Sau vụ hai đoàn tàu tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên bị bôi bẩn: Vẽ bậy nơi công cộng có thể bị phạt tù

Vẽ bậy từ di tích đến dự án trọng điểm

Thời gian qua, sự xuất hiện của những “tác phẩm nghệ thuật” bất đắc dĩ do những người vẽ tranh đường phố (còn gọi là Graffiti) tạo nên không còn là chuyện hiếm gặp. Từ cánh cửa, bức tường, cửa cuốn nhà dân, những tuyến đường mới, gầm cầu, nơi công cộng đến các công trình kiến trúc lịch sử, dự án trọng điểm quốc gia, đâu đâu cũng có thể dễ dàng bắt gặp những hình ảnh này. Những “tác phẩm” tự phát được đặt không đúng chỗ, không theo bất cứ chủ đề, trường phái nghệ thuật nào không chỉ làm mất mỹ quan đô thị mà còn gây thiệt hại tài sản của người dân, Nhà nước.

Ông Nguyễn Đình Long - người dân sống tại phường Chương Dương, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội chia sẻ, phong trào vẽ Graffiti là tự phát, đam mê của một số người. Dù cơ quan chức năng đã tuyên truyền, khuyến khích, vận động những người có đam mê vẽ tranh đường phố vẽ những bức tranh cổ động trên các bức tường dài, nhà trẻ, trường học, tủ điện, trạm biến áp… vừa thỏa mãn đam mê, vừa làm đẹp mỹ quan đô thị song mới chỉ giải tỏa được phần nào “cơn khát” vẽ của họ.

Hai đoàn tàu tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên bị bôi bẩn gây bức xúc trong dư luận

Thực tế không chỉ hai đoàn tàu tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên, tàu Cát Linh - Hà Đông bị bôi bẩn mà còn có nhiều mảng tường của cơ quan Nhà nước, các điểm tham quan du lịch, công trình kiến trúc cổ, trung tâm thương mại, mặt tiền các căn nhà vắng chủ đã bị sơn xịt nhem nhuốc cùng các hình vẽ phản cảm. Để khắc phục, chủ các công trình này phải bỏ ra khá nhiều tiền của, công sức để làm sạch, sơn lại nhưng chỉ được một thời gian ngắn là “đâu lại vào đó”.

“Hành vi vẽ bậy trở thành vấn nạn nhiều năm nay nhưng không thấy có giải pháp nào để xử lý triệt để. Chẳng lẽ chính quyền bó tay với những hành vi bôi bẩn, làm xấu đô thị, gây thiệt hại tài sản của nhà nước và người dân” - ông Long bức xúc.

Xử lý nghiêm để làm gương

Về chế tài xử lý đối với hành vi trên, Luật sư Lê Hồng Vân - Đoàn Luật sư Hà Nội cho biết, việc viết, vẽ hình lên tường nhà người khác, tường công cộng do nhà nước quản lý mà chưa được sự đồng ý, cho phép là vi phạm pháp luật. Bởi những công trình này thuộc sở hữu cá nhân hoặc nhà nước nên trước khi vẽ hoặc làm bất cứ hành vi nào tác động lên đó phải xin phép chủ sở hữu.

Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm và hậu quả gây ra, cá nhân thực hiện hành vi này có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự.

Về xử lý hành chính, theo Nghị định 144/2021, hành vi phun sơn, viết, vẽ, dán, gắn hình ảnh, nội dung lên tường, cột điện hoặc các vị trí khác tại khu vực dân cư, nơi công cộng, khu chung cư, nơi ở của công dân hoặc các công trình khác mà không được phép của cơ quan có thẩm quyền sẽ bị phạt tiền từ 1 - 2 triệu đồng. Nếu hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của cá nhân, tổ chức có thể bị phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng.

Nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm, hành vi viết, vẽ bậy lên tường, cửa nhà hoặc tường công cộng do Nhà nước quản lý có thể bị xử lý hình sự về Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản .

Điều 178 về Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản nêu rõ, người nào hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 2 - dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều này thì bị phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng - 3 năm.

Cũng theo Luật sư Hồng Vân, các quy định và các chế tài để xử lý hành vi vẽ bậy nơi công cộng và các công trình của người dân đã tương đối đầy đủ. Tuy nhiên, trên thực tế việc kiểm tra xử lý đối với các đối tượng vi phạm còn chưa nghiêm.

Để giải quyết triệt để vấn nạn này, đã đến lúc cần có biện pháp mạnh những cá nhân vẽ tranh đường phố thiếu ý thức, xem thường pháp luật để đảm bảo tính răn đe - Luật sư Vân đề xuất.

Huệ Linh