Sắp diễn ra Lễ hội Nghinh Ông 100 năm tuổi ở Cà Mau
Nghinh Ông Sông Đốc là một trong những lễ hội văn hóa tính ngưỡng dân gian đặc sắc tại tỉnh Cà Mau được hình thành cách đây tròn 100 năm.
Những chiếc tàu khai thác thủy sản tham gia lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc, Cà Mau.
Tính ngưỡng văn hóa đặc sắc của ngư dân miền biển
Tương truyền rằng, cách đây 100 năm, sau một đêm mưa gió, xác một con cá Ông dài hơn 20m đã trôi dạt vào Vàm Xoáy, Rạch Gốc (huyện Ngọc Hiển). Những ngư dân cao niên đã thỉnh xác cá Ông về vàm Rạch Ruộng, cất lăng thờ cúng vị ân ngư - người bạn đường của ngư dân trên biển cả.
Do ảnh hưởng của chiến tranh, lăng Ông Nam Hải nhiều lần buộc phải di dời và đến nay tọa lạc tại khóm 1, thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời.
Bộ xương cá Ông được an vị từ năm 1925 vẫn còn trong Lăng, được sắp gọn gàng đặt lên bàn thờ. Bên cạnh bộ xương cá Ông lớn, trong Lăng còn có bộ xương cá Ông nhỏ được bảo quản trong lồng kính để khách thập phương tiện chiêm ngưỡng.
Lăng Ông Nam Hải hiện tọa lạc tại khóm 1, thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời.
Chánh điện thờ Lăng Ông Nam Hải.
“Lễ hội Nghinh Ông thường được tổ chức trong 3 ngày vào giữa tháng 2 âm lịch hàng năm, nhằm cầu cho mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an, ngư dân ra khơi đánh bắt được thuận buồm xuôi gió, trúng mùa hải sản.
Người dân tập trung tại Cảng cá Sông Đốc xem lễ hội Nghinh Ông.
Nghi thức làm lễ trên tàu.
Trong khuôn khổ của Lễ hội có rất nhiều hoạt động vui chơi, giải trí diễn ra, thu hút đông đảo người dân địa phương, khách du lịch.
"Trong những ngày lễ, người dân trong vùng thường đem nhiều lễ vật đến cúng Ông, chủ yếu là hoa tươi, nhang đèn, trái cây, xôi chè và heo quay”, ông Trần Minh Đặng - Chánh Vạn Lăng Ông Nam Hải chia sẻ.
Cũng theo ông Đặng, nghi lễ Nghinh Ông sẽ diễn ra lúc 12h trưa ngày 15/2 âm lịch. Trước khi bắt đầu nghi lễ, chủ lễ cùng Ban Trị sự lăng sẽ thực hiện nghi thức cúng bái, đọc văn khấn trong lăng, trang trọng thỉnh lư hương lên kiệu, được các học trò lễ kiêng và theo hầu.
Học trò lễ được chọn là những nữ sinh con em ngư dân thị trấn Sông Đốc, cùng đi có các đội trống, kèn, lân dẫn đầu, tiếp theo là đội binh khí, cờ ngũ sắc, phi tần, cung nữ. Trong lúc diễu hành từ lăng đến bến cảng bà con ngư dân trong vùng cũng nhập đoàn đi theo, tạo không khí náo nhiệt.
Nghi thức "xin keo".
Khi tới bến, chủ lễ trực tiếp rước lư hương lên chiếc tàu lớn nhất, được trang trí cờ, hoa rực rỡ, xung quanh có nhiều tàu khác với đủ mọi kích cỡ, công suất, kiểu trang trí cùng hộ tống tiến ra cửa biển, tạo nên một khung cảnh sống động, nhộn nhịp và đầy màu sắc.
Khi tàu ra cách đất liền khoảng một, hai hải lý chủ lễ bắt đầu làm lễ “xin keo”, xin được keo tức là đã gặp “Ông” và rước “ Ông” về lăng an vị, tiếp tục tiến hành các nghi thức cúng bái đến tận khuya.
Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
Với bề dày lịch sử hình thành và những giá trị văn hóa truyền thống đặc trưng, độc đáo, ngày 3/2/2021, lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Năm nay lễ hội tròn 100 năm hình thành, UBND tỉnh Cà Mau quyết định tổ chức có phần quy mô hơn mọi năm.
Theo đó, lễ hội sẽ được tổ chức từ ngày 11 đến ngày 17/3/2025 (nhằm ngày 12 đến ngày 18/02 năm Ất Tỵ).
Quy mô tổ chức cấp tỉnh, với tên gọi “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc - Cà Mau 100 năm hình thành và phát triển”. Địa điểm tổ chức tại thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời.
Phần lễ gồm lễ rước lệnh Ông Nam Hải và lễ tế truyền thống.
Phần hội gồm chương trình nghệ thuật khai mạc lễ hội; Hoạt động tổ chức Ngày hội ngành nghề các sản phẩm OCOP và tiêu dùng Nghinh Ông Sông Đốc năm 2025; Các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch, trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật, trưng bày, triển lãm.
Phương tiện tham gia lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc.
Tàu cá tham gia lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc.
Việc tổ chức lễ hội Nghinh Ông Sông Đốc nhằm giữ gìn, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia lễ hội nghinh Ông Sông Đốc; tôn vinh truyền thống văn hóa, tập quán tín ngưỡng dân gian tốt đẹp của cư dân vùng biển nhằm thỏa mãn nhu cầu đời sống tâm linh của ngư dân địa phương; tạo không khí vui tươi, phấn khởi, góp phần xây dựng và làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần trong nhân dân.
Đồng thời tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu với du khách nét sinh hoạt văn hóa truyền thống của tỉnh, góp phần xây dựng địa chỉ, hình thành sản phẩm du lịch thu hút khách du lịch, thúc đẩy kinh tế thủy sản vùng ven biển tỉnh Cà Mau.
