'Sáp nhập tỉnh để kích hoạt liên thông núi rừng - đồng bằng - biển đảo'

Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), sáng 21/4, tại TP HCM, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chủ trì Gặp mặt cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu tại khu vực miền Nam.

Phát biểu tại buổi gặp mặt, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh các đồng chí, những người lính cụ Hồ đã vượt qua muôn vàn gian khổ, khó khăn, nguy hiểm để viết nên những trang sử vàng về cuộc trường kỳ kháng chiến, tạo nên “dáng đứng Việt Nam” trong dòng chảy của thời đại. Những chặng đường lịch sử của đội quân cách mạng là một thiên anh hùng ca trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ đất nước, bảo vệ nhân dân.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu. Ảnh: TTXVN

Đảng, Nhà nước đã quyết định đầu tư xây dựng Bảo tàng Quân sự Việt Nam để lưu giữ lâu dài hàng trăm ngàn hiện vật, tư liệu, liên quan đến lịch sử ra đời, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành của Quân đội Nhân Việt Nam. Bộ Chính trị cũng đã quyết định xây dựng Bảo tàng lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, dự kiến khánh thành dịp Đảng tròn 100 tuổi (3/2/2030).

Tạo ra động năng mới, tiềm năng mới, không gian mới cho phát triển

Tổng Bí thư Tô Lâm đã thông tin về một số vấn đề nhân dân đang rất quan tâm, nhất là những chủ trương liên quan đến “quốc kế-dân sinh” và những việc trọng tâm cấp bách ngay trong năm 2025, về chuẩn bị Đại hội XIV của Đảng và những năm tiếp theo.

Về chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, Tổng Bí thư cho biết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã thảo luận đánh giá kỹ lưỡng, cân nhắc nhiều mặt và đi đến thống nhất cao về thực hiện chủ trương này. Nhân dân cả nước đồng tình ủng hộ và coi đây thực sự là một cuộc cách mạng.

Tổng Bí thư nhấn mạnh sau sắp xếp, sáp nhập các tỉnh Nam Bộ (từ Bình Thuận trở vào, tính cả Lâm Đồng và Đắc Nông) từ 22 tỉnh, thành phố xuống còn 9 tỉnh, thành phố. Điều này tạo nên không gian phát triển đa dạng, cả về tự nhiên, kinh tế, văn hóa, đặc biệt đã tận dụng tối đa hình thái không gian biển để kích hoạt liên thông núi rừng - đồng bằng - biển đảo nhằm bổ sung, tương tác, hỗ trợ cùng nhau phát triển nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hóa vùng miền, địa phương; tạo động lực mới để một số tỉnh có thể trở thành thành phố trực thuộc trung ương.

Tổng Bí thư chỉ rõ việc sáp nhập tỉnh nhằm tạo ra những động năng mới, tiềm năng mới, không gian mới cho phát triển. Không chỉ đơn giản là “hai cộng hai bằng bốn” mà phải là “hai cộng hai lớn hơn bốn”. Cần Thơ - Hậu Giang - Sóc Trăng; Bến Tre - Trà Vinh - Vĩnh Long trở thành tỉnh mới có thế “kiềng ba chân” vững vàng bước vào kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng và giàu có. Sức mạnh mới chắc chắn nhân lên nhiều lần.

Nhân dân các tỉnh Bình Dương, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ, Hậu Giang mới sẽ trở thành người dân có biển, có núi rừng. Tây Ninh có cửa sông lớn nối ra biển lớn. “Người vùng cao” Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng và “người đồng bằng” Đồng Tháp, Đồng Nai, Vĩnh Long trở thành “người dân có biển".

Phát huy tối đa lợi thế riêng biệt của từng địa phương

Tổng Bí thư đề nghị để “TP HCM rực rỡ tên vàng”, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố còn phải nỗ lực nhiều hơn nữa, nhanh hơn nữa, quyết liệt, mạnh mẽ hơn nữa.

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước chụp hình lưu niệm với cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu. Ảnh: TTXVN

Thành phố cần có sự đoàn kết, thống nhất cao hơn nữa; quyết tâm chính trị mạnh hơn nữa; năng động và sáng tạo hơn nữa, chủ động nắm bắt thời cơ, vượt qua thách thức; giữ vững ổn định chính trị - xã hội, xây dựng phát triển thành phố nhanh và bền vững với chất lượng và tốc độ cao hơn mức bình quân chung của cả nước; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, bảo đảm an ninh, quốc phòng.

TP HCM mở rộng sẽ không chỉ bao gồm TP HCM hiện nay cùng Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, mà còn gắn bó sâu sắc hơn với toàn bộ các tỉnh, thành phố như: Đồng Nai, Tây Ninh, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ, An Giang... để "tái thiết kế chiến lược phát triển vùng”, nhằm phát huy tối đa lợi thế riêng biệt của từng địa phương để tạo nên một tổng thể mới vượt trội hơn tổng các phần.

TP HCM mới sẽ trở thành đầu tàu, động lực lan tỏa phát triển mạnh mẽ cho toàn vùng Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ, Tây Nguyên và Nam Trung Bộ; trở thành siêu đô thị quốc tế dẫn dắt khu vực, mà còn là trung tâm liên kết phát triển toàn diện giữa thành phố và vùng.

