Sau nhiều lễ nghi, TT Trump và ông Abe bàn về thương mại, Triều Tiên

Kyodo nhận định chuyến thăm cấp nhà nước 4 ngày của Tổng thống Trump đến Nhật chủ yếu mang tính hình thức hơn là thực chất và phần nhiều nhằm chứng tỏ mối quan hệ cá nhân đặc biệt của ông Trump với Thủ tướng Abe.

Tổng thống Mỹ cũng là vị khách cấp nhà nước đầu tiên của Nhật kể từ khi Nhật hoàng Naruhito đăng cơ đầu tháng này. Ông Trump gặp Nhật hoàng ngày 27/5 và cuộc hội đàm chính thức với Thủ tướng Abe.

Bữa ăn tối của vợ chồng ông Trump với vợ chồng Thủ tướng Abe ở Tokyo hôm 26/5. Ảnh: Reuters.

Dù bề ngoài là mối quan hệ hữu hảo, hai bên vẫn có những căng thẳng thương mại song phương vì các nhà đàm phán đã không thể rút ngắn chênh lệch thương mại và đạt được một thỏa thuận như mong muốn của Tổng thống Trump. Việc đầu tiên ông Trump làm khi đến Tokyo là gặp gỡ các lãnh đạo doanh nghiệp, trong đó có chủ tịch Toyota Motor.

Ông nói rằng ông muốn mối quan hệ thương mại cân bằng và có qua có lại hơn.

Các quan chức Mỹ và Nhật nói khó khả năng có đột phá trong cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai lãnh đạo.

Ông Trump đăng trên Twitter hôm 26/5 rằng "tiến triển tuyệt vời" đã đạt được trong việc đàm phán nhưng nói thêm rằng "nhiều thứ phải đợi sau cuộc bầu cử tháng 7 (ở Nhật Bản) khi tôi đợi những con số lớn".

Tokyo vừa được "thở phào" khi Washington hoãn việc tăng thuế với ôtô và các phụ tùng cơ khí thêm 6 tháng. Tuy nhiên, chính quyền Trump được cho sẽ lợi dụng những điều này làm quân bài đàm phán để ép Nhật nhượng bộ trong thương mại.

Ông Trump gặp gỡ lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản ở Tokyo hôm 26/5. Ảnh: Reuters.

Mỹ đang muốn Nhật giảm thuế nhập khẩu đối với các nông sản Mỹ như thịt bò, thị heo và lúa mì. Các nông dân đang trở nên kém cạnh tranh hơn trên thị trường do các hiệp định thương mại tự do không Mỹ như CPTPP. Trong khi đó, Tokyo kêu gọi Mỹ dỡ bỏ thuế quan đối với các sản phẩm công nghiệp của họ.

Bên cạnh thương mại, ông Trump và Abe có thể sẽ đồng ý hợp tác chính sách về Triều Tiên và thúc đẩy một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và mở nhằm đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Ông Abe, người đã bớt cứng rắn với Triều Tiên, mong ông Trump ủng hộ cho nỗ lực thúc đẩy cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên giữa mình và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un. Tuy nhiên, Tokyo và Washington có thể vẫn không đồng lòng trong các xử lý vấn đề Triều Tiên. Nhật Bản đã phản đối vụ thử tên lửa tầm ngắn của Triều Tiên hôm 9/5, trong khi Mỹ thì nói nhẹ sự nghiêm trọng của vụ việc.

Ông Trump "tweet" hôm 27/5 rằng Triều Tiên "bắn một số vũ khí nhỏ, làm một số người phiền lòng, nhưng không phải tôi".

Hai nhà lãnh đạo cũng có thể nói về vấn đề Trung Đông trong lúc căng thẳng Mỹ - Iran. Các nguồn tin chính phủ Nhật Bản nói rằng ông Abe đang cân nhắc đến Iran như một trung gian hòa giải, xét theo mối quan hệ hữu hảo của Tokyo với Tehran.

Ông Abe đã nhiều lần điện đàm cũng như gặp trực tiếp ông Trump để cố gắng giữ cho các chính sách của hai bên gần nhau, thậm chí tìm cách kết nối cá nhân với vị tổng thống bất định như ông Trump bằng golf và sumo.

Ông Trump và Abe chụp ảnh chung khi chơi golf cùng nhau ở Chiba ngày 26/5. Ảnh: Reuters.

Ông Trump cũng sẽ trở lại Nhật Bản để dự hội nghị thượng đỉnh G20 ở Osaka vào cuối tháng 6.

Vy Xuân
Theo Kyodo