩnh sân khấu của mình, như cuộc thi Giọng hát hay Hà Nội 2018, Giọng hát mang âm điệu dân gian Việt Nam 2018.
Trải qua mỗi cuộc thi, tôi thấy mình dạn dày sân khấu hơn, xử lý bài hát chắc chắn hơn. Và khi trở lại với Sao Mai năm 2019, tôi khá tự tin. Khi gặp lại tôi tại vòng thi khu vực Hà Nội, nhạc sĩ Tuấn Phương nhận xét tôi hát chắc hơn rất nhiều so với mùa trước. Tôi rất vui khi nghe điều đó. Và tất cả những cố gắng rèn luyện của tôi thời gian qua đã đem lại kết quả với giải Á quân Sao Mai 2019 - dòng nhạc dân gian.
- Khó khăn lớn nhất của chị khi thi Sao Mai là gì?
Khó khăn lớn nhất của tôi khi thi Sao Mai chính là tiền. Vì nếu lúc ấy có tiền để trang trải thì tôi sẽ chuẩn bị kỹ hơn, mọi thứ cũng sẽ chỉn chu hơn rất nhiều.
Vì không có kinh phí nên từ vòng thi ở tỉnh cho đến khu vực, tôi đều tận dụng vốn bài có sẵn, hoặc xin nhạc beat của cô giáo để đi thi. Trang phục cũng vậy, tôi cố gắng để không tốn kém kinh phí làm nhạc và thuê trang phục.
Vào đến vòng chung kết toàn quốc, tôi chỉ có vỏn vẹn mười mấy triệu tiền tiết kiệm được. Cũng may là ở nhà người thân, bạn bè của gia đình, mỗi người cho mẹ tôi mượn một ít tiền gửi ra cho tôi trang trải. Tôi biết ơn họ rất nhiều.
- Giải Á quân dòng nhạc dân gian có ý nghĩa thế nào đối với chị?
Giải Á quân dòng nhạc dân gian mở ra cho tôi rất nhiều cơ hội để phát triển trong nghề. Đây là bước đệm đầu tiên cho tôi trên con đường nghệ thuật sau này, giúp tôi đến gần hơn với khán giả, có thêm nhiều lời mời đi diễn các chương trình lớn, chương trình truyền hình, cát-sê đi diễn cũng tăng lên rất nhiều, giúp thu nhập của tôi tốt hơn.
Giải Á quân Sao Mai 2019 dòng nhạc dân gian chính là món quà tôi muốn dành cho ba mẹ, cô Anh Thơ, cho những người luôn ủng hộ, giúp đỡ tôi. Đây cũng là câu trả lời và sự khẳng định của tôi cho những ai còn hoài nghi về lựa chọn chuyển hướng, rằng tôi đã làm được, đã lựa chọn đúng và tôi sẽ cố gắng hơn nữa để thành công.
- Hơn một năm sau khi rời cuộc thi Sao Mai, chị mới ra sản phẩm âm nhạc đầu tay. Tại sao chị không làm điều đó khi hiệu ứng cuộc thi còn nóng?
Thực ra, sau cuộc thi tôi được ban tổ chức hỗ trợ để ra mắt MV, tham gia các chương trình âm nhạc. Nhưng có thể nói Tình cha- Lòng mẹ là MV đầu tiên tự bản thân tôi thực hiện. Tôi giới thiệu MV vào đúng Ngày của Cha và sắp tới là đến ngày giỗ của ba tôi, vì đây là món quà tôi muốn dành tặng người cha quá cố và người mẹ kính yêu của mình.
Mẹ tôi từ bé đã rất thích hát và hát rất hay, nhưng vì hoàn cảnh gia đình nên không thể thực hiện ước mơ ca hát. Đó là lý do tôi ngỏ lời mời mẹ song ca cùng mình trong MV. Mẹ tôi năm nay 51 tuổi rồi. MV này như một món quà, kỷ niệm đối với gia đình tôi. Tôi biết ơn những tháng ngày tảo tần nuôi con đầy nhọc nhằn của bố mẹ. Ba tôi qua đời sớm, tôi chưa kịp làm gì để cho ba thấy tự hào. Tôi chỉ ước còn có ba để tôi khoe những thành tích của mình với ba.
Tôi hy vọng qua sản phẩm lần này, những ai còn cha, còn mẹ hãy yêu thương, quan tâm cha mẹ nhiều hơn khi còn cơ hội.
Video: Phan Quỳnh Anh song ca cùng mẹ trong sản phẩm đầu tay