Trong đó, các tỉnh phía Nam không chỉ "đồng hành", mà còn chủ động đóng vai trò đối tác chiến lược, cùng kiến tạo không gian kinh tế, văn hóa, xã hội chung. TP HCM mới sẽ thành công nếu cả vùng cùng phát triển và vùng sẽ thăng hoa khi có TP HCM dẫn dắt, hợp tác, chia sẻ, cùng nhau tiến về phía trước; tạo thành một cực tăng trưởng mới mang tầm cỡ khu vực và quốc tế.

Ưu tiên giải quyết thu hẹp mức chênh lệch phát triển giữa các địa bàn

Trong quá trình sáp nhập tỉnh, Tổng Bí thư lưu ý cần đảm bảo phát huy nguồn nhân lực chất lượng cao từ tất cả các địa phương liên quan. Việc bố trí cán bộ phải chọn được người có năng lực tốt, bảo đảm cân đối, hài hòa và đoàn kết, khai thác tối đa tài năng, kinh nghiệm quản lý từ nhiều địa phương; là cán bộ dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh vì lợi ích chung.

Đồng bộ hóa quy hoạch không gian phát triển, xây dựng hệ thống hạ tầng liên thông, hiện đại và tích hợp, kể cả hạ tầng giao thông, hạ tầng viễn thông, hạ tầng đô thị, hạ tầng công nghiệp... không chỉ trong phạm vi trong đơn vị hành chính mới mà còn kết nối hiệu quả với các tỉnh trong vùng, hình thành mạng lưới hạ tầng đồng bộ của cả vùng.

Tổng Bí thư nhấn mạnh thống nhất hệ thống pháp lý và thủ tục hành chính: Xây dựng bộ quy chuẩn chung cho đơn vị hành chính mới trên cơ sở hài hòa, kế thừa và nâng cấp từ thực tiễn của từng địa phương. Đồng thời, rà soát toàn bộ các quy định hiện hành, đảm bảo sự minh bạch, thuận tiện, hỗ trợ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp cả trong và ngoài đơn vị hành chính mới. Quản lý đất đai và tài sản công một cách công khai, minh bạch và chuyên nghiệp.

Đặc biệt lưu ý các khu vực có tiềm năng phát triển lớn, nhằm tránh thất thoát, lãng phí, lợi ích nhóm; thực hiện lắng nghe, giải thích, đối thoại và đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp và các địa phương trong vùng; làm cho người dân hiểu đúng, tin tưởng, tự hào và tích cực tham gia vào quá trình cơ cấu đơn vị hành chính mới là nhiệm vụ chung, cơ hội chung của tất cả mọi người.

Tổng Bí thư yêu cầu sau sáp nhập, hình thành một không gian phát triển liên kết chặt chẽ, đồng bộ giữa các khu vực mới và cũ, về quy hoạch không gian, tài chính, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và quản lý đô thị; đồng thời thiết lập các cơ chế phối hợp vùng để đảm bảo sự phát triển bền vững, ổn định và lâu dài cho toàn khu vực Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ.

Điều chỉnh và tối ưu hóa ngân sách, nguồn lực đầu tư, với nguyên tắc phân bổ hợp lý, hiệu quả cho phát triển hạ tầng giao thông liên vùng, dịch vụ công chất lượng cao; đồng thời khuyến khích sự tham gia nguồn lực giữa các tỉnh thành phía Nam theo cơ chế liên kết đầu tư vùng.

Chăm lo an sinh xã hội toàn diện, đảm bảo không để ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình phát triển; ưu tiên giải quyết thu hẹp mức chênh lệch phát triển giữa các địa bàn, nhất là các khu vực mới sáp nhập và các địa khó khăn. Bảo vệ nghiêm tài nguyên thiên nhiên, môi trường sinh thái, nhất là tại các tỉnh sáp nhập vừa có rừng, vừa có biển; phát triển phải bền vững, hài hòa giữa kinh tế, xã hội và môi trường cho thế hệ hôm nay và mai sau.

Tổng Bí thư nêu rõ nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa-thể thao, từng bước thu hẹp khoảng cách chất lượng dịch vụ công giữa các khu vực giữa các đơn vị sáp nhập; xây dựng một nếp sống văn minh, hiện đại, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc; bảo đảm tốt hơn an ninh xã hội, an toàn để mỗi người dân đều có quyền tự hào, có trách nhiệm đóng góp và hưởng thụ thành quả phát triển.

Tổng Bí thư đề nghị củng cố vững chắc quốc phòng, an ninh trật tự, bảo đảm ổn định chính trị-xã hội trong mọi tình huống, đặc biệt trong bối cảnh địa phương có quy mô lớn, tính liên kết vùng cao và hội nhập quốc tế sâu rộng; không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực và sức chiến đấu của các cấp ủy đảng; mở rộng, xây dựng hệ thống chính trị thực sự trong sạch, vững mạnh; tổ chức bộ máy chính quyền tinh gọn, hiệu quả, hiệu lực, hiện đại, thấm nhuần phương châm "của dân, do dân, vì dân”, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhân dân trong bối cảnh phát triển mới.

Đỗ Thảo

Theo TTXVN