Sáu nhóm đối tượng mới bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội từ năm 2025

Một bước tiến lớn trong công cuộc bảo vệ an sinh xã hội sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 khi Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024, được Quốc hội Khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 7 ngày 29/6/2024, bắt đầu được thi hành.

Luật BHXH 2024 gồm 11 chương, 141 điều, với nhiều điểm mới quan trọng, đặc biệt là việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, tạo nền tảng vững chắc cho việc gia tăng quyền lợi và thu hút người lao động tham gia hệ thống an sinh xã hội.

6 nhóm đối tượng mới tham gia BHXH bắt buộc

Một trong những đột phá của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 là điều khoản mới tại Điều 2, bổ sung thêm sáu nhóm đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội, trong đó bao gồm:

· Người lao động làm việc không trọn thời gian (bán thời gian), có mức lương tháng bằng hoặc cao hơn mức lương tối thiểu dùng để đóng BHXH.

· Người làm việc theo các loại hợp đồng không mang tên "hợp đồng lao động", nhưng có yếu tố làm thuê có trả công, tiền lương và có sự điều hành, giám sát của một bên.

· Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố.

· Chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh theo quy định của Chính phủ.

· Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, đại diện phần vốn nhà nước hoặc của doanh nghiệp, cùng các chức danh quản lý trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã không hưởng lương.

· Lực lượng dân quân thường trực.

Ngoài ra, những người hoạt động không chuyên trách cấp xã – hiện mới chỉ được hưởng chế độ hưu trí và tử tuất theo Luật BHXH 2014 – từ 1/7/2025 sẽ được mở rộng quyền lợi để hưởng đầy đủ các chế độ BHXH, bao gồm ốm đau, thai sản, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp.

Tuy nhiên, theo Công văn số 03/CV-BCĐ ngày 15/4/2025, nhóm đối tượng này có thể sẽ được sắp xếp lại hoặc chấm dứt kể từ 1/8/2025 trong lộ trình cải cách tổ chức bộ máy chính quyền địa phương.

Mức đóng BHXH bắt buộc không thay đổi so với hiện hành

Mức đóng BHXH bắt buộc được quy định rõ tại các Điều 32, 33, 34 của Luật BHXH 2024. Cụ thể là đối tượng người lao động sẽ đóng 10,5% trên tiền lương, gồm 8% vào quỹ hưu trí, tử tuất; 1,5% vào quỹ bảo hiểm y tế; 1% vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp.

Đối tượng người sử dụng lao động đóng 21,5%, gồm 14% vào quỹ hưu trí, tử tuất; 3% vào quỹ ốm đau, thai sản; 0,5% vào quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; 3% vào bảo hiểm y tế; 1% vào bảo hiểm thất nghiệp.

Mức đóng này không có thay đổi so với quy định trong Luật BHXH 2014, và áp dụng trên cơ sở tiền lương làm căn cứ đóng BHXH theo quy định pháp luật.

Tăng độ bao phủ, đảm bảo quyền lợi lâu dài

Việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc là bước đi quan trọng nhằm cụ thể hóa quan điểm cải cách an sinh xã hội theo hướng bình đẳng, bền vững và bao trùm hơn. Đây không chỉ là giải pháp giúp tăng tỷ lệ người lao động được bảo vệ bởi hệ thống BHXH, mà còn tạo điều kiện để họ được hưởng đầy đủ quyền lợi khi gặp rủi ro trong công việc và cuộc sống.

Luật BHXH 2024 khẳng định tinh thần đồng hành cùng người lao động trong công cuộc bảo đảm an sinh xã hội toàn dân, hướng tới xây dựng một xã hội công bằng, nhân văn và phát triển bền vững.

Ngọc Hân